منظور از بازار عمیق چیست؟

عمق بازار بورس به چه معناست؟ +راهکارهای افزایش عمق بازار

در بازار سرمایه با اصطلاح عمق بازار زیاد روبه‌رو می‌شویم. چه بسا هر روز عمق بازار در روبه‌روی ما قرار بگیرد. با این حال، ممکن است به صورت دقیق ندانیم که به چه چیز اشاره می‌کند یا چه اهمیتی دارد. عمق بازار در بورس می‌تواند نشانه‌ای از میزان مقبولیت بازار هم باشد. هر چه عمق بازار بورس بیشتر شود، افرادی که در این بازار سرمایه‌گذاری کرده‌اند بیشتر می‌شوند. اگر می‌خواهید بدانید که چه راهکارهایی برای افزایش عمق بازار وجود دارد یا چه عواملی در تعیین عمق بازار مؤثرند، این مطلب را از دست ندهید.

عمق بازار چیست و چه اهمیتی دارد؟

عمق بازار شامل تمامی سفارشات خرید و فروش موجود برای تمامی سهم‌ها در بازار سرمایه است. به عبارت دیگر، مجموع حجم‌های خرید و فروش ثبت شده برای کل بازار، به عمق بازار یا Market depth معروف است. در تعریفی کلاسیک، به بازاری عمیق می‌گویند که خرید و فروش حجم زیادی از یک سهم نتواند تأثیری بر قیمت آن بگذارد. به عبارت دیگر، هرچقدر بتوان تبادل بزرگ‌تری را در بازار بدون تأثیر بر قیمت انجام داد، آن بازار عمیق‌تر است.

اهمیت اول عمق بازار، در نقدشوندگی آن است. هرچه بازاری عمق بیش‌تری داشته باشد، خرید و فروش در آن آسان‌تر صورت می‌گیرد و رفتارهای هیجانی نمی‌تواند بر کلیت روند تأثیرگذار باشد. در مقابل بازارهایی با عمق کم، طاقت حجم زیاد عرضه یا تقاضا را ندارند و قیمت تحت تأثیر آن شاهد جابه‌جایی قیمتی قابل توجه خواهد بود. اهمیت دیگر عمق بازار، به مشارکت در بازار برمی‌گردد. هرچه بازاری عمیق‌تر باشد برای معامله‌گری جذاب‌تر است. به همین خاطر است که افزایش عمق بازار بورس همواره یکی از دغدغه‌های فعالین بازار است تا فرصت‌های معامله‌گری در بازار افزایش یابد.

عوامل مؤثر بر عمق بازار

اگر بخواهید تخمینی از عمق بازار داشته باشید، نیازمند شناخت معیارها و عوامل مؤثر بر عمق بازار هستید. هرچند که تعریف عمق بازار به مجموع سفارشات خرید و فروش برمی‌گردد، اما عوامل زیادی دست به دست هم می‌دهند تا آن سفارشات ثبت شود. در ادامه با بررسی این عوامل، می‌توانید به درک مناسبی از مفهوم عمق بازار برسید.

تعداد سهامداران حقیقی

یکی از فاکتورهای مؤثر بر عمق بازار، حضور سهامداران حقیقی در بازار است. سهامداران حقیقی با سرمایه‌های خرد و کلان، با فعالیت در بازار بورس به افزایش عمق بازار کمک می‌کنند. با افزایش تعداد سهامداران حقیقی، انتظار می‌رود که عمق بازار نیز دستخوش تغییر زیادی واقع شود. چرا که هر معامله‌گر حقیقی با سرمایه خرد یا کلان، می‌تواند سفارشات متعددی را روانه نمادهای بازار کند. هرکدام از این سفارشات نیز به نوبۀ خود در میزان عمق بازار مؤثر هستند. به همین خاطر است که رکود در معاملات حقیقی بازار، می‌تواند باعث اُفت شدید عمق بازار شود و نقدشوندگی را کاهش دهد.

تعداد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس

شاید برای شما سوال باشد که افزایش شرکت‌های بورسی چه کمکی به افزایش عمق بازار می‌کند؟ نکته در این‌جاست که با افزایش تنوع شرکت‌های بورسی، بازار سرمایه جذابیت بیشتری پیدا می‌کند. چرا که فرصت‌های معاملاتی در بازار افزایش پیدا کرده و باعث جذب سرمایه‌های سرگردان می‌شود. در نهایت، با معامله روی نمادهای بیشتر، عمق بازار نیز بیشتر از قبل می‌شود. در مقابل، با حضور کمرنگ شرکت‌ها در بورس، بازار فرصت‌های معاملاتی منظور از بازار عمیق چیست؟ محدودی خواهد داشت که نمی‌تواند نظر بسیاری از سرمایه‌گذاران را به خود جلب کند.

نهادهای مالی فعال

نهادهای مالی مانند شرکت‌های سرمایه‌گذاری و صندوق‌های سرمایه‌گذاری، می‌توانند تأثیر به‌سزایی در افزایش عمق بازار داشته باشند. این نهادها با جمع‌آوری سرمایه‌های پراکنده، معاملات زیادی را در بازار شکل می‌دهند که بر عمق بازار مؤثر است. بنابراین فعالیت نهادهای مالی در بورس می‌تواند تأثیر زیادی در عمق بازار داشته باشد.

حضور بازارساز به صورت فعال

بازارساز به نهادهایی گفته می‌شود که بتوانند در جهت‌های مخالف بازار دست به معامله بزنند تا نیازهای عرضه و تقاضا را برطرف کنند. این فعالیت باعث افزایش نقدشوندگی بازار شده و می‌تواند تأثیر زیادی در عمق بازار داشته باشد. فعالیت کمرنگ بازارسازها در بورس ایران، همواره باعث شکل‌گیری صف‌های خرید یا فروش بی‌پایان شده است. بنابراین بسته به میزان فعالیت بازارساز، عمق بازار دستخوش تغییرات می‌شود.

شفافیت اطلاعاتی

هرچه شفافیت اطلاعاتی بازار بیشتر باشد، فضای سرمایه‌گذاری از امنیت بالاتری برخوردار است. حتماً شنیده‌اید که پول ترسو است. اگر فضای سرمایه‌گذاری ناامن باشد، پول به سمت آن بازار نمی‌رود. شفافیت اطلاعاتی می‌تواند با تأمین امنیت سرمایه‌گذاری در بازار، سرمایه‌های بسیاری را جذب کند. در مقابل، رانت اطلاعاتی و نبود شفافیت در افشای اطلاعات، باعث ترس سرمایه‌گذاران شده و پول را از بازار بورس دور می‌کند. روشن است که میزان سرمایه فعال در بازار، تأثیر مستقیمی بر عمق بازار می‌گذارد.

سطوح مختلف بررسی عمق بازار

برای سنجش عمق بازار می‌توان از زاویه‌های متفاوتی به بازار نگریست. اهمیت توجه از زاویه‌های متنوع در این است که شما همیشه با تمام بازار روبه‌رو نیستید. گاهی تنها درگیر بخشی از بازار هستید و می‌خواهید ببینید که عمق آن چقدر است. به همین خاطر به صورت کلی می‌توان عمق بازار را در سه سطح بررسی کرد.

در سطح کل بازار بورس

در این مرحله شما کل بازار بورس را زیر نظر دارید. وقتی از عمق بازار بورس اشاره می‌شود، منظور این سطح از عمق بازار است. در این سطح، تمام بازار را زیر نظر می‌گیرید و سفارشات خرید و فروش، حجم معاملات و نسبت خریداران حقیقی به حقوقی را بررسی می‌کنید. هرچه سفارشات بزرگ‌تری ثبت شده باشد، حجم معاملات بالاتری انجام شده باشد و نسبت خریداران حقیقی به حقوقی مثبت‌تر باشد، عمق بازار بیشتر است.

در سطح یک صنعت

بسیاری از مواقع شما با کل بازار معامله نمی‌کنید! بلکه تنها در یک صعنت خاص مشغول معامله هستید. صنایع مختلف با توجه به میزان اهمیت‌شان در اقتصاد کشور، عمق بازارهای متفاوتی دارند. گاهی یک صنعت استراتژیک، از چند صنعت کوچک، عمق بازار بیشتری دارد. بنابراین وابسته به میزان بزرگی و اهمیت صنعت، عمق بازار می‌تواند بیشتر یا کمتر باشد. معامله در صنایعی با عمق بازار کم، به علت نقدشوندگی پایین آن صنایع، با ریسک‌های بیشتری روبه‌رو است.

در سطح تک سهم

گاهی با بررسی یک سهم، متوجه می‌شویم که به هر دلیلی سرمایه به سمت آن سرازیر شده است. در این مواقع بدون توجه به صنعت آن سهم یا کلیت بازار، می‌توان عمق بازار آن سهم را مورد بررسی قرار داد. توجه کنید که افزایش ناگهانی عمق بازار یک سهم می‌تواند ناشی از عوامل متنوعی باشد. با این حال این افزایش عمق بازار، نشان‌دهنده توجه فعالان بازار به آن سهم خاص است.

راهکارهای افزایش عمق بازار بورس

برای افزایش عمق بازار بورس می‌توان اقدامات گسترده‌ای انجام داد. گاهی حتی افزایش سواد مالی مردم جامعه، می‌تواند باعث افزایش عمق بازار شود. اما به صورت کلی، برخی از اقدامات هستند که در مرور زمان از اهمیت بیشتری برای تأثیرگذاری در عمق بازار برخوردارند. در ادامه این موارد را بررسی می‌کنیم.

تشویق افراد حقیقی برای سرمایه‌گذاری در بورس

یکی از راه‌های متداول برای افزایش عمق بازار، حضور گسترده افراد حقیقی در بازار سرمایه است. هرچه این حضور پررنگ‌تر شود، تأثیرات ناشی از آن بر عمق بازار نیز بیشتر خواهد بود. با آموزش مالی به افراد حقیقی و جذب سرمایه‌های خرد به بازار می‌توان گام مؤثری برای افزایش عمق بازار برداشت.

البته فراهم کردن زمینه برای فعالیت امن طیف‌های متنوع از نوسانگیران تا معامله‌گران و سرمایه‌گذاران بلندمدت، قدم ارزشمندی برای حضور هرچه بیشتر افراد حقیقی در بازار سرمایه است. در صورتی که زمینه برای حضور بخش‌های مختلف سرمایه‌گذار فراهم باشد، عمق بازار نیز به مرور زمان بهبود پیدا می‌کند.

ایجاد ابزارهای نوین مالی

در راستای نکتۀ بالا برای حضور افراد حقیقی در بازار سرمایه، لازم است ابزارهای مالی مناسبی طراحی شود تا سرمایه‌های خرد افراد حقیقی به شکل مناسبی به بازار تزریق شود. در صورتی که این سرمایه‌ها به صورت نامناسبی وارد بازار شوند، هرچند به صورت موقت عمق بازار را افزایش می‌دهند، اما با ایجاد ترس و هیجان کاذب می‌توانند تهدیدی برای کلیت بازار باشند. به همین خاطر خوب است که با ابزارهایی مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری به جذب سرمایه‌های خرد پرداخته تا زیر نظر افراد متخصص این سرمایه‌ها وارد بازار شوند.

تنوع بخشیدن به شرکت‌های بورسی

یکی از راه‌های افزایش عمق بازار، ایجاد فرصت‌های معاملاتی است. برای افزایش فرصت‌های معاملاتی، نیاز است که شرکت‌های بورسی متنوع‌تر شوند. برای این‌کار می‌توان با تسهیل در فرایند پذیرش شرکت‌ها به کمک افزایش عمق بازار رفت. همچنین دعوت از شرکت‌ها برای حضور در بازار سرمایه و تأمین مالی از این طریق، قدم مناسبی برای افزایش عمق بازار است.

اندیکاتور عمق بازار

ممکن است اسم اندیکاتور عمق بازار را شنیده باشید و کنجکاو شده باشید که چگونه می‌توانید به آن دسترسی پیدا کنید. ممکن است شما به دنبال استراتژی‌های معاملاتی با اندیکاتور عمق بازار باشید. اما واقعیت این است که هنوز اندیکاتوری برای عمق بازار تعریف نشده و چنین چیزی وجود خارجی ندارد. امروز تنها می‌توان با توجه به مفاهیم و مسائل ذکرشده، عمق بازار را تخمین زد و در سهم‌ها و صنایع متفاوت با همدیگر مقایسه کرد.

جمع‌بندی

عمق بازار سرمایه از اهمیت زیادی برخوردار است. چرا که تأثیر مستقیمی بر میزان نقدشوندگی سهام داشته و می‌تواند باعث ایجاد فرصت‌های معاملاتی بیشتری شود. همچنین هر چقدر عمق بازار بیشتر باشد، ترس یا هیجان کاذب تأثیر کمتری بر قیمت می‌گذارد و از ضرر سهامداران خرد جلوگیری می‌شود. دانستید که عمق بازار می‌تواند از عوامل متنوعی مانند تعداد سهامداران حقیقی یا تعداد شرکت‌های بورسی تأثیر بپذیرد. در انتها با بررسی عوامل مؤثر بر عمق بازار، راهکارهایی برای افزایش عمق بازار را مطالعه کردید.

عمق بازار به چه معنا است؟

عمق بازار نشان دهنده میزان خریداران و فروشندگان در یک بازار می باشد. اگر میزان خریدار و فروشنده همواره در حدی باشد که بدون صف خرید و فروش ، هر موقع شما مایل بودید بتوانید سهامی را بخرید یا بفروشید، اصلاحا می گوییم عمق بازار زیاد هست. پس عملا بازارهای عمیق دارای قابلیت نقد شوندگی بالایی هستند و سرعت انجام معاملات در آنها بالا می باشد.

جهت اضافه کردن به علاقه مندی لطفا وارد و یا عضو شوید.

مطالب پیشنهادی

چطور می توان آموزش بورس را شروع کرد؟

طریقه ی پرداخت پول و دریافت پول از کارگزاری ها چگونه است؟

حد ضرر یا سود در بازار بورس به چه معنا است؟

نمادها در بورس چه چیزی را نشان می دهند؟

مهمترین سایت های مرتبط با بورس ایران کدام اند؟

مجمع شرکت های بورسی چیست؟

حداقل سرمایه برای انجام یک معامله در بورس چقدر است؟

معنای حقیقی و حقوقی در بازار بورس:

شاخص هم وزن به چه معنا است و تفاوت آن با شاخص کل چیست؟

پرتفو(= پرتفولیو) یا سبد سهام چیست؟

کدام کارگزاری ها مطمئن تر هستند؟

حجم مبنا چیست و چه کاربردی دارد؟

انجمن خبرگان بورس‌ تهران

برای کسب حداکثر سود در بازار بورس تهران به چه چیزهایی نیاز داریم؟ شما برای موفقیت در این بازار چقدر آماده و مسلط هستید؟
در انجمن خبرگان بورس تهران ما پرتفوی از سهام ها به همراه زمان خرید و فروش را به شما خواهیم داد و همچنین اخبار مهم پیش روی بازار سرمایه توسط اساتید بررسی و سهام‌های روبه رشد آینده مورد تحلیل قرار می گیرد. در آخر تمام تحلیل های و اشکالات شما توسط اساتید برطرف شده یا در تالار گفتگو پاسخ داده می شود.

نمودار عمق بازار Market Depth چیست؟ +کاربرد آن

آشنایی با نمودار نمودار عمق بازار Market Depth در ترید ارزهای دیجیتال

نمودار عمق بازارِ ارزهای رمزنگاری، یکی از مواردی است که می تواند در مورد تقاضا و عرضه داده های مالی، اطلاعاتی را به کاربران ارائه دهد. این نمودار که Market Depth گفته می شود، به روند تقاضا یا عرضه یک سهام یا کالای خاص، یا یک ارز رمزنگاری تجسم می­بخشد. نمودار عمق بازار دارای یک منحنی سبز برای Bid یا سفارش های خرید و یک منحنی قرمز برای ASK یا سفارش های فروش می باشد. معامله ‌گران علاقمند به فعالیت در حوزه ارز دیجیتال، بایستی در مورد مفاهیم اساسی این بازار مالی که علاقمندند در آن فعالیت کنند، اطلاعات کلی داشته باشند. این شناخت کلی آنها را در انجام معاملاتی با ریسک کمتر راهنمایی می کند. در اینصورت آنها میتوانند عملیات خریداری و یا به فروش رساندن رمزارزهای سرمایه گذاری شده خود را با اطمینان بیشتر و سود بالاتر به انجام رسانند. در این مقاله ارز دیجیتال به بررسی کامل این نمودار و کاربردهایی که در ترید ارزهای دیجیتال دارد می پردازیم.

‫نمودار عمق بازار Market Depth چیست و چه کاربردی دارد؟

نمودار عمق بازار چه پارامترهایی را نشان می دهد؟

اگر به زبان دیگر بخواهیم نمودار عمق بازار را تعریف کنیم، باید گفت این نمودار می تواند مقدار عرضه و تقاضایی که در بازار رمزارز وجود دارد را بر حسب قیمت‌ های متنوعی که در طول زمان حادث می شود، به معامله گران نشان ‌دهد.
از عمق بازار تعبیر دیگری نیز می توان داشت به این معنی که عمق بازار میزان سفارش‌ هایی که جهت معامله یک دارایی در قیمت‌ های مختلف به ثبت رسیده است را، نشان می دهد. با به کار بردن نمودار عمق بازار، معامله گر میتواند نسبت به لایه های احتمالی سفارشات عرضه و تقاضا دید بهتری داشته باشد.

تعبیر ساده نمودار عمق بازار چیست؟

اگر فرض کنید که قیمت بیت کوین در یک بازه بین 8 تا 9 هزار دلار تغییر می کند، از نمودار عمق بازار می‌توان به این نکته دست یافت که در قیمت ‌های بیشتر از 9 هزار دلار چه میزان سفارش فروش موجود است. همچنین در قیمت ‌های کمتر از 8 هزار دلار، گستردگی عرضه سفارشات خریدی که ثبت شده اند به چه نحو می باشد. برای آنکه مسئله واضح تر بیان شود، در ادامه یک مثال آورده شده است:
هنگامی که به فصول سرد سال نزدیک می شویم، میتوان این پیش‌بینی را داشت که میزان تقاضا برای استفاده از انرژی گرمایی بیشتر می شود. سرمایه‌ گذارانی که در بازار بورس فعالیت دارند، با توجه به تجربه خود در سال های قبل تا حدودی از حجم تقاضا برای دریافت این انرژی ‌ها آگاهی دارند. از آنجا که از میزان عرضه و تقاضای انرژی برای ماه‌های سرد سال باخبرند، در رابطه با بهای انرژی های مورد نیاز، پیش‌بینی‌ های تقریبی انجام می دهند. سپس در بازار بورس ایران بر روی این انرژی ها سرمایه‌گذاری می‌ نمایند.
این مثال را در مورد بازار ارزهای دیجیتال نیز می توان تعمیم داد. تفاوت آنها در این است که در بازار مالی رمزارز، معامله گران با توجه به نمودار عمق بازار که حجم سفارشات خرید و فروش در آن ثبت شده، دسترسی دارند. به همین دلیل می‌ توانند نسبت به بهای این رمزارزها در آینده، پیش‌بینی دقیق‌تری داشته باشند.

منظور از بازار عمیق چیست؟

در رابطه با تعریف عمق بازار که در بالا آورده شد، منظور از بازار عمیق یا Deep Market، بازاری است که در آن معاملات خریداری و فروش به سهولت انجام پذیر است. همچنین طول مدت زمانی که معامله گر باید در انتظار انجام گرفتن معامله خرید یا فروش باشد، کوتاه است.
به عبارت دیگر در بازار عمیق، امکان آنکه رفت و آمد سرمایه در بازار بر روی قیمتها تاثیر گذار باشد، کمتر است. به دلیل آنکه همزمان برای حجم منظور از بازار عمیق چیست؟ سفارشات خریدی که ثبت می‌ گردد، به همان اندازه فروشنده نیز در بازار وجود دارد. حجم سفارشات فروشی هم که ثبت گردیده است نشان می دهد که نقدینگی بازار زیاد است.
می توان اینطور به نتیجه رسید که در بازار عمیق، میزان نقدینگی بالا بوده و تغییر قیمت ها هم روند منظم تری به خود می‌گیرد، بنابراین نهنگ ‌ها قادر نیستند که بر روی بازار تاثیر زیادی بگذارند.
منظور از نهنگ ها اشخاصی هستند که حجم زیادی از ارزهای خاصی را نزد خود دارند و با نفوذ خود بر بازار قادرند که سمت گیری بازارها را به نفع خود عوض کنند.

چگونه نمودار عمق بازار را تحلیل کنیم؟

در نمودار عمق بازار که نمایانگر حرکات قیمت در جفت ارزهای گوناگون است، دو منحنی به رنگ های سبز و قرمز وجود دارد. رنگ سبز سفارش ها در رابطه با خرید جفت ارزها را نشان می دهد. رنگ قرمز حاکی از سفارش فروش های انجام نشده‌ است. در جفت ارزهای متفاوت، بین این منحنی ها، فاصله‌های مختلفی نمایان است که بر حسب درصد نمایش داده می شود.
در واقع این اختلاف، نمایانگر تفاضل بین قیمت جدیدترین سفارشات خرید و فروش در قیاس با آخرین قیمت بازار می‌ باشد. می توان گفت این شکاف حاکی از تفاضل میان بیشترین قیمت خرید و کمترین قیمت فروش می باشد. هرچه میزان این شکاف بین ارزش خرید و فروش کمتر باشد، نشان می دهد که این رمزارز به قیمت واقعی خود نزدیکتر می باشد. بنابراین کارمزد معاملات با آن ارز کمتر شده و نقدینگی آن بیشتر خواهد شد.

نهنگ ‌ها چگونه عمق بازار را دستکاری می کنند؟

در همه صرافی‌ های ارزهای رمزنگاری این امکان گذاشته شده که می توان سفارش های خرید و فروش را لغو کرد. بعضی از سرمایه ‌گذاران بزرگ که به آنها لقب نهنگ‌ های بازار را داده اند، سفارشاتی‌ را با حجم زیاد در یک قیمت تعیین شده ثبت می کنند و سپس در موقعیت مناسب آن را لغو می نمایند.
در ادامه با مثالی روش کار نهنگ ها را مشخص می کنیم. اگر قیمت جاری بیت کوین 9 هزار دلار باشد و یکی از نهنگ ‌های بازار سفارش خرید 20000 بیت کوین را در قیمت 8 هزار دلار ثبت نماید، از این راه یک بازی روانی در بازار راه انداخته است، زیرا بقیه سرمایه‌ گذاران اینطور حدس می زنند که تقاضای خرید بیت کوین در قیمت 8 هزار دلار زیاد است. بنابراین یک دیوار مقاومتی خرید در این قیمت ایجاد می‌ گردد.
این دیوار در یک قیمت ویژه، باعث می شود این گمان در بازار به وجود آید که قیمت پایین‌تر از 8 هزار دلار نمی ‌آید. سرمایه ‌گذاران با سرمایه اندک نیز شروع به ثبت سفارشات خرید در نرخ نزدیک به 8 هزار دلار می‌نمایند و سرانجام بازار در سویی که نهنگ ‌ها به دنبال آن بودند، پیش می رود.

نمودار عمق بازار چیست و چه کاربردی دارد؟

شاید برای شما منظور از بازار عمیق چیست؟ هم پیش آمده باشد که هنگام انجام معامله در بازار ارزهای دیجیتال، با پارامتری به نام عمق بازار یا «Market Depth» روبرو شده باشید. هر چند استفاده از ابزارهای گوناگون برای انجام معاملات می‌تواند کمی گیج کننده باشد، اما داشتن یک دانش کلی نسبت به مفاهیم اولیه بازار می‌تواند به معامله‌گران کمک کند تا ریسک سرمایه‌گذاری‌های خود را کم کرده و خرید و فروش‌های خود را با اطمینان بیشتری انجام دهند.

نمودار عمق بازار به زبان ساده می‌تواند میزان عرضه و تقاضای موجود در بازار را در قیمت‌های مختلف به ما نشان ‌دهد. به عبارت دیگر عمق بازار عبارت است از مقدار سفارش‌های ثبت شده برای خرید یا فروش یک دارایی در قیمت‌های مختلف. استفاده از این روش می‌تواند دید خوبی نسبت به سطوح احتمالی عرضه و تقاضا یه به بیان دیگر، حمایت و مقاومت‌ها، به همراه نحوه واکنش خریداران و فروشندگان نسبت به آن‌ها ارائه دهد.

در زمان نگارش این مقاله که قیمت بیت کوین در محدوده ۸ تا ۹ هزار دلار در حال نوسان است، با استفاده از نمودار عمق بازار یا «Market Depth» منظور از بازار عمیق چیست؟ می‌توانیم بفهمیم، در قیمت‌های بالاتر از ۹ هزار دلار چه مقدار سفارش فروش وجود دارد و یا در قیمت‌های زیر ۸ هزار دلار، توزیع سفارشات خرید ثبت شده به چه صورت است.

برای روشن‌تر شدن موضوع، مثال زیر را در نظر بگیرید:

با نزدیک شدن به ماه‌های سرد سال می‌توان پیش‌بینی کرد میزان تقاضا برای انرژی‌های گرمایشی افزایش می‌یابد. سرمایه‌گذاران بازار بورس ایران که از میزان تقاضا برای این انرژی‌ها آگاه هستند، با دانستن میزان عرضه و تقاضایی که برای آنها در ماه‌های سرد سال صورت خواهد گرفت، پیش‌بینی‌های تقریبی در رابطه با قیمت این انرژی‌ها انجام داده و بنابراین در بازار بورس ایران بر روی آن‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند.

بازار ارزهای دیجیتال نیز به همین صورت است. با این تفاوت که در این بازار با دسترسی داشتن به عمق بازار که میزان سفارشات ثبت شده، چه برای خرید و چه برای فروش را نشان می‌دهد، می‌توان به پیش‌بینی دقیق‌تری نسبت به قیمت این ارزها در آینده دست یافت.

بازار عمیق (Deep Market)

با توجه به تعاریفی که برای عمق بازار مطرح شد، بازار عمیق به منظور از بازار عمیق چیست؟ بازاری گفته می‌شود که در آن خرید و فروش به آسانی انجام می‌شود و مدت زمانی که لازم است منتظر بمانیم تا خرید یا فروش ما انجام شود، کوتاه است.

به بیان دیگر در بازار عمیق، ورود یا خروج سرمایه به بازار نمی‌تواند تاثیر زیادی بر روی قیمت داشته باشد، زیرا به همان میزان که سفارشات خرید ثبت می‌شود، فروشنده نیز در بازار حضور دارد و سفارشات فروش هم ثبت شده است که به معنی نقدینگی بالای بازار است. به طور کلی در بازار عمیق، نقدینگی بالاست و قیمت روند منطقی‌تری را در پیش می‌گیرد بطوریکه نهنگ‌ها نمی‌توانند تاثیر زیادی بر روی بازار داشته باشند.

اگر نمودار عمق بازار مربوط به جفت ارزهای مختلف را باهم مقایسه منظور از بازار عمیق چیست؟ کنیم، مشاهده می‌کنیم که بین منحنی سبز رنگ که نشانه سفارشات خرید و منحنی قرمز که نشانه سفارشات فروش انجام نشده‌ است، در جفت ارزهای مختلف فاصله‌های متفاوتی وجود دارد که بر حسب درصد نشان داده شده‌ است. این درصد، اختلاف بین قیمت نزدیک‌ترین سفارش‌های خرید و فروش را نسبت به آخرین قیمت بازار نشان می‌دهد. در واقع این شکاف فاصله بین بالاترین قیمت خرید و پایین‌ترین قیمت فروش را نشان می‌دهد. هرچه این شکاف بین قیمت خرید و فروش کمتر باشد بیانگر این است که آن ارز به قیمتی اصلی خود نزدیکتر است و هزینه‌های معاملاتی آن کمتر و نقدینگی آن نیز بیشتر است.

دستکاری عمق بازار توسط نهنگ‌ها

نکته‌ای که نباید از آن غافل شد این است که امکان لغو کردن سفارشات خرید و فروش در همه صرافی‌های ارز دیجیتال وجود دارد و به همین دلیل برخی از سرمایه‌گذاران بزرگ بازار که به آنها نهنگ‌های بازار می‌گویند، اقدام به ثبت سفارش‌ با حجم بالا در یک قیمت مشخص و سپس لغو آن می‌کنند.

مثلا فرض کنید قیمت فعلی بیت کوین ۸ هزار دلار است، یکی از نهنگ‌های بازار اقدام به ثبت سفارش خرید ۲۰,۰۰۰ واحد بیت کوین در قیمت ۷ هزار دلار کرده که از این طریق یک بازی روانی در بازار ایجاد کرده و این حدس را برای سرمایه‌گذاران دیگر به همراه خواهد داشت که در قیمت ۷ هزار دلار تقاضا برای خرید بیت کوین زیاد است و یک دیوار خرید در این قیمت ایجاد می‌شود. تشکیل دیوار خرید در قیمتی خاص، سبب به وجود آمدن این تفکر در بازار می‌شود که قیمت پایین‌تر از آن نمی‌آید.

بنابراین سرمایه‌گذاران خرد نیز اقدام به ثبت سفارش خرید در قیمت‌های نزدیک ۷ هزار دلار می‌کنند و در نهایت بازار در جهتی که نهنگ‌ها می‌خواهند، هدایت می‌شود.

علاوه بر این، سفارشات استاپ لیمیت در صرافی‌ها این امکان را فراهم کرده که بتوان در قیمت‌هایی بالاتر از قیمت فعلی سفارش خرید قرار داد. مثلا زمانی که قیمت بیت کوین ۸ هزار دلار است، می‌توان سفارش خریدی قرار داد که به محض رسیدن قیمت به بیشتر از ۹ هزار دلار، سفارش خرید انجام شود.

اما سفارش‌های استاپ لیمیت در نمودار عمق بازار قابل مشاهده نیست. هرچند سفارشات استاپ لیمیت، ممکن است برای دستکاری بازار توسط نهنگ‌ها قرار داده شود، اما دسترسی نداشتن به آن‌ها در نمودار عمق بازار، معامله‌گران را از بخش مهمی از اطلاعات محروم می‌کند. با نگاهی به نمودار عمق بازار می‌توان متوجه شد که این نمودار فقط سفارشات محدود، یعنی سفارشات خریدی که از قیمت خرید فعلی پایین‌تر هستند و سفارشات فروشی که از قیمت فروش فعلی بالاترند را نشان می‌دهد و معامله‌گران با این نمودار عملا به بخش مهمی از سفارشات فروش و خرید ثبت شده دسترسی ندارند.

دیوار خرید و دیوار فروش

در نمودار عمق بازار یک جفت ارز، در سمت چپ نمودار (بخش سبز) سفارشات خریدی وجود دارند که توسط خریداران قرار داده شده است. اگر به عنوان مثال جفت ارز بیت کوین تتر (BTC/USDT) را در نظر بگیریم، در سمت چپ نمودار که با رنگ سبز مشخص شده سفارشات خرید بیت کوین نشان داده شده و در سمت راست نمودار، سفارشات فروش بیت کوین ثبت شده است.

سفارشات خرید بیت کوین که در نمودار عمق بازار با رنگ سبز، مشخص شده است، آنهایی هستند که چون در قیمتی پایین‌تر از قیمت فعلی بیت کوین ثبت شده‌اند، فروشنده‌ای حاضر به فروش بیت کوین‌های خود با قیمت پیشنهادی آن‌ها نشده و به همین دلیل سفارش آنها به صورت باز یا انجام نشده باقی مانده است.

سفارشات فروش بیت کوین نیز به همین صورت است، یعنی چون فروشندگان، سفارش فروش بیت کوین‌های خود را در قیمتی بالاتر از قیمت بازار ثبت کرده‌اند، هنوز خریداری پیدا نشده که حاضر باشد بیت کوین‌های آن‌ها را با قیمت پیشنهادی‌شان بخرد و بنابراین سفارش آنها در حالت باز یا انجام نشده باقی مانده است.

در نمودار عمق بازار که یک طرف سفارشات خرید و در طرف دیگر سفارشات فروش انجام نشده را داریم، دو مفهوم به نام‌های دیوارهای سبز و قرمز یا دیوارهای خرید و فروش نیز وجود دارند.

دیوار سبز رنگ یا دیوار خرید در نمودار عمق بازار زمانی اتفاق می‌افتد که حجم سفارشات خرید بسیار بیشتر از سفارشات فروش باشد. بیشتر بودن سفارشات خرید نسبت به سفارشات فروش به زبان ساده به معنای بیشتر بودن تقاضا نسبت به عرضه است.

همانطور که در منظور از بازار عمیق چیست؟ شکل بالا معلوم است، در نزدیکترین سفارشات خرید و فروش ثبت شده با قیمت فعلی، تعداد سفارشات فروش ثبت شده تقریبا دو برابر سفارشات خرید است، بنابراین می‌توان گفت که در این قیمت، دیوار فروش ایجاد شده منجر به نزولی شدن قیمت در کوتاه‌مدت می‌شود.

به عبارت دیگر، حجم زیاد سفارشات خرید در یک قیمت را می‌توان هم ارز و هم معنی سطح حمایتی در آن قیمت دانست و حجم زیاد سفارشات فروش در یک قیمت را نیز برابر با سطح مقاومتی.

نکته‌ای که در تشخیص دیوارهای خرید و فروش باید به آن توجه کرد این است که دیوارها فقط زمانی معتبر هستند و می‌توان به آنها اعتماد کرد که به صورت تدریجی افزایش یافته باشند. افزایش ناگهانی سفارش خرید یا فروش در قیمتی که با قیمت سفارشات قبلی و بعدی خود فاصله زیادی دارد می‌تواند سرنخی باشد از اینکه آن سفارش توسط یک نهنگ و برای گمراه کردن خرده معامله‌گران بازار قرار داده شده است.

نمودار عمق بازار در صرافی‌های مختلف

دسترسی به نمودار عمق بازار در اکثر صرافی‌ها امکان‌پذیر است. اما استفاده از این نمودار چیزی نیست که تحلیلگران بخواهند بر اساس آن تصمیم به خرید یا فروش بگیرند و معمولا از آن به عنوان یک ابزار کمکی استفاده می‌کنند که روند پیش‌بینی شده توسط آنها را تایید می‌کند.

محور افقی در نمودار عمق بازار نشان‌دهنده قیمتی است که در آن سفارش خرید یا فروش ثبت شده و محور عمودی، حجم سفارشات ثبت شده در آن قیمت را نشان می‌دهد.

در نمودار بالا که نمودار بیت کوین بر حسب تتر است، محور افقی سفارشات ثبت شده برای خرید یا فروش را بر حسب تتر و محور عمودی تعداد بیت کوین‌های ثبت شده برای خرید یا فروش را در قیمت‌های مختلف نشان می‌دهد.

همانطور که در شکل بالا واضح است، مقدار ۲۲.۴ بیت کوین، از قیمت ۸,۰۹۸ تا ۸,۱۰۵ دلار برای فروش قرار گرفته‌اند.

همانطور که از شکل نمودار عمق بازار نیز مشخص است، یک نمودار تجمعی است. یعنی مقدار سفارشات در هر قیمت با مقدار سفارشات قبلی جمع زده شده و نقطه بعدی نمودار بدست می‌آید.

برای پیدا کردن تعداد سفارشات خرید ثبت شده در قیمت ۹ هزار دلار، تمام سفارشات خرید ثبت شده در ۹ هزار دلار و کمتر از آن (تا قیمتی که در آن لحظه در حال معامله است) با هم جمع می‌شوند. به همین دلیل است که اگر به نمودار عمق بازار هر جفت ارزی از وسط نگاه کنیم، چه در قسمت سفارشات خرید (منحنی نمودار سبز رنگ) و چه سفارشات فروش (منحنی قرمز رنگ)، نمودار به صورت پله‌ای و صعودی است.

جمع‌بندی

نمودار عمق بازار که بر اساس سفارشات خرید و فروش انجام نشده در صرافی‌های مختلف رسم می‌شود، میزان عرضه و تقاضا برای یک جفت ارز را در آینده نزدیک نشان می‌دهد. با استفاده از این نمودار می‌توان مشخص کرد اگر سفارشات خرید و فروش انجام نشده در آینده با موفقیت انجام شود، یعنی سفارشی به آن اضافه نشده و همچنین از بین سفارش‌های موجود نیز سفارشی لغو نشود، روند حرکت قیمت به چه صورت خواهد بود.

اما از آنجایی که امکان لغو سفارش‌های خرید و فروش وجود دارد و در صورت لغو یک سفارش خرید یا فروش هیچ کارمزدی از معامله‌گر کسر نمی‌شود، نهنگ‌های بازار در بسیاری از مواقع با قرار دادن سفارش خرید و فروش با حجم بالا و سپس لغو کردن آن، باعث فریب خوردن معامله‌گران خرد می‌شوند.

علاوه بر امکان دستکاری بازار توسط نهنگ‌ها، دلیل دیگری که باعث می‌شود این نمودار به تنهایی قابل اتکا نباشد این است که نمودار در هر صرافی بر حسب سفارشات خرید و فروش همان صرافی رسم شده است و اطلاعات یک صرافی به تنهایی نمی‌تواند جهت حرکت قیمتی یک ارز را مشخص کند.

مفهوم عمق بازار (Market Depth) در ترید ارزهای دیجیتال چیست؟

اگر علاقه مندان به حوزه ترید ارزهای دیجیتال باشید، احتمالا نام نموداری به نام عمق بازار به گوشتان خورده است. درست است که استفاده از ابزارهای مختلف در زمان انجام تحلیل می‌تواند باعث سردرگمی شما شود، اما داشتن یک دید کلی نسبت به مفاهیم اولیه بازار به معامله‌گران کمک می‌کند تا ریسک سرمایه‌گذاری‌های خود را کاهش داده و تریدهای موفق‌تر و مطمعن‌تری را انجام دهند.

عرضه و تقاضا همواره به عنوان اجزای جدانشدنی بازارهای مالی به حساب می‌آیند که سبب بالا یا پایین رفتن قیمت‌ها می‌شوند. برهمین اساس برای بررسی میزان عرضه و تقاضا موجود در بازار از نمودار عمق بازار (Market Depth) استفاده می‌کنیم. تریدرها توسط نمودار عمق بازار به یک دید جامع نسبت به سطوح احتمالی عرضه و تقاضا (حمایت و مقاومت‌ها) و نحوه واکنش خریداران و فروشندگان به این سطوح دست پیدا می‌کنند.

به عنوان مثال در حال حاضر که قیمت بیت کوین (BTC/USD) در محدوده ۹ تا ۱۰ هزار دلار در حال نوسان است، نمودار عمق بازار کمک می‌کند تا بتوانیم تشخیص دهیم که در قیمت‌های زیر ۹ هزار دلار، توزیع سفارشات خرید ثبت شده به چه صورت است و یا در قیمت‌های بالای ۱۰ هزار دلار چه مقدار سفارش فروش درج شده است. در بازار ارزهای دیجیتال نمودار عمق بازار نشان دهنده میزان سفارشات ثبت شده، چه برای خرید و چه برای فروش می‌باشد، بنابراین تحلیلگران می‌توانند پیش‌بینی دقیق‌تری نسبت به قیمت این ارزها در آینده انجام دهند.

مفهوم بازار عمیق (Deep Market) چیست؟

بازار عمیق به بازاری اتلاق می‌شود که در آن خرید و فروش به آسانی قابل انجام است و تنها در عرض چند ثانیه سفارشات خرید و فروش شما اجرایی می‌شود. به زبان ساده‌تر، در بازار عمیق ورود یا خروج سرمایه به بازار تاثیر چندانی بر روی قیمت‌ها نخواهد گذاشت، دلیل این موضوع وجود نقدینگی بالا در بازار است چراکه به همان میزان که سفارشات خرید ثبت می‌شود، فروشنده نیز در بازار حضور دارد و سفارشات فروش را به ثبت می‌رساند. پس می‌توان گفت که در بازار عمیق، حجم نقدینگی بالاست و قیمت با روند منطقی‌تری حرکت می‌کند و نهنگ‌ها نمی‌توانند تاثیر زیادی بر روی بازار داشته باشند.

نمودار عمق بازار، شامل دو منحنی سبز و قرمز است، منحنی سبز برای پیشنهاد‌ها (سفارشات خرید) و منحنی قرمز برای درخواست‌ها (سفارشات فروش) مورد استفاده قرار می‌گیرد. هر نقطه در یک نمودار عمق بازار نشان دهنده این است که تا چه اندازه در آن نقطه می‌توان دادوستد انجام داد.

در Market Depth قیمت لحظه‌ای جفت ارز‌های مختلف نشان داده شده است و در آن فاصله‌های متفاوتی بین سفارشات خرید و سفارشات فروش وجود دارد که بر حسب درصد نشان داده می‌شود. این درصد، اختلاف بین قیمت نزدیک‌ترین سفارش‌های خرید و فروش را نسبت به آخرین قیمت بازار مشخص می‌کند و هرچه این اختلاف قیمت کمتر باشد، آن ارز به قیمتی اصلی خود نزدیکتر می‌شود و هزینه‌های معاملاتی کمتر و نقدینگی بیشتری را دارد.

اجزای نمودار عمق بازار و دیوار خرید و فروش

در نمودار عمق بازار یک جفت ارز، منحنی سمت راست با رنگ قرمز و منحنی سمت چپ با رنگ سبز نمایش داده می‌شود. در سمت راست سفارش‌های فروش و در سمت چپ سفارش‌های خرید قرار دارند. منظور از سفارش‌های خرید، سفارش‌هایی هستند که قیمت پیشنهادی آن‌ها پایین‌تر از قیمت فعلی بازار است و هنوز فروشنده‌ای پیدا نشده که با این قیمت، ارز مورد نظر را بفروشد. سفارش‌های فروش نیز به همین صورت است، یعنی قیمت پیشنهادی بالاتر از قیمت فعلی بوده و خریداری برای آن قیمت اقدام نکرده است.

در دو طرف این نمودار سفارش‌های خرید و سفارش‌های فروش انجام‌نشده قرار دارد، بنابراین در اینجا دو مفهوم دیوار سبز (خرید) و دیوار قرمز (فروش) مطرح می‌شود. اگر ‌حجم سفارش خرید بیشتر از سفارش فروش باشد، به بیان دیگر تقاضا بیشتر از عرضه باشد، دیوار خرید ایجاد خواهد شد.

دقیقا عکس این منظور از بازار عمیق چیست؟ موضوع نیز صادق است و در زمانی که حجم سفارش فروش بیش از سفارش خرید (عرضه بیشتر از تقاضا) باشد، دیوار فروش بوجود می‌آید. بیشتر بودن حجم و تعداد سفارش‌های فروش نسبت به سفارش‌های خرید باعث می‌شود تا بازار در کوتاه مدت دچار کاهش قیمت شود و برعکس. در واقع ایجاد دیوار فروش را به عنوان یک مقاومت و دیوار خرید را به عنوان یک سطح حمایتی در نظر می‌گیریم. در تصاویر زیر نمونه‌ای از سطوح حمایتی و مقاومتی ایجاد شده توسط دیوار خرید و فروش را مشاهده می‌کنید.

دیوار فروش و سطح مقاومتی

دیوار خرید و سطح حمایتی

نکته حائز اهمیت این است که زمانی این دیوارها معتبر هستند که به‌صورت تدریجی افزایش یافته باشند. افزایش ناگهانی حجم سفارشات ممکن است توسط نهنگ‌های بازار صورت بگیرد تا سرمایه تریدرهای کوچک را از بین ببرد.

تاثیر نهنگ‌ها در عمق بازار

همانطور که می‌دانید امکان لغو و یا اعمال تغییرات در سفارشات خرید و فروش تمامی صرافی‌های ارز دیجیتال فراهم شده است، برهمین اساس ممکن است که برخی از سرمایه‌گذاران بزرگ بازار (نهنگ‌ها)، در یک قیمت مشخص سفارشی با حجم بالا قرار دهند و سپس در کسری از ثانیه آن را لغو ‌کنند.

به عنوان مثال فرض کنید که قیمت فعلی بیت کوین ۹۰۰۰ دلار است، در این قیمت یکی از نهنگ‌های بازار اقدام به ثبت سفارش خرید ۱۵۰۰۰ واحد بیت کوین در قیمت ۸۰۰۰ دلار کرده است. هدف او ایجاد یک بازی روانی در بازار بوده و باعث می‌شود که سایر تریدرها در قیمت ۸۰۰۰ دلار نسبت به خرید بیت کوین اقدام کنند و یک دیوار خرید در این قیمت ایجاد ‌شود. تشکیل دیوار خرید در قیمتی خاص، سبب به وجود آمدن این تفکر در بازار می‌شود که قیمت پایین‌تر از آن نمی‌آید.

بنابراین تریدرهای کوچک و سرمایه‌گذاران خرد در قیمت ۸۰۰۰ دلار سفارشات خود را ثبت می‌کنند و در نهایت بازار در جهتی که نهنگ‌ها می‌خواهند، هدایت می‌شود. به علاوه، وجود سفارشات استاپ لیمیت (StopLimit) در صرافی‌های مختلف این امکان را ایجاد کرده است که در قیمت‌هایی بالاتر از قیمت فعلی بتوان سفارش خرید قرار داد. مثلا هنگامی که قیمت بیت کوین ۸۰۰۰ دلار است، می‌توان سفارش خریدی قرار داد که به محض منظور از بازار عمیق چیست؟ منظور از بازار عمیق چیست؟ رسیدن قیمت به بیشتر از ۹۰۰۰ دلار، دستور خرید انجام شود.

نکته قابل توجه این است که سفارش‌های استاپ لیمیت در نمودار عمق بازار قابل مشاهده نیست! بر همین اساس نهنگ‌ها برای دستکاری روند بازار بیشتر از StopLimit استفاده می‌کنند. با بررسی عمیق‌تر نمودار عمق بازار درمیابیم که این نمودار صرفا سفارشات خریدی که از قیمت خرید فعلی پایین‌تر منظور از بازار عمیق چیست؟ هستند و سفارشات فروشی که از قیمت فروش فعلی بالاترند را نشان می‌دهد. بنابراین معامله‌گران عملا به بخش مهمی از سفارشات فروش و خرید ثبت شده در بازار دسترسی ندارند.

نمودار عمق بازار در صرافی‌های ارز دیجیتال

اغلب صرافی‌های بزرگ و معتبر بازار ارزهای دیجیتال امکان استفاده از نمودار عمق بازار را فراهم کرده اند. با این حال این نمودار اطلاعات زیادی را در اختیار معامله‌گران قرار نمی‌دهد و صرفا نمی‌تواند مبنای تصمیم‌گیری برای خرید یا فروش باشد. پارامتر عمق بازار معمولا به عنوان یک ابزار کمکی برای تایید روند پیش‌بینی شده مورد استفاده قرار می‌گیرد.

محور افقی در نمودار عمق بازار بیانگر قیمتی است که در آن سفارش خرید یا فروش ثبت گردیده و محور عمودی، حجم سفارشات ثبت شده در آن قیمت را مشخص می‌کند. نمودار عمق بازار، یک نمودار تجمعی است. بدین معنی که مقدار سفارشات در هر قیمت با مقدار سفارشات قبلی جمع زده شده و نقطه بعدی نمودار بدست می‌آید. به همین علت است که، نمودار عمق بازار تمامی جفت ارزها (هم خرید و هم فروش) به صورت پله‌ای و صعودی می‌باشد.