ضریب اهرمی – لوریج (Leverage)
قبل تر در مطلبی با عنوان مفاهیم پایه در بازار فارکس به طور مختصر لوریج یا ضریب اهرمی را معرفی کردیم. حال به طور مفصل و با ذکر مثال هایی سعی می کنیم مطلب را واضح تر برای شما بیان کنیم.
در این مطلب می خوانید:
لوریج (Leverage)
اهرم، ضریب اهرمی یا لوریج ابزار مهمی در بازار فارکس است که توسط بروکر ها یا همان کارگزاری ها در اختیار معامله گران قرار می گیرد تا معامله گران یا همان تریدر ها بتوانند با مقادیر بزرگتری نسبت به موجودی حساب خود وارد یک معامله شوند. زمانی که لوریج حساب معاملاتی شما بر روی ۱:۱۰۰ (یک به صد) باشد شما می توانید با موجودی حساب ۱ دلار وارد یک معامله ۱۰۰ دلاری شوید. در واقع می توان گفت با ضریب ۱:۱۰۰ قدرت معامله حساب شما ۱۰۰ برابر می شود. بروکر های مختلف مقادیر متفاوتی از لوریج را ارائه می دهند.
مثال از عملکرد ضریب اهرمی
در نظر بگیرید شما می خواهید یک معامله ۱۰۰۰ دلاری انجام دهید. در این وضعیت اگر لوریج شما ۱:۱۰۰۰ باشد تنها موجودی ۱ دلار نیاز است. اگر لوریج شما ۱:۱۰۰ باشد تنها ۱۰ دلار موجودی نیاز دارید و اگر ۱:۵۰۰ باشد تنها ۲ دلار موجودی در حساب خود باید داشته باشید. در واقع شما باید توجه به موجودی حساب خود و مقدار ضریب اهرمی حساب معاملاتی، محاسبه کنید تا چه حجمی می توانید وارد معاملات شوید.
ضریب اهرمی، خوب یا بد
با توجه به مطالبی که قبل تر گفته شد، ضریب اهرمی یا لوریج این قدرت را می دهد تا چندین برابر موجودی حساب خود وارد معامله شوید. بیان این مطلب ضروری است که شما به همین میزان هم ریسک معامله یعنی سود و ضرر خود را نیز زیاد می کنید. این موضوع که شما می توانید مثلا تا ۵۰۰ برابر سرمایه خود وارد معامله شوید طبیعتا باعث می شود با یک اشتباه کوچک خیلی سریعتر موجودی حساب خود را صفر کنید و اصطلاحا کال مارجین شوید. اهرم بالا این قدرت را در حساب شما ایجاد می کند تا با حجمی بیشتر از مقادیر معمولی وارد معامله شوید و این حجم زیاد یعنی حجم سود و ضرر بیشتر برای شما.
شما با یک حساب ۲۰۰ دلاری و لوریج ۱:۱۰۰ نمی توانید بیشتر از حدود ۰.۲ لات معامله کنید. در این حالت هر پیپ حرکت قیمت ۲ دلار سود یا ضرر می سازد. شما در همین حساب با لوریج ۱:۱۰۰۰ می توانید ۲ لات معامله کنید یعنی هر پیپ حرکت قیمت ۲۰ دلار! بدیهی است اگر در جهت مورد تحلیل شما حرکت کند سود سرشاری عاید شما می شود ولی در صورت اشتباه به سرعت و در چند حرکت حساب ۲۰۰ دلاری شما صفر می شود!
نکته مهم این است که برای هر معامله و مقدار پیپ که سود یا ضرر می کنید ضریب اهرمی یا لوریج هیچ تاثیری در مقدار ارزش هر پیپ ندارد. خیلی از افراد تصور می کنند اگر ۱۰ پیپ سود کنند و ضریب اهرمی بالاتری داشته باشند مقدار بیشتری دلار درامد دارند!
ضریب اهرمی چقدر باشد؟
این طور به نظر می رسد با توجه به مطلب قبلی و مثال های گفته شده درک کرده اید این ابزار چقدر خوب و چقدر بد است! حال اینکه این ضریب چقدر باشد بستگی به شما دارد ولی در حد توصیه می توانیم بگوییم حداقل در اوایل کار و با تجربه کم تا جای ممکن این مقدار را کم کنید. کمترین مقدار در بروکر های مختلف متفاوت است و ممکن است ۱۰، ۲۵ یا ۵۰ باشد که برای شروع مناسب است. بعد از کسب تجربه و زمانی احساس کردید اکثر معاملات شما سود آور است می توانید این مقدار را زیاد کنید تا با حجم های بیشتری وارد معامله شوید.
تغییر لوریج (Leverage)
برای تغییر مقدار لوریج ، باید وارد سایت بروکر خود شوید و در قسمت مشخصات حساب تجاری یا دمو خود این مقدار را تغییر دهید. تغییر این مقدار معمولا دارای تاییدیه های دو مرحله است یعنی معمولا از طریق ارسال پیامک یا ایمیل و وارد کردن کد ارسالی تغییر می کند. امیدواریم تا حدی توانسته باشیم درباره این موضوع بسیار با اهمیت شما را راهنمایی کرده باشیم. برای آشنایی بیشتر می توانید به دوره الفبای فارکس مراجعه کنید.
معاملات مارجین یا Margin Trading در ارزهای دیجیتال
اگر یک معاملهگر حرفهای و با تجربه باشید، همیشه مشتاق این هستید تا پول بیشتری داشته باشید و بتوانید با استفاده از تجربه خود سودهای بزرگتری از بازار کسب کنید. این کار با انجام معاملات مارجین یا مارجین تریدینگ امکانپذیر است و شما با استفاده از این معاملات، میتوانید تا چند برابر دارایی خود در بازار ارزهای دیجیتال سرمایهگذاری کنید.
- 1) مارجین تریدینگ یا معاملات مارجین چیست؟
- 2) ویژگیهای اصلی معاملات مارجین
- 3) نکات مهم در معاملات مارجین
- 4) مزایا و معایب مارجین تریدینگ
- 5) سخن پایانی
در معاملات مارجین که به آن معاملات اهرمی نیز میگویند، مقداری پول به شما قرض داده میشود، تا بتوانید با سرمایه بیشتری معامله کنید و سود معامله خود را افزایش دهید. در این مقاله ابتدا به زبان ساده توضیح میدهیم که معاملات مارجین (Margin Trading) چیست؟ سپس ویژگیهای اصلی معاملات مارجین را بررسی خواهیم کرد و به توضیح اصطلاحات متداولی همچون کال مارجین و ضریب اهرم معامله (Leverage) میپردازیم. در انتها نیز مزایا و معایب مارجین تریدینگ را بیان خواهیم کرد.
معاملات مارجین یک مفهوم حرفهای در بازار ارزهای دیجیتال است، بنابراین توصیه میکنیم برای فهم بیشتر مطالب، ابتدا مقاله اسپات تریدینگ در ارزهای دیجیتال چیست؟ را بخوانید و در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر درباره سایر روشهای معاملاتی در صرافیهای ارز دیجیتال، میتوانید مقاله معاملات فیوچرز در ارزهای دیجیتال چیست؟ را مطالعه کنید.
مارجین تریدینگ یا معاملات مارجین چیست؟
افراد با تجربهای که مدتها در بازارهای مختلف به معامله پرداختهاند، همواره تمایل دارند تا با ورود پول بیشتر قدرت معاملاتی خود را افزایش دهند و به این وسیله بتوانند از علم و تجربه خود سود بیشتری کسب کنند. برخی از این معاملهگران برای انجام این کار از دوستان و آشنایان خود پول قرض میگیرند و یا از بانکها تقاضای وام میکنند.
استفاده از معاملات مارجین همچون اهرمی قدرت معاملاتی شما را افزایش میدهد
انجام این کارها اگرچه باعث افزایش قدرت معاملاتی میشود، اما راه موثری نیست و معاملهگر را درگیر روشهای زمانبر، پیچیده، گران و نامطمئن میکند. اینجاست که معاملات مارجین کار معاملهگران حرفهای را راحت میکند و به آنها امکان میدهد تا با چندین برابر پول واقعی خود، وارد معامله شوند و سود زیادی کسب کنند.
معاملات مارجین به زبان ساده یعنی اینکه یک نوع وام سریع توسط کارگزاریها یا صرافیهای ارز دیجیتال به معاملهگران ارائه میشود و باعث افزایش قدرت خرید آنها خواهد شد. بنابراین معاملهگران میتوانند با پول بیشتر به سودی بیشتری دست پیدا کنند و بعد از آنکه معامله خود را میبندند، صرافی ارز دیجیتال کارمزد و سود وام خود را برداشت خواهد کرد.
علت نامگذاری معاملات اهرمی یا مارجین چیست؟
علت این نامگذاری بسیار ساده است، همانطور که میدانید برای جابجایی اجسام سنگینی که نمیتوانیم با نیروی خود آنها را بلند کنیم، از اهرم استفاده میکنیم. در معاملات هم این قضیه صادق است، هنگامی که پول کمی داریم و قصد داریم معاملات بزرگ انجام دهیم، باید از معاملات اهرمی یا همان معاملات مارجین استفاده کنیم.
تصویر زیر توضیح بسیار خوبی درباره روش کار معاملات اهرمی است. هنگامی که سرمایه کمی داریم، میتوانیم به کمک معاملات مارجین و استفاده از اهرم معاملاتی (Leverage) دست به معاملات سنگین و بزرگ بزنیم و یک کیسه کوچک پول، کیسه بزرگی از سود را به دست آوریم. اهرمها در دنیای واقعی و فیزیک باعث افزایش نیرو میشوند و در دنیای معاملهگری باعث افزایش قدرت معامله خواهند شد.
توضیح ساده معاملات مارجین با یک مثال
اگر با توضیحات ارائه شده، هنوز هم دقیقا متوجه چگونگی معاملات مارجین نشدهاید، در ادامه آن را با یک مثال روشن توضیح خواهیم داد. تصور کنید که شما قصد خرید 1 ارز دیجیتال به ارزش هزار دلار را دارید و قصد دارید هنگامی که قیمت آن دو هزار دلار شد، آن را بفروشید. اگر با معامله اسپات این کار را انجام دهید و به هدف معاملاتی خود برسید، هزار دلار سود خواهید کرد.
اگر بخواهید سود بیشتری در این معامله به دست آورید، میتوانید از معامله مارجین استفاده کنید، در ابتدا این معامله شما اهرم یا Leverage مورد نظر خود را تنظیم میکنید، به طور مثال اگر بخواهید 5 برابر پول خود معامله کنید، از اهرام 5:1 استفاده میکنید. در این صورت صرافی ارز دیجیتال به شما کمک خواهد کرد و به جای خرید 1 ارز دیجیتال، 5 ارز دیجیتال برای شما خریداری میشود.
در صورتی که در این معامله مارجین به هدف معاملاتی خود برسید، به جای هزار دلار سود، 5 هزار دلار سود خواهید کرد و پس از بستن معامله خود، صرافی کارمزد و سود کمک خود را برداشت خواهد کرد. حال اگر همه چیز مطابق پیشبینی شما نشود و معامله شما وارد ضرر شود، چه اتفاقی خواهد افتاد؟ این موضوع را در بخش بعدی بررسی خواهیم کرد.
ویژگیهای اصلی معاملات مارجین
قبل از آنکه وارد مارجین تریدینگ شوید، باید به صورت کامل از ویژگیهای این نوع معاملات آگاهی داشته باشید. چنانچه بدون اطلاع کافی وارد این معاملات شوید، امکان این وجود دارد که تمام سرمایه خود را ظرف مدت کوتاهی از دست بدهید و این قضیه مشکلات زیادی برای شما ایجاد خواهد کرد. از جمله ویژگیهای اصلی معاملات مارجین میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
امکان صفر شدن دارایی در معاملات مارجین ارز دیجیتال
هنگامی که شما معاملات معمولی یا اسپات انجام میدهید، امکان اینکه تمام دارایی خود را از دست دهید، بسیار کم است. شما یک ارز دیجیتال مثل بیتکوین خریداری میکنید و تنها در صورتی تمام پول خود را از دست میدهید که ارزش آن ارز دیجیتال به صفر برسد. امکان این موضوع در برخی از رمزارزها همانند بیتکوین بسیار کم و حتی محال است.
بنابراین در معاملات اسپات ارز دیجیتال امکان ضرر وجود دارد، اما امکان اینکه کل دارایی شما به صفر برسد، بسیار کم است. برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد توصیه میکنیم که مقاله احتمال به صفر رسیدن قیمت بیتکوین را مطالعه کنید.
نکته مهمی که در معاملات مارجین نحوه عملکرد مارجین کال وجود دارد، احتمال از دست دادن کل دارایی در طی یک معامله است. همانطور که گفتیم در مارجین تریدینگ با یک وام و قدرت بیشتر وارد معامله میشوید، بنابراین همانطور که میتوانید سود چند برابر دارایی خود سود کنید، امکان این وجود دارد که چند برابر دارایی خود نیز ضرر کنید. بازارهای مالی بسیار پر نوسان هستند و همواره برای همه معاملهگران امکان سود و ضرر وجود دارد.
شما در یک معامله مارجین هیچگاه به صرافی یا کارگزاری خود بدهکار نمیشوید، هنگامی که در این نوع معاملات بیش از دارایی خود ضرر کنید، صرافی معامله شما را به صورت خودکار میبندد و شما را اصطلاحا کال مارجین میکند. در این حالت تمام پول شما از دست رفته و موجودی حساب شما صفر خواهد شد. توجه کنید که در برخی منابع به جای استفاده از اصطلاح کال مارجین، به صورت خلاصه از عبارت کال یا کال شدن استفاده میشود که همه آنها به یک معناست.
البته ابزارهایی مانند حد ضرر وجود دارد که میتوانید از به صفر رسیدن دارایی یا به اصطلاح کال شدن حساب خود جلوگیری کنید، اما توجه کنید که در مارجین تریدینگ همانطور که چند برابر سود میکنید، امکان ضرر چند برابری نیز وجود دارد و حتما باید سرمایه خود را به خوبی مدیریت کنید.
انتخاب اهرم یا Leverage برای شروع معامله مارجین
اهرم یا همان افزایش قدرت معامله ویژگی اصلی یک معامله مارجین است و قبل از شروع این نوع معامله باید انتخاب کنید که قصد دارید پول اولیه خود را چند برابر کنید. معمولا اهرم یا Leverage به شکل نسبتهای 2:1 یا 10:1 نشان داده میشوند و بیانگر این موضوع هستند که قدرت معاملاتی شما در یک معامله مارجین چند برابر خواهد شد، مثلا با انتخاب اهرم 2:1 قدرت معاملاتی شما دو برابر خواهد شد.
در برخی از صرافیها یا کارگزاریها اهرمهای مارجین تریدینگ با نمادهایی همچون 2X، 5X و… نشان داده میشوند، بنابراین همیشه قبل از ورود به اینگونه معاملات، اطلاع دقیقی از نحوه نمایش اهرمها در پلتفرمهای مختلف به دست آورید.
با انتخاب اهرم میتوانید چندین برابر قدرت معاملاتی خود سود کسب کنید
کارمزد بالاتر معاملات مارجین
در معاملات مارجین نسبت به معاملات معمولی (اسپات) باید کارمزد بالاتری به صرافی یا کارگزاری پرداخت کنید. همانطور که در بخشهای قبل توضیح دادیم، نحوه عملکرد معاملات مارجین به این صورت است که از طرف صرافی ارز دیجیتال به شما یک وام سریع داده میشود و بعد از بسته شدن معامله کارمزد و سود آن وام از شما دریافت خواهد شد. بنابراین مشخص است که در اینگونه معاملات باید کارمزد بالاتری نیز بپردازید.
نکات مهم در معاملات مارجین
اگر تحت تاثیر ویژگیهای جالب معاملات اهرمی قرار گرفتهاید و قصد دارید تا انجام اینگونه معاملات به سودهای بزرگ دست پیدا کنید، کمی صبر کنید. در ادامه نکاتی را خواهیم گفت که قبل از وارد شدن در یک معامله مارجین باید حتما آنها را رعایت کنید. آگاهی نداشتن از برخی موارد زیر، میتواند باعث ضرر شما در معاملات شود.
مارجین تریدینگ برای افراد حرفهای است
توجه کنید که این معامله برای افراد حرفهای است که چندین سال تجربه معامله در بازارهای مختلف را دارا هستند و استراتژی معاملاتی مناسب خود را پیدا کردهاند. میزان سود و ضرر در معامله اهرمی بالاست و امکان از دست رفتن کل سرمایه نیز وجود دارد. بنابراین افراد تازه کار برای آموزش و کسب تجربه نباید از معاملات مارجین استفاده کنند و باید کار خود را با معاملات آزمایشی و نهایتا با معاملات اسپات شروع کنند.
بررسی کارمزد معاملات مارجین در صرافی
قبل از ایجاد یک معامله مارجین، حتما کارمزد آن را در صرافی یا کارگزاری خود بررسی کنید. برخی از پلتفرمها کارمزد بسیار بالایی برای این معاملات در نظر میگیرند و هزینه زیادی را به شما تحمیل میکنند. توجه کنید که همیشه فرصتهای بهتری برای سود کردن وجود دارد و در همه صرافیها نباید از معامله اهرمی استفاده کنید.
انتخاب صرافی معتبر و استفاده از تجربه دیگران
محاسبات سود و زیان در معاملات مارجین پیچیده است، برخی از صرافیها از این موضوع سواستفاده میکنند و معاملات کاربران خود را دستکاری میکنند. بنابراین قبل برای انجام اینگونه معاملات پیچیده، حتما صرافیهای معتبر را انتخاب کنید و تجربه کاربران دیگر در استفاده از سرویسهای معاملاتی صرافی را مطالعه کنید.
در نظر گرفتن حاشیه مناسب برای حد سود و ضرر
در معاملات مارجین باید کارمزد بیشتری به صرافی بپردازید، بنابراین همواره حاشیه مناسبی را برای کارمزدها در نظر بگیرید، امکان دارد که با نزدیک شدن به حد سود یا ضرر مد نظر شما، معامله به صورت خودکار بسته شود. بنابراین همواره در تحلیلهای خود، کارمزد اینگونه معاملات را نیز در نظر بگیرید و حد سود و ضرر خود را دقیقا بر روی حمایت و مقاومت قرار ندهید.
مزایا و معایب مارجین تریدینگ
هیچ روش یا ابزار معاملاتی وجود ندارد که کامل و بدون نقطه ضعف باشد. هر روش مزایا و معایب خود را دارد و برای دستهای معاملهگران مناسب است. چنانچه قصد ترید دارید، باید با آگاهی از معایب و مزایای هر روش، بهترین روش معاملاتی را با توجه به میزان ریسکپذیری و خصوصیات رفتاری خود انتخاب کنید. بنابراین در ادامه به بیان مزایا و معایب مارجین تریدینگ میپردازیم.
مزایای معاملات مارجین
- دریافت سودهای کلان با معاملات مارجین امکانپذیر است. در مارجین تریدینگ میتوانید چند برابر سرمایه اولیه خود، سود کسب کنید و با انتخاب اهرم میتوانید تعیین کنید که سودتان چند برابر شود.
- معاملات مارجین برای معامله در تایم فریمهای پایین یا نوسانگیری بسیار مناسب هستند. اینگونه معاملات معمولا سود بسیار کمی دارند، ولی شما به کمک اهرم مارجین تریدینگ، میتوانید سود این معاملات را صد یا هزار برابر کنید. بنابراین میتوانید سود دو صدمی را به سود دو درصدی تبدیل کنید.
- افرادی که معاملهگران بسیار خوبی هستند، میتوانند با این معاملات به جایگاه واقعی خود نحوه عملکرد مارجین کال در کسب سود برسند و بخاطر سرمایه اولیه کم فرصت سودهای بزرگ را از دست نمیدهند.
معایب معاملات مارجین
- مارجین تریدینگ برای افراد حرفهای و باتجربه است، بنابراین تازهکاران و افراد کم تجربه نمیتوانند از این روش استفاده کنند.
- معاملات مارجین بسیار پر ریسک هستند و امکان از دست دادن کل دارایی در آنها وجود دارد. بنابراین مدیریت ریسک در این معاملات بسیار مهم است و با کوچکترین خطا امکان این وجود دارد که چند برابر حالت عادی ضرر کنید.
- محاسبه سود و زیان در معاملات اسپات پیچیده است. بنابراین نمیتوانید مطمئن شوید که همه چیز به درستی انجام شده است و به سختی متوجه خطا یا دستکاری صرافیها در معامله میشوید.
- مدیریت سرمایه در معاملات مارجین سخت است و این روش معاملاتی مناسب افراد ریسکپذیر است.
- معاملات اهرمی غالبا برچسب زمانی دارند و در برخی صرافیها نمیتوانید برای مدت نامحدود یک سفارش مارجین باز داشته باشید.
سخن پایانی
اگر یک معاملهگر حرفهای و با تجربه در بازارهای مالی هستید و به خوبی میتوانید از نوسانات بازار کسب سود کنید، معاملات مارجین فرصت خوبی برای کسب سودهای کلان در اختیار شما قرار میدهد. همانطور که در این مقاله توضیح دادیم، در مارجین تریدینگ با قبول ریسک بیشتر، میتوانید چندین برابر بیشتر از سرمایه خود معامله کنید و در نتیجه میزان سود خود را نیز چند برابر کنید.
اما توجه به این نکته نیز مهم است که در این معاملات امکان ضرری بیش از میزان دارایی شما نیز وجود دارد و در این حالت تمام دارایی شما از دست رفته و موجودی حساب شما به صفر خواهد رسید. تجربه، مدیریت سرمایه و ریسک از مهمترین نکاتی است که باید در معاملات مارجین رعایت کنید و افراد تازه کار و بیتجربه نباید از این نوع معامله استفاده کنند.
در این مطلب سعی شد، توضیحات کامل و سادهای درباره معاملات مارجین و نکات مهم آن داده شود. امیداوریم توانسته باشیم آگاهی شما را در این زمینه افزایش دهیم و در تعیین استراتژی معاملاتی مناسب شما را کمک کنیم.
کال مارجین چیست؟
فعالان بازار آتی، در صورت پیشبینی نادرست از روند قیمت بازار، مانند فعالان هر بازار دیگری متحمل زیان میشوند. با این حال، در بازار آتی به دلیل تسویه روزانه حسابها، معامله گران زیاندیده، در معرض وضعیت ناخوشایند «کال مارجین» نیز قرار میگیرند. در این مطلب قصد داریم تا به تعریف وضعیت مارجین کال، نحوه پیشبینی وضعیت حساب قبل از کال مارجین شدن و چگونگی خروج از وضعیت کال مارجین بپردازیم.
انواع وضعیت حساب در بازار بورس
برای فعالیت در بازار آتی، هر معاملهگر میبایست قبل از اخذ موقعیت خرید یا فروش، موجودی حساب عملیاتی خود را به میزان لازم شارژ نماید. در واقع به دلیل ماهیت تعهدی بازار آتی، خریدار و فروشنده میبایست وجهی را به منظور وجه تضمین انجام معامله (در روز سررسید) به حساب عملیاتی خود واریز نمایند. این وجه، پس از اخذ موقعیت خرید یا فروش توسط بورس در حساب معاملهگر به عنوان وجه تضمین، بلوکه میشود. حساب عملیاتی طی جلسه معاملاتی (با توجه به قیمت تسویه) هر نیم ساعت یکبار، بهروزرسانی میشود. با توجه به میزان موجودی حساب عملیاتی نسبت به وجه تضمین اولیه، وضعیت حساب سه حالت میتواند داشته باشد:
۱- وضعیت نرمال
۲- وضعیت ات ریسک
۳- وضعیت مارجین کال
وضعیت نرمال
چنانچه پس از تسویهحساب، برای معاملهگر سود شناسایی شود، حساب عملیاتی معاملهگر به همان میزان (منهای کارمزد معاملات) افزایش مییابد. در این شرایط که موجودی حساب عملیاتی بیشتر از ( یا برابر) میزان وجه تضمین اولیه است، به اصطلاح میگویند حساب در وضعیت نرمال قرار دارد.
وضعیت ات ریسک (At Risk)
چنانچه پس از تسویه حساب بر اساس قیمت تسویه، برای معاملهگر زیان شناسایی شود، از موجودی حساب عملیاتی وی کسر میشود. طبق مشخصات قراردادهای آتی، موجودی حساب عملیاتی تا ۳۰ درصد کاهش نسبت به وجه تضمین اولیه با مشکل مواجه نمیشود. در واقع موجودی حساب عملیاتی همواره میبایست حداقل به میزان ۷۰ درصد وجه تضمین اولیه باشد.
هنگامی که موجودی حساب عملیاتی معاملهگر از وجه تضمین اولیه کمتر شود، اما از حداقل وجه تضمین (۷۰ درصد وجه تضمین اولیه) بالاتر باشد، گویند حساب وی در وضعیت ات ریسک قرار دارد. در این حالت اگرچه موجودی حساب عملیاتی کمتر از وجه تضمین اولیه است اما به دلیل بالاتر بودن نسبت به حداقل وجه تضمین، مشکلی برای معاملهگر پیش نمیآید. در این شرایط معاملهگر میبایست موجودی حساب خود را مدیریت نماید تا میزان آن کمتر از حداقل وجه تضمین اولیه نشود (مارجین کال نشود).
وضعیت مارجین کال (margin call)
چنانچه موجودی حساب عملیاتی پس از بهروزرسانی، کمتر از ۷۰ درصد وجه تضمین اولیه بشود (حتی ۱ ریال!) حساب عملیاتی در وضعیت کال مارجین قرار میگیرد.
در واقع کال مارجین وضعیتی است که میزان زیان معاملات از حد مجاز آن (۳۰ درصد وجه تضمین اولیه) بیشتر شده و اخطاریه افزایش وجه تضمین جبرانی صادر میشود.
نکته:
۱.بهروزرسانی حسابها طبق جدیدترین دستورالعمل، هر نیم ساعت یکبار طی جلسه معاملاتی صورت میگیرد. قبلا یک بار و پس از اتمام جلسه معاملاتی انجام میشد.
۲.در نحوه عملکرد مارجین کال بهروزرسانی حسابها طی جلسه معاملاتی، زیانها روی موجودی حساب هر نیم ساعت یک بار، اعمال میشود اما سودها، در پایان جلسه معاملاتی اعمال میشود.
۳.در بازار آتی کال مارجین و مارجین کال هر دو، مورد استفاده معامله گران قرار میگیرد و به معنای (margin call) است.
۴.کارگزاری آگاه یک ویژگی تحت عنوان پیشبینی وضعیت حساب در سامانه آنلاین خود تعبیه نموده است تا معامله گران همواره از وضعیت حساب خود باخبر باشند و اقدامات لازم را برای جلوگیری از مارجین کال شدن انجام دهند. برای آشنایی با این ویژگی مطلب “چگونه از کال مارجین شدن معاملات آتی کالا در امان بمانیم؟” را مطالعه نمایید.
مثال:
فرض کنید وجه تضمین اولیه برای قراردادهای آتی زعفران برابر با ۴۸۰ هزار تومان باشد. شخص ۴۸۰ هزار تومان به حساب عملیاتی خود واریز و یک موقعیت خرید یا فروش اخذ میکند. فرض نمایید موجودی حساب وی پس از پایان جلسه معاملاتی طی روزهای مختلف به شرح ذیل باشد:
روز | موجودی حساب | وضعیت |
اول | ۴۸۰.۰۰۰ | نرمال |
دوم | ۴۹۰.۰۰۰ | نرمال |
سوم | ۴۶۰.۰۰۰ | ات ریسک |
چهارم | ۴۹۵.۰۰۰ | نرمال |
پنجم | ۴۳۰.۰۰۰ | ات ریسک |
ششم | ۳۸۰.۰۰۰ | ات ریسک |
هفتم | ۳۲۰.۰۰۰ | مارجین |
در این مثال حداقل وجه تضمین برابر با ۴۸۰.۰۰۰*۰.۷= ۳۳۶.۰۰۰ است. به بیان دیگر اگر موجودی حساب عملیاتی معاملهگر از این مقدار کمتر شود (حتی ۱ ریال) وی در وضعیت مارجین کال قرار میگیرد.
در مثال فوق ملاحظه شد که وجه تضمین اولیه برابر با ۴۸۰ هزار تومان و حداقل وجه تضمین برابر با ۳۳۶ هزار تومان است. هنگامی که میزان موجودی حساب عملیاتی بین ۳۳۶ هزار تومان و ۴۸۰ هزار تومان قرار دارد گویند فرد در وضعیت ات ریسک قرار دارد. در این شرایط موجودی از حداقل وجه تضمین بیشتر اما از وجه تضمین اولیه کمتر است.
معاملهگر چگونه از وضعیت مارجین کال باخبر میشود؟
پس از بروز رسانی حسابها، با کاهش موجودی حساب به کمتر از حداقل وجه تضمین، مشخص میشود که چه افرادی کال مارجین شدهاند. معامله گران از طریق سامانه معاملاتی آنلاین خود میتوانند وضعیت حساب خود را چک نمایند. علاوه بر این، کارگزار به افرادی که مارجین کال شدهاند از طریق تماس تلفنی و در غیر این صورت، ارسال پیامک به معامله گران اعلام میکند که حساب آنها کال شده است . افرادی که مارجین کال شدهاند میبایست تا مهلتی که کارگزار تعیین میکند، اقدام به تکمیل وجه خود و یا بستن تعدادِ لازم از موقعیتهای خود نماید.
معاملهگر، چگونه از وضعیت کال مارجین خارج میشود؟
افرادی که مارجین کال میشوند از سه طریق میتوانند، از این وضعیت خارج بشوند.
۱- واریز وجه
۲- بستن موقعیتهای باز
۳- ترکیبِ واریز بخشی از وجه مورد نیاز و بستن تعداد موقعیت باز
معاملهگر تا چه زمانی فرصت دارد تا میزان وجه لازم را برای خروج از وضعیت مارجین کال واریز نماید؟
معامله گران کال مارجین طبق دستورالعمل، میبایست تا قبل از اتمام مهلتی که کارگزاری به آنها داده است وجه لازم (وجه تضمین جبرانی) را به حساب عملیاتی خود واریز نمایند.
اگر فرد طی مهلت تعیینشده موقعیتهای خود را نبندد و یا وجه واریز ننماید چه اتفاقی میافتد؟
بر اساس دستورالعمل، چنانچه فردی تا اتمام مهلت تعیینشده توسط کارگزاری، همچنان مارجین کال باشد کارگزار موظف به بستن تعداد لازم از موقعیتهای وی است. در واقع کارگزار تعدادی از موقعیتهای وی را میبندد تا وی از حالت مارجین کال خارج شود.
به طور مثال اگر فرد ۴ موقعیت باز داشته باشد اما تنها به ازای ۳ موقعیت وجه تضمین کافی داشته باشد آنگاه کارگزاری تنها یک موقعیت وی را میبندد.
نکته: اگر فردی مارجین کال شود و چند موقعیت بازداشته باشد، فقط به تعدادی از موقعیتهای باز وی بسته میشود که از حالت مارجین کال خارج شود.
اگر معاملهگر کال مارجین تا مهلت معینشده وجه لازم را واریز نکرد (و تعداد موقعیتهای باز خود را نبست) و بازار نیز با صف مواجه بود به نحوی که کارگزار نتواند موقعیت شخص مارجین کال را ببندد چه اتفاقی میافتد؟
اگر تا مهلت تعیینشده از سوی کارگزار، معاملهگر از حالت کال مارجین خارج نشد (نه پول واریز نمود و نه موقعیت بست) کارگزار اقدام به ثبت سفارش با قیمت سرخط تابلو، برای بستن موقعیت وی مینماید. اگر بازار با صف مواجه باشد سفارش معاملهگر در سیستم باقی میماند تا شاید تا انتهای جلسه معاملاتی سفارش انجام و موقعیت وی بسته شود.
چنانچه تا پایان جلسه معاملاتی سفارش واردشده برای فرد مارجین کال انجام نشود، پس از اتمام جلسه معاملاتی بازار جبرانی برای بستن موقعیت باز معاملهگر تشکیل خواهد شد.
سخن آخر
در این مطلب، ضمن تعریف وضعیتهای حساب عملیاتی و به ویژه وضعیت کال مارجین، نحوه خروج از مارجین کال به صورت تیتر وار بیان گردید. جهت درک بهتر نحوه خروج از شرایط کال مارجین، در مطلب بعدی به ارائه مثالهای ساده و کاربردی و پس از آن، تشریح بازار جبرانی خواهیم پرداخت.
نحوه عملکرد مارجین کال
هر معامله گر قبل از شروع به ترید کردن با پول واقعی باید اصطلاحات اساسی در بازارفارکس را بیاموزد. آموزش فارکس تنها مربوط به سیستم معاملاتی نیست. آشنایی با ابزارها و امکاناتی که بروکر در اختیار تریدر می گذارد در آموزش بورس اهمیت بالایی دارداطلاع از کارکرد مارجین در فارکس(Margin) و بخشهای مختلفی که دارد، میتواند حتی برای کسانی که در ریاضیات خبره هستند نیز مفید باشد.
مارجین(Margin) محاسبات زیادی دارد که در معاملات روزمره مورد استفاده قرار نمیگیرند. البته جای نگرانی هم نیست، چرا که علم به این محاسبات چندان جنبه عملی ندارد!
حال بپردازیم به اطلاعات مهم در خصوص مارجین و اینکه چطور از آن جهت بهبود نتایج معاملات استفاده کنیم.
اگر تا به حال حساب معاملهگری فارکس افتتاح کرده باشید، در مورد مارجین اطلاعاتی دارید. اما هدف از این مقاله تکرار تعاریف نیست، بلکه جنبههای عملی این مفهوم را بیان میکند که میتوانید از آنها در معاملات خود بهره ببرید.
مارجین یک تصمیم یکباره نیست
وقتی یک حساب معاملهگری ایجاد میکنید، میزان اهرم (لِوِرج) آن را انتخاب میکنید.
پس از آن، معمولا دیگر مارجین حساب را تغییر نمیدهید. ممکن است بعضی معاملهگران فارکس به کلی این موضوع را فراموش کنند. اما این مساله تاثیر مستقیمی بر حجم معاملات شما دارد.
مقالات بسیاری وجود دارند که به سازوکار مارجین و اهرمها میپردازند، اما نکته اصلی این است که اهرم حساب نشان میدهد هر بار که شما قصد انجام یک معامله را دارید، چقدر میتوانید از بروکر (کارگزار) خود وام بگیرید.
برای مثال، اگر اهرم حساب به اندازه ۱:۱۰۰ باشد، به این معنی است که به ازای هر یک دلاری که برای معامله قرار میدهید، بروکر ۹۹ دلار به شما قرض میدهید و میتوانید به اندازه ۱۰۰ دلار معامله کنید.
این موضوع از این جهت اهمیت دارد که ۱ درصد حرکت قیمت با حجم ۱۰۰ دلار نسبت به حجم ۱ دلار خیلی تفاوت دارد. با استفاده از اهرم میتوان با مبالغ کمی سرمایه، پول زیادی بدست آورد (یا از دست داد).
فراخوان مارجین (Margin Call)
وامی که بروکر به شما قرض میدهد تا با آن معامله کنید، اگر معامله به دلخواه شما پیش برود، هیچ مشکلی ایجاد نمیکند. وقتی معامله را خاتمه دهید، قرض بروکر را پس میدهید و سود معامله به شما تعلق میگیرد. اما اگر معامله مطابق میل شما پیش نرود، در این صورت شما ضرر میکنید.
بروکر میداند که شما میتوانید مبلغی که برای معامله قرار دادهاید را به آن پس دهید. به این خاطر برای اینکه مطمئن شود بیشتر از آن مبلغ ضرر نمیکنید و بتواند پولی که به شما قرض داده بود را باز پس بگیرد، معامله شما را خاتمه میدهد.
این حالت تحت عنوان فراخوان مارجین (مارجین کال) شناخته میشود. بنابراین مبلغی که شما برای یک معامله به میان میگذارید، اندازه مارجینی است که از حساب در برابر حرکات قیمت در خلاف جهت معامله محافظت میکند. اگر فرض کنیم اهرم حساب به اندازه ۱:۱۰۰ باشد و شما یک دلار برای معامله قرار دهید، میتوانید معاملهای به حجم ۱۰۰ دلار انجام دهید.
حال اگر بازار به اندازه ۰٫۵ درصد در خلاف جهت معامله حرکت کند، شما به اندازه ۰٫۵۰$ از دست میدهید. این مقدار هنوز از حد مارجین یک دلاری شما فراتر نرفته. اما اگر بازار به اندازه یک درصد در خلاف جهت معامله حرکت کند، در این صورت شما ۱ دلار از دست دادهاید و بروکر برای اینکه بیش از این ضرر نکنید و پول خود را پس بگیرد، این معامله را خاتمه میدهد.
تمام حساب درگیر است
معمولا بروکرهای فارکس قدری آزادی عمل به شما میدهند. به این صورت که وقتی به معاملهای ورود میکنید، بروکر مبلغ تضمینی خود را مسدود میکند و باقی پول موجود در حساب به عنوان مارجین عمل میکند.
فرض کنید یک حساب با موجودی ۵۰ دلار دارید و به یک موقعیت ۲ دلاری ورود کردهاید. با احتساب اهرم ۱:۱۰۰، به این معنی است که شما میتوانید به اندازه ۲۰۰ دلار خریداری کنید. این ۲ دلار به عنوان ضمانت این معامله توسط بروکر مسدود میشود، و باقی ۴۸ دلار حکم مارجین آزاد (Free Margin) را دارد. این مبلغ در دسترس شماست و میتوانید از آن برای اضافه کردن به حجم معامله استفاده کنید.
در صورتیکه بازار در جهت معامله حرکت کند، موجودی شناور (Equity) حساب افزایش مییابد و در نتیجه مارجین بیشتری در اختیار دارید. مسلما در این شرایط مارجین آزاد حساب نیز رشد کرده است. اما در مقابل اگر بازار در خلاف جهت معامله پیشروی کند، موجودی شناور حساب کاهش پیدا میکند و متعاقبا مارجین آزاد نیز کمتر میشود.
مراقب باک بنزین باشید
امیدوارم این قیاس به درک این مطلب بیشتر کمک کند. اگر این موضوع را با یک خودرو مقایسه کنیم، اهرم حکم اندازه موتور آن را دارد. هر چه اندازه موتور بزرگتر باشد، با سرعت بیشتری میتوانید حرکت کنید، اما در عین حال سوخت بیشتری نیز میطلبد.
مارجین آزاد مانند باک بنزین است. اگر با سرعت رانندگی کنید (به معاملات زیادی ورود کنید) از قسمت بیشتری از مارجین استفاده میکنید. اگر موتور خودرو کوچک باشد (اهرم کمتر)، سوخت کمتری هم مصرف میکنید. و البته اگر سوخت خودرو تمام شود، از ادامه حرکت باز میماند. دقیقا مشابه زمانی که مارجین به انتها رسیده و معامله خاتمه پیدا میکند.
نحوه عملکرد مارجین کال
کال مارجین چیست و چگونه کال مارجین نشویم موضوع این مقاله است.
بازارهای مالی پر است از اصطلاحاتی که ندانستن آنها می تواند به قیمت از دست دادن سرمایه تان تمام شود.
یکی از این اصطلاحات، margin call ( کال مارجین ) ،است که اتفاق بسیار ناگواری است و نشانه از دست رفتن موجودی حساب معاملاتی معامله گر می باشد.
در این مقاله همه موارد ضروری که لازم است به عنوان معامله گر بدانید بیان می شود.
با من همراه باشید.
آشنایی با 5 اصطلاح خیلی مهم و کاربردی
برای درک بهتر موضوع ابتدا پنج موضوعی که درک آن ها از اهمیت خاصی برخوردار است را بیان می کنم.
زمانی که شما هنوز معامله خود را باز نکردید، ترمینال شما به شکل زیر نمایش داده می شود:
و زمانی که معامله ای را باز می کنید به شکل زیر تغییر می کند:
حالا دو تصویر را با هم بررسی می کنیم تا بهتر کاربرد آن ها را متوجه شوید:
اولین مورد Balance هست.خیلی ساده، Balance به مقدار موجودی کل حساب شما گفته می شود که بعد از اینکه معامله تان با سود یا ضرر بسته می شود مقدار آن تغییر می کند.
یعنی اگر Balance حساب شما 5000 دلار باشد و معامله ای که باز کردید را با 500 دلار سود ببندید، مقدار آن به 5500 دلار تغییر خواهد کرد.
موردی بعدی Equity است. زمانی که معامله باز نداشته باشید مقدار Equity با Balance یکی است اما به محض باز شدن معامله، مقدار آن شروع به تغییر می کند و وظیفه آن این است که به شما بگوید اگر شما بخواهید همین حالا معامله تان را ببینید، مقدار Balance حسابتان به چه عددی تغییر می کند.
در تصویر دوم Equity عدد 4980.42 دلار را نشان می دهد. یعنی اگر همین حالا معامله باز شده را ببندیم، مقدار Balance به این عدد تغییر خواهد کرد.
پس تا اینجا، Balance مقدار کل موجودی شما و Equity میزان موجودی شما بعد از بستن همه معاملات باز هست.
اما margin و Free margin چیس ت ؟
وقتی که شما معامله ای باز می کنید مسلما مقداری از سرمایه خود را می خواهید برای آن معامله قرار دهید که به این میزان از سرمایه margin گفته می شود.
به تصویر بالا نگاه کنید. مقدار مارجین در این معامله برابر شده با 385.29 دلار و به معنای این است که بابت معامله باز شده این مقدار از موجودی حساب سرمایه گذاری شده است.
حالا free margin همان مقدار مارجین آزادی است که شما هنوز روی آن سرمایه گذاری نکرده اید و اگر مقدار عددی آن را با margin جمع کنید به عددی که Equity نشان می دهد، خواهید رسید.
و مورد آخر یعنی margin level میزان درصدی را نمایش می دهد که از تقسیم Equity به margin ضربدر 100 بدست می آید.
زمانی که معامله شما وارد ضرر شود، عدد margin level کم می شود و زمانی که وارد سود شود، این عدد افزایش پیدا می کند.
تا این جا شما به صورت کامل با تعریف اصطلاحات ذکر شده و نوع کاربرد هر کدام آشنا شدید.
تعریف margin call (کال مارجین ) و نحوه پدید آمدن آن
همانطور که گفته شد وقتی معامله ای باز می کنید به شما عددی به عنوان margin level یا سطح مارجین نمایش می دهد که از تقسیم مقدار عددی Equity به margin ضربدر 100 به دست می آید.
در همه بروکر ها محدودیتی را برای حساب معاملاتی هر معامله گر که معمولا 100 % است را در نظر گرفته اند و به معنای این است که اگر سطح مارجین معاملات شما به 100 % برسد نشانه در ضرر بودن معاملات شما است.
از اینجا بروکر دیگر اجازه گرفتن معامله دیگری را به شما نمی دهد و از طرفی وقتی سطح مارجین به عدد 100 درصد نزدیک می شود Equity حساب برابر با margin می گردد که نشانه از دست دادن تقریبا کل موجودی free margin حساب تان است و margin call شدن است.
اصطلاح margin call چطور پدید آمده است؟
در گذشته معاملات به صورت تلفنی بود و دستورات معاملاتی از طریق تلفن به کارگزاری داده می شد. وقتی معامله ای به اندازه ای وارد ضرر می شد که Free margin حساب از بین می رفت، کارگزاری با معامله گر تماس می گرفت و درخواست افزایش موجودی حساب را می داد که margin call به این نوع از تماس گفته می شد.
چطور از کال مارجین شدن جلوگیری کنیم؟ + عوامل بسیار مهم ایجاد آن
برخی از مهمترین عواملی که باعث کال مارجین شدن می شود عبارت اند از:
- عدم انتخاب صحیح لوریج
- عدم انتخاب صحیح حجم
- عدم مدیریت پویای معاملات
- عدم رفتار صحیح معامله گری و انجام معاملات احساسی
زمانی که یک معامله گر لوریج مناسبی را با توجه به روحیه و تجربه اش در بازار انتخاب و با اندازه گیری دقیق حسابش و تعیین محل دستور حد ضرر و نقطه ورود به بازار با حجم مناسب معامله کند و به صورت جدی پایبند به عدم تغییر حد ضررش باشد، می تواند انتظار این را داشته باشد که کال مارجین نشود.
پایبندی به حد ضرر و جا به جا نکردن آن یکی از مهمترین مسائلی است که به سادگی باعث از بین رفتن حساب معامله گر می شود و این تعهد و پایبندی تنها در صورتی به وجود خواهد آمد که اصول مدیریت پویای معاملات به صورت جدی رعایت شود.
برای معامله گری که رفتار صحیحی دارد، با نظم کار و از قوانین پیروی می کند، هیچگاه به سمت کال مارجین شدن حرکت نخواهد کرد.
چطور اخبار می تواند باعث کال مارجین شدن شود؟
دو نوع خبر وجود دارد. یکی سری اخباری که از قبل اطلاع داریم چه زمانی می خواهند اعلام شوند و میزان اهمیت آنها را می دانیم و سری دوم اخباری هستند که هیچ کس اطلاعی از آنها ندارد و به یکباره رخ می دهد و ما نمی توانیم برای آنها کاری انجام دهید جزء قرار دادن حد ضرر در نقطه مناسب، مدیریت پویای معامله و مواردی دیگر.
اگر معامله گری حجم اش را رعایت نکرده و با مقدار بالایی وارد بازار شده باشد، لوریج صحیحی را انتخاب نکرده باشد، حد ضرر تعیین نکرده و یا اصلا قرار نداده باشد و در ساعاتی که خبر اعلام می شود، معامله انجام دهد وارد نوسانات شدید ایجاد شده توسط اخبار خواهد شد.
این نوسانات شدید باعث می شود که حرکات قیمت با سرعت زیاد باعث نابودی موجودی حساب شما شوند.
نوع دوم اخبار:
آن دسته از اخباری که خارج از تقویم است و معمولا در روزهای آخر هفته رخ می دهد، بهتر است معاملات خود را برای آخر هفته ببندید و اگر هم نمی توانید ببندید حتما حد ضرر را در نقطه ای مطمئن قرار دهید.
اگر مثلا معامله شما در انتهای هفته باز باشد و در روزهای شنبه و یکشنبه که بازار جهانی تعطیل است دو کشور باهم درگیری پیدا کنند یا رخداد های طبیعی مثل زلزله، سیل و .. اتفاق بیفتد، قطعا نوسانات خیلی شدیدی رخ می دهد و بازار در روز دوشنبه با گپ باز خواهد شد.
دیدگاه شما