اوراق سلف نفتی

زنگنه: در فروش اوراق سلف نفتی خلاف قانون انجام نخواهیم داد

خرداد: وزیر نفت گفت: نگاه مجلس در طرح فروش اوراق سلف نفتی کمک به وزارت نفت است و قرار است، مشکلات قانونی و جزئیات این طرح طی این چند روز در جلسه مشترکی بررسی و حل شود زیرا کار خلاف قانونی قرار نیست، انجام شود.

به گزارش خرداد به نقل از تسنیم، بیژن زنگنه وزیر نفت در حاشیه نشست امروز خود با کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس با حضور در جمع خبرنگاران و در پاسخ به سوالی مبنی براینکه چرا امروز اوراق سلف نفتی طبق اعلام قبلی در بازار بورس عرضه نشد، گفت: دولت براساس قانون مجوز فروش اوراق مالی اسلامی را دارد اما در این میان یک خلط مبحثی میان طرح عرضه اوراق سلف نفتی در بازار اوراق سلف نفتی بورس و پیشنهاد پیش فروش قطعی نفت با سررسید دو ساله انجام شده، البته هنوز طرح پیش فروش قطعی نشده است.

وی تصریح کرد: مجلس و دیوان محاسبات اعلام کردند که موضوع فروش اوراق سلف نفتی در بازار بورس دارای ابهام است و ما هم قبول کردیم.

وزیر نفت با بیان اینکه نگاه مجلس در طرح فروش اوراق سلف نفتی کمک به وزارت نفت است، تاکید کرد: قرار است، مشکلات قانونی و جزئیات این طرح طی این چند روز در جلسه مشترک دیوان محاسبات، وزارت نفت، سازمان بورس و اوراق بهادار و کمیسیون برنامه و بودجه بررسی و حل شود زیرا کار خلاف قانونی قرار نیست، انجام شود.

تفاوت اوراق سلف نفتی با عرضه نفت در بورس

طبق روال هر سال اوراق سلف نفتی منتشر می شود که بر اساس برنامه ریزی های لحاظ شده قرار است یکشنبه ۲۶ مرداد عرضه شود. در واقع تفاوت این طرح با عرضه های مستمر نفت سنگین و سبک در بورس انرژی که پیش از این نیز انجام می شد، مشتری آن است.

به گزارش اقتصاد سالم؛با هدف تامین مالی پروژه های اولویت دار شرکت ملی نفت ایران، امسال ۲۰۰۰ میلیارد تومان اوراق با نرخ حدود ۱۹ درصد و به صورت دو ساله منتشر خواهد شد.
اوراق سلف موازی استاندارد نفت خام طبق روال سالهای پیش منتشر می شود. سالهای قبل هم این اوراق از سوی شرکت ملی نفت ایران منتشر می شد. آیین نامه این طرح نیز در سال های گذشته تدوین شده است و طرح جدیدی نیست.
البته این طرح با طرح فروش نفت دولت تفاوت دارد و آن هم این است که در طرح قبلی عرضه نفت در بورس انرژی، مشتریان آن عمدتا پالایشگاه ها بودند ولی در طرح جدید، مردم نیز می توانند اقدام به خرید نفت کنند. همچنین طرح جدید دولت هنوز آیین نامه مدون و تصویب شده ای ندارد و این طرح طبق سنوات قبل هر ساله برای تامین مالی پروژه های نفت منتشر می شود. روز یکشنبه ۲۶ مرداد فروش این اوراق انجام خواهد شد.
در همین رابطه حسینی، کارشناس ارشد حوزه انرژی گفت: این طرح همان طرحی است که هر سال شاهد انجام آن هستیم و ارتباطی با طرح جدید دولت ندارد.
وی با بیان اینکه اوراق سلف در گذشته نیز منتشر می شده و بحثی که رییس جمهور مطرح کرده موضوع دیگری است، افزود: در این خصوص نمی توان تا زمانی که نهایی شود نظر قطعی اعلام کرد.
به گفته این کارشناس حوزه انرژی، موضوعی که رییس جمهور مطرح کرده مربوط به رشد اقتصادی، خروج از رکود و فعال شدن پروژه های اقتصادی بوده و این موضوع با این طرح تفاوت دارد.
بورس انرژی نیز دیروز با انتشار اطلاعیه ای اعلام کرد فروش اوراق سلف نفتی با عرضه بیش از ۵۰۰ هزار بشکه نفت روز یکشنبه در تالار بورس انرژی آغاز خواهد شد.
بر اساس اطلاعیه ‌سایت کدال، نخستین مرحله از فروش اوراق سلف نفتی با قیمت هر بشکه ۹۴۴ هزار و ۶۲۲ تومان عرضه خواهد شد. حداقل خرید برای هر نفر در این عرضه اولیه یک بشکه و حداکثر ۲۰ هزار بشکه است. همچنین سود اوراق ۱۹ درصد و بدون پرداخت دوره‌ای است.

اوراق سلف نفتی مورد استقبال قرار می‌گیرد؟

اوراق سلف نفتی قطعا می‌تواند رقیبی برای بازارهای ارز و سکه و مسکن باشد چون کسی که ریال پرداخت می‌کند و این اوراق نفتی را خریداری می‌کند در واقع ارز خریده است.

حمید حسینی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره اینکه خرید اوراق سلف نفتی مورد استقبال قرار می‌گیرد یا خیر، اظهار داشت: هنوز دولت اعلام نکرده که اوراق را برای کسری بودجه و یا بودجه‌های عمرانی عرضه می‌کند، باید مشخص شود که هدف از انتشار اوراق چیست تا بتوان قضاوت کرد، اما اگر طبق آنچه گفته می‌شود، دولت کف قیمت را تضمین کند، با یک فرمول مشخص بفروشد، در سررسید هم حاضر شود نفت را تحویل و با قیمت روز بخرد و از مالیات معاف باشد این اوراق جذاب و مورد ستقبال قرار می‌گیرد.

وی افزود: اوراق سلف نفتی قطعا می‌تواند رقیبی برای بازارهای ارز و سکه و مسکن باشد چون کسی که ریال پرداخت می‌کند و این اوراق نفتی را خریداری می‌کند در واقع ارز خریده است و بازار ارز را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی تصریح کرد: افراد حقیقی و کسانی هم که سرمایه خرد دارند، نیز می‌توانند ریال خود را بشکه نفت بخرند و در واقع دلار نگه می‌دارد و به تولید و اقتصاد کشور هم کمک می‌کند، ضمن اینکه این امیدواری وجود دارد که قیمت نفت افزایش یابد.

اوراق سلف نفتی خریدار دارد؟

دولت ایده پیش‌فروش نفت را در بودجه 1400 زنده کرده است. فروش اوراق سلف نفتی پیشنهادی بود که در تابستان امسال در شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا مطرح شد، ولی با مخالفت رؤسای قوای مقننه و قضائیه، پرونده آن به صورت موقت بسته شد. حالا دولت در تبصره ۵ پیش‌نویس لایحه بودجه 1400 بندی را آورده که به او اجازه می‌دهد برای تأمین مالی مصارف این قانون تا مبلغ 205 هزار میلیارد تومان پیش‌فروش نفت کند.

به تازگی مرکز پژوهش‌های مجلس اعلام کرد که اوراق پیش‌فروش نفتی هیچ مزیتی نسبت‌به اوراق ریالی ندارند و حتی می‌توانند منجر به آسیب‌های بیشتری شوند. این مرکز در رابطه با تشدید آسیب‌پذیری کشور در مقابل تحریم نفتی با اجرای طرح انتشار اوراق پیش‌فروش نفت هشدار داد و تاکید کرد باید از تصویب و اجرای این پیشنهاد جلوگیری شود. کارشناسان اقتصادی تحلیل‌های متفاوتی از فروش اوراق سلف نفتی و درآمدزایی دولت در بودجه از این روش ارائه می‌کنند. سؤال اینجاست که فروش اوراق سلف نفتی در وضعیت تحریم‌ها نظریه‌ای قابل تحقق است یا استقبال چندانی از این طرح نخواهد شد؟ و اینکه اجرایی‌شدن این طرح تورم‌زا خواهد بود؟

مشتریان خاص شاید اوراق سلف نفتی بخرند

عضو هیئت علمی ‌دانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان به اصفهان زیبا می‌گوید: صحبت‌هایی که تا چند ماه پیش در رابطه با اوراق سلف نفتی مطرح شد، براین اساس بود که مردم اوراق را خریداری کنند و در زمان سررسید بر اساس قیمت جهانی نفت و قیمت روز دلار با آن‌ها تسویه شود. مشتری اوراق در جامعه ما افراد ریسک‌گریز هستند. اگر دولت قرار است اوراق را عادی بفروشد و اوراق نفتی یا اوراق ارزی را مطرح نکند قادر به جبران کسری بودجه خواهد بود. البته به شرطی که فرض کنیم کسری بودجه موقت باشد و امسال یا درنهایت سال آینده تحریم‌ها برطرف می‌شود و کسری بودجه نداشته باشیم؛ این اقدام معقولی است. شهرام معینی می‌افزاید: برای انجام دادن این اقدام باید نرخ مشخصی داشته باشیم که این نرخ هم در بازار به دست می‌آید و هراندازه اوراق بیشتری بفروشیم، این نرخ نیز افزایش پیدا می‌کند، ولی اگر روی فروش اوراق نفتی متمرکز شوند، این خودش ریسک دارد، چون نرخ نفت کاهش و افزایش دارد و با این شرط که مشتریان اوراق نفتی خریداری کنند و در زمان سررسید با آن‌ها تسویه شود استقبالی از این روش نمی‌شود. معینی بیان می‌کند: احتمالش هست که مشتریان خاص از این فروش استقبال بکنند، مانند پالایشگاه‌ها که در آینده به نفت نیاز پیدا می‌کنند. پالایشگاه با این فرض که بالاخره باید مواد اولیه را که شامل نفت هم می‌شود اوراق سلف نفتی اوراق سلف نفتی خریداری کنند و بعد به فراورده تبدیل کنند اوراق را خریداری می‌کنند. البته این موضوع هم دارای اهمیت است که پالایشگاه‌ها در اوراق سلف نفتی این شرایط چقدر وضعیت نقدینگی مناسبی دارند یا اینکه به واسطه خرید این اوراق سود چندانی به دست می‌آورند که برایشان انگیزه ایجاد شود؟
عضو هیئت علمی ‌دانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان اذعان می‌کند: به خرید اوراق نفتی توسط مشتریان خارجی نیز در شرایط تحریمی ‌نمی‌توان امیدوار بود. در شرایط تحریمی ‌مجلس و مجموعه حاکمیت به خاطر اینکه کمتر به نظر برسد که با کسری بودجه مواجه هستند، بحث فروش اوراق نفتی را در بودجه مطرح کرده‌اند.

فروش اوراق نفتی در چه صورت تورم زاست؟

معینی عنوان می‌کند: مردم و بخش خصوصی اگر بخواهند مشتری دولت باشند، مشتری سهام دولت یا مشتری اوراق قرضه ساده با نرخ بانکی مشخص خواهند بود؛ نهایتا ممکن است همین اوراق نفتی را هم تبدیل بکنند به این روال که مردم و بخش خصوصی اوراق نفتی را بخرند و دولت هم تضمین کند که با نرخ مشخصی به آن‌ها سودش را پرداخت کند. اگر زمانی هم قیمت نفت افزایش یافت و به این واسطه بخش خصوصی و مردم بیشتر سود کردند این سود از آن خودشان باشد. عضو هیئت علمی‌دانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان تاکید می‌کند: اگراین سیستم برقرارشود، می‌توان امیدوار بود که از خرید اوراق نفتی استقبال می‌شود. فروش اوراق سلف نفتی اثر رکودی و تورمی‌ندارد، چون دولت پولی را از جامعه جمع‌آوری می‌کند و همان پول را خرج می‌کند فقط یک نکته وجود دارد، وقتی دولت از جامعه استقراض می‌کند بیشترین پول و دستمزد را پرداخت می‌کند و درصد جزئی روی کالاهای مصرفی تأثیر می‌گذارد، ولی این رقم بزرگی نیست که تورم‌ساز شود. اما اگر این استقراض ادامه پیدا کند، به‌مرور حجم بدهی‌ها زیاد می‌شود و به‌تدریج دولت برای بازپرداخت این بدهی‌ها به چاپ پول دست می‌زند و تورم ایجاد می‌شود. بافرض اینکه تحریم‌ها به زودی تمام می‌شود، می‌توان استقراض اوراق سلف نفتی از مردم و بخش خصوصی را انجام داد.

روش‌های میانبر برای درآمدزایی از طریق اوراق سلف نفتی

از سوی دیگر، یوسف کاووسی یک کارشناس اقتصادی به اصفهان زیبا می‌گوید: این یک لایحه هست که دولت به مجلس ارائه می‌کند و مجلس باید نظریات خودش را در این خصوص ارائه کند. ممکن است این رقم توسط مجلس به مبلغی کمتر از 205 هزار میلیارد تومان تبدیل شود اوراق سلف نفتی یا از این مبلغ هم فراتر رود، چون بودجه 1400 اولین بودجه است که این مجلس می‌خواهد بررسی کند و به دنبال تحقق وعده‌هایی هستند که پشتیبانان و مبلغان خودشان ارائه می‌کنند و این وعده‌ها را در قالب بودجه تحقق بخشند. کاووسی تصریح می‌کند: در وضعیت تحریمی ‌به سر می‌بریم و فروش نفت به این صورت که آشکارا مشخص شود به چه افرادی فروخته می‌شود امکان‌پذیر نیست، گزارش‌هایی که بانک مرکزی در سه ماهه اول امسال ارائه کرده حاکی از این است که 4 میلیارد دلار نفت فروختیم، پس می‌توان به فروش نفت امیدوار بود و در برنامه‌ریزی‌ها و بودجه با عناوین مختلف همچون فروش اوراق سلف نفتی از آن نام برد. روش‌هایی برای فروش نفت وجود دارد، به عنوان مثال نفت در اختیار یک شرکت واسطه قرار گیرد که در کشتی همراه با پرچمی‌به جز پرچم ایران در بنادر به فروش رود. کاووسی ادامه می‌دهد: علاوه بر این، نگاه دولت به بازگشت آمریکا به برجام در بودجه 1400 است و براین اساس، روی فروش نفت حساب می‌کند و بحث فروش اوراق سلف نفتی را مطرح کرده است. بارفع تحریم‌ها بیشتر از این 205هزار میلیاردتومان هم می‌توان نفت فروخت.
او توضیح می‌دهد: فروش نفت با این روش هیچ اثر تورمی ‌و رکودی ندارد، اگر بتوان نفت را فروخت و درآمد ایجاد کرد و درآمدها را به‌درستی مدیریت کرد، تبعاتی به دنبال نخواهد داشت. درواقع بستگی دارد این منابع درآمدی چگونه مدیریت شوند. اگر در زمینه زیرساخت‌ها سرمایه‌گذاری شود و بخشی از آن به صندوق توسعه ملی داده شود، این نوع مدیریت اثررکودی ندارد. احتمالش هست که اثر تورمی ‌ناچیزی داشته باشد که این اثر تورمی ‌مثبت خواهد بود. اقتصادی که از رکود خارج شود اگر هم تورم ایجاد شود، در حدمعقول است و اوراق سلف نفتی مشکلی پیش نمی‌آید.

زنگنه: در فروش اوراق سلف نفتی خلاف قانون انجام نخواهیم داد

خرداد: وزیر نفت گفت: نگاه مجلس در طرح فروش اوراق سلف نفتی اوراق سلف نفتی کمک به وزارت نفت است و قرار است، مشکلات قانونی و جزئیات این طرح طی این چند روز در جلسه مشترکی بررسی و حل شود زیرا کار خلاف قانونی قرار نیست، انجام شود.

به گزارش خرداد به نقل از تسنیم، بیژن زنگنه وزیر نفت در حاشیه نشست امروز خود با کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس با حضور در جمع خبرنگاران و در پاسخ به سوالی مبنی براینکه چرا امروز اوراق سلف نفتی طبق اعلام قبلی در بازار بورس عرضه نشد، گفت: دولت براساس قانون مجوز فروش اوراق مالی اسلامی را دارد اما در این میان یک خلط مبحثی میان طرح عرضه اوراق سلف نفتی در بازار بورس و پیشنهاد پیش فروش قطعی نفت با سررسید دو ساله انجام شده، البته هنوز طرح پیش فروش قطعی نشده است.

وی تصریح کرد: مجلس و دیوان محاسبات اعلام کردند که موضوع فروش اوراق سلف نفتی در بازار بورس دارای ابهام است و ما هم قبول کردیم.

وزیر نفت با بیان اینکه نگاه مجلس در طرح فروش اوراق سلف نفتی کمک به وزارت نفت است، تاکید کرد: قرار است، مشکلات قانونی و جزئیات این طرح طی این چند روز در جلسه مشترک دیوان محاسبات، وزارت نفت، سازمان بورس و اوراق بهادار و کمیسیون برنامه و بودجه بررسی و حل شود زیرا کار خلاف قانونی قرار نیست، انجام شود.