قرارداد اختیار خرید و فروش سهام را بشناسید
کارشناس بازار سرمایه گفت: در قرارداد اختیار معامله خریدار در ازای پرداخت مبلغ معین، حق خرید یا فروش دارایی مندرج در قرارداد را به دست می‌آورد.
بابک سالاروند فروش اختیار خرید فروش اختیار خرید کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار بورس گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، در پاسخ به این پرسش که قرارداد اختیار معامله چیست؟، اظهار کرد: اختیار معامله قراردادی دوطرفه بین خریدار و فروشنده است که براساس آن خریدار قرارداد، حق (نه الزام و تعهد) دارد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت معین و در زمانی مشخص بخرد یا بفروشد. در قرارداد اختیار معامله، خریدار در ازای پرداخت مبلغ معینی، حق خرید یا فروش دارایی مندرج در قرارداد را در زمانی مشخصی با قیمتی که هنگام بستن قرارداد تعیین شده است، به دست می‌آورد.
او بیان کرد: از طرف دیگر، فروشنده قرارداد اختیار معامله، در مقابل اعطای این حق به خریدار، با دریافت مبلغ معینی هنگام عقد قرارداد، براساس مفاد قرارداد آماده‌ی فروش یا خرید دارایی مذکور در سررسید است.
- بورس چشم انتظار تیم اقتصادی دولت/شاخص کل مثبت، اما با نوسانات محدودتر
کارشناس بازار سرمایه افزود: دارنده قرارداد اختیار معامله، در اعمال حق خود مختار است و به عبارت دیگر هیچ فروش اختیار خرید تعهد و الزامی ندارد و در صورت صرف نظر وی از اجرای قرارداد، مبلغی را که در ازای این حق پرداخته است از دست می‌دهد. از طرف دیگر فروشنده در صورت خواست خریدار، مجبور به اجرای قرارداد است.
سالاروند در پاسخ به این پرسش که، چند نوع قراردادهای اختیار معامله وجود دارد؟، گفت: اختیاری که برای خرید یک دارایی داده می‌شود را، اختیار خرید می گویند. به طور مثال، سرمایه‌گذار تصمیم می‌گیرد که اختیار خرید ۱۰۰ سهم شرکت "الف" را با قیمت توافقی ۱۰۰۰ تومان بابت هر سهم، خریداری کند. فرض کنید قیمت جاری سهم مزبور ۹۸۰ تومان، تاریخ انقضای قرارداد چهار ماه و قیمت قرارداد اختیار معامله بابت هر سهم ۵۰ تومان است؛ بنابراین سرمایه‌گذاری اولیه برای خرید قرارداد ۵۰۰۰ تومان است. اگر قیمت سهم در تاریخ انقضای قرارداد کمتر از ۱۰۰۰ تومان باشد، مسلم است سرمایه‌گذار قرارداد را به اجرا نمی‌گذارد، چون خریدن سهمی که قیمت روز آن کمتر از ۱۰۰۰ تومان است با قیمت توافقی ۱۰۰۰ تومان عاقلانه نیست.
او بیان کرد: در این وضعیت سرمایه‌گذار میزان سرمایه‌گذاری اولیه خود (۵۰۰۰ تومان) را از دست می‌دهد. اما اگر قیمت سهم در تاریخ سررسید بیشتر از ۱۰۰۰ تومان باشد، سرمایه‌گذار قرارداد را به اجرا می‌گذارد. فرض کنید قیمت سهم به ۱۱۵۰ تومان برسد. با اجرای قرارداد سرمایه‌گذار می‌تواند ۱۰۰ سهم را با قیمت هر واحد ۱۰۰۰ تومان خریداری کند. اگر او در همان زمان سهم خود را در بازار به فروش برساند مبلغ ۱۵۰۰۰ تومان (۱۵۰ تومان بابت هر سهم) سود می‌کند. با کسر هزینه اولیه خرید قرارداد اختیار معامله، سود خالص سرمایه‌گذار ۱۰۰۰۰ تومان است
او افزود: اختیار معامله مدت معینی دارد. حق خرید یا فروش دارایی در یک قیمت معین فقط تا تاریخ انقضایی که قبلاً مشخص شده است، امکان خواهد داشت.
سالاروند در خصوص قرارداد اختیار فروش نیز گفت: همچنین قرارداد اختیار فروش، به دارنده حق می‌دهد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت توافقی در دورة زمانی مشخصی بفروشد. درحالی که خریدار قرارداد اختیار خرید، به امید افزایش قیمت آن را می‌خرید، خریدار قرارداد اختیار فروش پیش‌بینی می‌کند که قیمت در آینده کاهش خواهد یافت.
او بیان کرد: سرمایه‌گذاری را در نظر بگیرید که قرارداد اختیار فروش (از نوع اروپایی) ۱۰۰ سهم شرکت "الف" را با قیمت توافقی ۷۰۰ تومان خریداری می‌کند. فرض کنید که قیمت جاری سهم مزبور ۶۵۰ تومان، تاریخ انقضای قرارداد سه ماه بعد و قیمت قرارداد برای هر سهم ۷۰ تومان باشد؛ بنابراین سرمایه‌گذاری اولیه (برای خرید قرارداد) ۷۰۰۰ تومان است. چون قرارداد اروپایی است، فقط در زمان انقضا قابل اجراست و در صورتی که قیمت در آن زمان کمتر از ۷۰۰ تومان باشد اجرا می‌شود.
کارشناس بازار سرمایه افزود: فرض کنید قیمت سهم شرکت "الف" در تاریخ انقضا ۵۵۰ تومان باشد، سرمایه‌گذار می‌تواند براساس قرارداد ۱۰۰ سهم را با این قیمت بخرد و با قیمت ۷۰۰ تومان بفروشد و ۱۵۰۰۰ تومان (۱۵۰ تومان برای هر سهم) سود به دست آورد. اگر ۷۰۰۰ تومان سرمایه‌گذاری اولیه را از این مبلغ کم کنیم. سود خالص سرمایه‌گذار ۸۰۰۰ تومان خواهد بود. در این راهبرد نیز تضمینی وجود ندارد که سرمایه‌گذار سود کند. اگر قیمت کالا در زمان انقضا، بیشتر از ۷۰۰ تومان باشد، قرارداد اختیار فروش ارزش ندارد و سرمایه‌گذار مبلغ ۷۰۰۰ تومان سرمایه‌گذاری اولیه را از دست می‌دهد.
معاملات قراردادهای اختیار معامله "شستا" از امروز آغاز می‌شود
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، مدیریت ابزارهای نوین مالی شرکت بورس تهران اعلام کرد: صندوق سرمایه‌گذاری اختصاصی بازارگردانی صبا گستر نفت و گاز تامین در نظر دارد اوراق اختیار فروش تبعی بر روی سهام شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی(شستا) را با هدف حمایت از سهام منتشر کند.
عرضه این اوراق از امروز (شنبه، 8 خرداد) در بورس اوراق بهادار تهران آغاز می‌شود. معاملات مربوط به این قراردادها تنها به صورت برخط بوده و صرفا از طریق کارگزارانی که مجوز معاملات برخط در این بازار را دارا باشند، قابل انجام است.
همچنین با توجه به راه اندازی سامانه مدیریت ریسک و امکان و امکان محاسبات وجوه تضمین براساس « وابط و جهت ضمین قرارداد اختیار معامله دربورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران»، اتخاذ فروش اختیار خرید موقعیت باز فروش در قراردادهای اختیارمعامله، به شرط کفایت وجوه تضمین، برای تمامی فعالان بازار سرمایه امکانپذیر می باشد.
شایان ذکر است "اوراق اختیار فروش تبعی" در واقع همان طرح بیمه سهام است که توسط شرکتها به فروش می رسند، که فروش اختیار خرید براساس آن فروشنده که همان شرکت منتشر کننده می‌باشد متعهد می‌شود تعداد معینی از سهام شرکت را به قیمت مشخصی که اصطلاحاً به آن “قیمت اعمال” می گویند در تاریخ معین یا همان “تاریخ اعمال” از سهامدار خریداری کند.
شرکت‌های منتشر کننده اوراق تبعی قبل از فروش این اوراق ملزم به انتشار اطلاعیه عرضه جهت اعلام عمومی ویژگی‌های آن می‌باشند. ضمن این که توصیه می‌شود سهامداران قبل از اقدام به خرید اوراق تبعی هر نماد، اطلاعیه عرضه آن اوراق را مطالعه کنند.
عجایبی از بازار قراردادهای اختیار خرید بورس تهران
معروف‌ترین و رایج‌ترین مدل و فرمول قیمت‌گذاری قراردادهای اختیار خرید یا فروش در بازارهای مالی جهان مدل و فرمول معروف بلک-شولز است که طراحانش را به نوبل اقتصاد رساند.
معادله‌ای بر اساس دیفرانسل جزیی که حل آن قیمت معقول صرف یا پریمیوم یا کال یا پوت را در قراردادهای اختیار خرید و فروش محاسبه می‌کرد.
با وارد کردن پارامترهای مهم زیر قیمت معقول پریمیوم یا صرف یا ارزش خرید قرارداد اختیار خرید یا کال و همچنین قیمت معقول فروش پریمیوم برای قرارداد اختیار فروش یا پوت بدست می‌‌آید.
۱- قیمت فعلی پایه دارایی یا سهم
۲- قیمت اعمال در سررسید
۳- زمان تا سررسید
۴- نرخ بهره بدون ریسک
۵- نرخ نوسان دارایی پایه یا سهم
معادله و فرمول معروف بلک-اند-شولز برای تعیین قیمت قراردادهای اختیار خرید/فروش
اگر قراردادهای اختیار خرید بورس تهران بر اساس فرمول بلک-شولز قیمت‌گذاری شده باشند با احتساب نرخ بهره بدون ریسک دست بالا ۲۰ درصدی بر اساس بازده اوراق خزانه یا اخزا، عدد نوسان یا تلاطم دارایی پایه لازم برای اینکه اعداد معاملات جاری این قراردادها با مدل بلک-شولز همخوانی داشته باشند باید ۱۱۶ درصد باشد!
قراردادهای اختیار معامله در بورس تهران تنها برای ۲۲ سهم ارایه می‌شود که متوسط بازدهی سالانه آنها ۱۶۳ درصد بوده است.
قرارداد اختیار معامله خرید و فروش”خودرو ، خساپا، وبصادر و تجارت” شروع شد
قرارداد اختیار معامله خرید و فروش بر سهام ۴ شرکت ایران خودرو، سایپا و دو بانک تجارت و صادرات از امروز در بازار مشتقه بورس آغاز شد.
به گزارش سرمایه نگر ، بازار سهام در حالی آخرین روز کاری هفته جاری با رشد بیش از ۵ هزار واحدی شاخص اما تداوم کاهش ارزش فروش اختیار خرید معاملات و تشدید نگرانی فعالان از آینده شروع کرده که قرارداد اختیار معامله خرید و فروش بر سهام ۴ شرکت بزرگ بورس و شامل ایران خودرو، سایپا و بانک‌های تجارت و صادرات از امروز در بازار مشتقه بورس آغاز و اعمال شد.
براساس این گزارش، سررسید اختیار معامله خرید و فروش”خودرو و خساپا”برای مرداد و آبان و “وبصادر و تجارت” هم برای آبان و مهر سال جاری تعیین شده و معاملات قراردادها فقط به صورت برخط بوده و صرفاً از طریق کارگزارانی دارای مجوز معاملات برخط انجام می شود.
همچنین ضوابط وجه تضمین با توجه به راه‌اندازی سامانه مدیریت ریسک و امکان محاسبات وجوه تضمین براساس «ضوابط وجه تضمین قرارداد اختیار معامله در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران»، اتخاذ موقعیت باز فروش در قراردادهای اختیار معامله، به شرط کفایت وجوه تضمین، برای تمامی فعالان بازار سرمایه امکانپذیر است.
براساس این گزارش، قراردادهای اختیار خرید و فروش به معنای توافق بر سر انجام معامله‌ای خاص و با یک قیمت مشخص در فروش اختیار خرید مقطع زمانی مشخصی در آینده هستند.
به طور مثال در معامله یک قرارداد اختیار خرید، خریدار اختیار خرید دارایی پایه را با قیمت و در زمان مشخص بدست می‌آورد و از سوی دیگر فروشنده تعهد یا الزام به فروش دارایی را در صورت درخواست اعمال از سوی دارنده اوراق اختیار خرید خواهد داشت. قراردادهای اختیار خرید با توجه به قیمت و زمان اعمال، می‌تواند با نرخ های متنوعی مورد معامله قرار گیرد. وجهی که در معامله قرارداد اختیار خرید از سمت خریدار به عرضه‌کننده اوراق پرداخت می‌شود برای بدست آوردن حق خرید دارایی با قیمت اعمال مشخص و این نرخ به مراتب کمتر از قیمت دارایی پایه است.
سرمایه‌گذار با خرید اوراق اختیار خرید می‌تواند با پرداخت مبلغی اندک در مزایای افزایش قیمت دارایی پایه سهیم باشد و همزمان از افزایش قیمت اوراق اختیار خرید در بازار یا امکان اعمال اختیار در سررسید بهره‌مند شود. این ویژگی اوراق علاوه بر ذخیره منابع برای روزهای آتی، می‌تواند رفتار مبتنی بر تحلیل‌های کوتاه و میان‌مدت را نیز در بازار تقویت کند. / بورس پرس
ارزش قراردادهای اختیار بیت کوین به بالاترین رقم تاریخ رسید
بازار اختیار معاملات بیت کوین، شاهد موجی فروش اختیار خرید از افزایش خریداران اختیار فروش (Put) و فروشندگان اختیار خرید (Call) است. این اتفاق، نشان می‌دهد که خرس‌های بیت کوین هنوز سرپا هستند و بر بازار تأثیر می‌گذارند. هفته جاری با انقضای سررسید بیش از ۷۰۰میلیون دلار از قراردادهای اختیار معامله، نوسانات بیشتری در انتظار بیت کوین خواهد بود.
به گزارش کریپتوبریفینگ، درحال‌حاضر، ارزش میزان قراردادهای باز بیت کوین (تعداد قراردادهای تسویه‌نشده) با رسیدن به مبلغ ۱.۸۵میلیارد دلار، به قله تاریخی خود دست یافته است. در روز ۲۷ ژوییه (۶ مرداد)، حجم معاملات بازار اختیار معامله بیت کوین به بالاترین سطح تاریخی خود رسید و نزدیک به ۶۰۰میلیون دلار از قراردادهای اختیار معامله میان فعالان بازار، دست‌به‌دست شد.
کل بهره باز قراردادهای اختیار معامله بیت کوین
دریبیت (Deribit) که همیشه در بازار اختیار معامله بیت کوین، پیشگام بوده است، نزدیک به ۸۰ درصد از قراردادهای باز و ۹۰ درصد از حجم آنها را در اختیار دارد.
گفتنی است قراردادهای باز CME از آخرین باری که قرارداد باز به این سطح رسیده بود، کاهش یافته است. این خود شاهدی بر این ادعا است که معامله‌گران دانه‌درشت و مؤسسات سرمایه‌گذاری هنوز به این سیر صعودی ملحق نشده‌اند.
حجم قراردادهای اختیار معامله بیت کوین
نباید از این نکته غافل شد که آمار و ارقام مربوط به شکسته‌شدن رکوردها جذاب‌ترین داده‌های بازار اختیار معامله نیستند.
به‌رغم حرکت انفجاری قیمت بیت کوین در هفته جاری، خرس‌ها هنوز با جریان حاکم بر بازار، هم‌سو نشده‌اند. از روز ۲۴ تا ۲۸ ژوییه ( ۳ الی ۷ مرداد)، بهای بیت کوین با افزایشی ۲۰ درصدی، سطح ۱۱,۵۰۰ دلار را نیز لمس کرد. گفتنی است در بازه زمانی مشابه، نسبت‌های قراردادهای اختیار فروش به اختیار خرید نیز جهش یکسانی را تجربه کردند.
نرخ Put/Call بیت کوین
برخی از این قراردادهای اختیار فروش درواقع ابزارهای پوشش ریسک برای معامله‌گرانی هستند که بیش از حد متعارف اقدام به اخذ موقعیت معاملاتی در بازار بیت کوین کرده‌اند. بخش عمده‌ای از قراردادهای باز در قیمت‌های اعمال (Strike Price) بین ۱۱,۰۰۰ تا ۲۰,۰۰۰ دلار هستند.
مورد مهم دیگری که باید در نظر داشت، نزدیک‌بودن تاریخ سررسید قراردادها است. تنها دو روز تا ۳۱ ژوییه (۱۰ مرداد) زمان باقی است؛ روزی که در آن سررسید قراردادهای اختیار معامله ۶۷,۰۰۰ بیت کوین به ارزش تقریبی ۷۲۰میلیون دلار، سر می‌رسد.
به‌طور معمول، سرررسیدهای بزرگ، موجی از فروش اختیار خرید نوسانات را در بازار ایجاد می‌کنند. افزایش قراردادهای اختیار فروش ممکن است از سوی سفته‌بازانی انجام شود که معتقدند افزایش نوسانات می‌تواند به کاهش بهای بیت کوین منجر شود.
بااین‌حال، سررسید ماه گذشته، با برخورداری از ارزشی بالغ بر یک میلیارد دلار، باعث ایجاد هیچ نوسانی در بازار نشد.
خلاصه اینکه بازار اختیار معامله بیت کوین همچنان صعودی است و شماری از خرس‌های بازار با پیش‌بینی احتمال وقوع یک روند نزولی یا پوشش ریسک با قراردادهای اختیار فروش، مشغول معامله و سفته‌بازی هستند.
دیدگاه شما