آشنایی با تفاوت بورس و فرابورس
شاید اکثر شما بارها کلمه ی بورس را در موقعیت های مختلف شنیده باشید و کم و بیش با آن آشنایی داشته باشید. امروزه با توجه به نرخ تورم و شرایط اقتصادی موجود بسیاری از افراد به سمت سرمایه گذاری در بورس رو آورده اند
. در این میان شاید افراد کمی با موضوعی به نام فرابورس آشنایی داشته باشند. برای شناخت این دو موضوع بهتر است در مورد تفاوت بورس و فرابورس توضیحاتی را بیان کنیم.
قبل از شناخت تفاوت بورس و فرابورس ابتدا تعریفی جداگانه برای هر کدام ارائه می دهیم تا با نحوه کارکرد هر کدام آشنا شوید. بورس نوعی بازار است که در آن قیمت گذاری و خرید و فروش انواع کالا و اوراق انجام می گیرد
که این خرید و فروش تابع قوانین خاص است. برای تعریف فرابورس باید گفت خرید و فروش کالا و اوراق بین دو طرف بدون این که تحت نظارت هیچ نهاد نظارتی مانند بورس باشد،
انجام می گیرد. بنابراین آن دسته از شرکت هایی که برای پذیرش در بورس دچار مشکل هستند به راحتی می توانند در فرابورس به فعالیت بپردازند. هر فردی با دریافت یک کد بورسی می تواند به طور همزمان در هر دو بازار فعالیت داشته باشد و نیاز به کد مخصوص نیست.
تفاوت بورس و فرابورس در چیست؟
تشریح تفاوت بورس و فرابورس
در تفاوت بورس و فرابورس باید گفت که فرابورس محل فیزیکی مشخصی برای انجام معاملات ندارد اما بورس دارای جای مشخصی است که می توان به آن جا مراجعه کرد
و به صورت حضوری خرید و فروش کرد. دیگر تفاوت بورس و فرابورس را باید در قوانین آن ها دانست. به این صورت که قوانین موجود درفرابورس بر اساس توافق طرفین است ولی در بورس یک سری قوانین و استاندارد های مشخص وجود دارد.
در تفاوت بورس و فرابورس باید به عدم شفافیت قیمت ها اشاره کرد چرا که شرایط بر اساس نظر طرفین تعریف می شود بنابراین ریسک و قیمت در آن مشخص نیست. تفاوت در ساعات کاری موجود بین دو بازار می تواند دیگر تفاوت بورس و فرابورس باشد و ساعات کاری در فرابورس بیشتر است. بازار بورس دارای 2 بازار است ولی در فرابورس 5 بازار وجود دارد.
بورس و فرابورس (شباهت ها و تفاوت ها)
امروزه و به خصوص با نوسانات جدید پیش آمده در بازار بورس و فرابورس، کمتر کسی پیدا می شود که از وجود داشتن این بازارها بی اطلاع باشد. به طور کلی بورس را می توان به عنوان یکی از اجزای اصلی بازارهای مالی در سرتاسر جهان در نظر گرفت. به زبان ساده می توان گفت که بورس یک محیطی برای صورت گرفتن یک رابطه مابین تولید کنندگان و مصرف کنندگان (شامل خریداران و فروشندگان سهام) می باشد. برای اینکه درک مشخصی از بورس و فرابورس داشته باشیم، در ابتدا این دو بازار به صورت مجزا مورد بحث قرار می گیرند و بعد از آن تفاوت مابین آنها بررسی می شود.
بازار بورس
بورس یک محلی برای معامله دارایی های مختلف (از جمله دارایی های مالی و واقعی) می باشد. در یک تقسیم بندی بورس به دو نوع بورس اوراق بهادار و بورس کالا تقسیم می شود؛ در بورس اوراق بهادار اسنادی همانند سهام و اوراق مشارکت معامله می شوند و در بورس کالا دارایی های واقعی یا کالاهای فیزیکی مورد تبادل قرار می گیرند. همچنین در خارج از کشور یک بورس ارز هم وجود دارد که در آن واحدهای پولی کشورهای دیگر مورد معامله قرار می گیرد. اخیرا در ایران یک بازاری تحت عنوان بازار متشکل تشکیل شده است که کارایی مشابه بورس ارز را دارد؛ این بازار در حال حاضر به صورت آزمایشی کار می کند تا در صورت داشتن عملکرد موفق به صورت رسمی به فعالیت خودش ادامه دهد. مکانیزم تعیین قیمت در این بازار برمبنای عرضه و تقاضا می باشد. همچنین یک دامنه نوسان مجاز روزانه (به غیر از روزهایی که روش حراج پیوسته برای برخی سهم ها مورد استفاده قرار بگیرد) برای پیشگیری از نوسانات بیش از حد اعمال می شود.
بازار فرابورس
بازار فرابورس ایران در سال 1387 به صورت رسمی و تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار شروع به فعالیت کرد. این بازار شرایطی مشابه با بازار بورس دارد، اما به منظور اینکه این بازار بتواند یک اهرم کمک کننده به تامین مالی اقتصاد کشور باشد، شرایط پذیرش در آن آسانتر است. به همین دلیل یکی از مهمترین اهداف این بازار عبارت از ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه است که صلاحیت ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند یا می خواهند سریعتر وارد بازار شوند. این شرایط باعث شده است که بنگاه های اقتصادی با دارا بودن حداقل شرایط و در سریع ترین زمان بتوانند به این بازار مالی وارد شوند و از مزایای آن استفاده نمایند.
بازارهای فرابورس
خود فرابورس شامل پنج بازار می باشد که عبارتند از: بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه. شرایط فعالیت در بازار پایه منعطف تر از شرایط فعالیت در بازار اول و دوم می باشد. در بازارهای اول و دوم شرکت هایی پذیرفته می شوند که شرایط فعالیت در این بازارها را داشته باشند (شرایط بازار دوم منعطف تر از شرایط بازار اول می باشد) بنابراین می توان گفت که بازار پایه یک محلی برای نقل و انتقال سهام شرکت های سهامی عام می باشد که در بورس یا سایر بازارهای فرابورس پذیرفته نشده اند. به همین دلیل در این بازار اکثر شرکت های سهامی عام می توانند حضور داشته باشند.
به طور کلی مزایای پذیرش شرکت ها در فرابورس عبارتند از: سهولت پذیرش، تامین مالی، معافیت مالیاتی، وثیقه گذاری سهام، امکان انتشار اوراق بهادار در بازار ابزارهای نوین مالی، امکان خروج از فرابورس، نبود حجم مبنا و سایر موارد.
تفاوت بورس و فرابورس
– مکان فیزیکی و دامنه نوسان:
اولین تفاوت بورس و فرابورس این است که بازار فرابورس برخلاف بازار بورس، یک مکان فیزیکی مشخصی برای جمع شدن معامله گران ندارد. همچنین دامنه نوسان برای شرکت های فعال در بورس 4 درصد و برای شرکت های فعال در فرابورس 5 درصد است.
– تقسیم بندی بازار:
بازار بورس کلا دارای دو بازار اول و دوم است که عملکرد آنها هم به هم مرتبط می باشد. همچنین در بازار اول دو تابلوی اصلی و فرعی وجود دارند که شرایط تابلوی فرعی راحت تر از شرایط تابلوی اصلی است. شرکتی که در بازار اول فاقد عملکرد مورد انتظار باشد، به بازار دوم منتقل می شود و همچنین شرکتی که عملکرد مناسبی در بازار دوم داشته باشد، به بازار اول منتقل می شود. علاوه بر این شرکتی که فاقد عملکرد مناسب در بازار دوم باشد، مجوز آن برای فعالیت در این بازار لغو خواهد شد. ولی همانطور که در بالا هم بیان شد، بازار تفاوت بورس با فرابورس فرابورس دارای پنج بازار می باشد که عبارت از بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه می باشند.
– فرآیند پذیرش در بازار بورس و فرابورس
همانطور که قبلا هم بیان شد، شرایط پذیرش در بورس سخت تر از شرایط پذیرش در فرابورس می باشد (که در آن شرکت های کوچک هم می توانند سهام خودشان را عرضه کنند). شرایط پذیرش در این بازارها در جدول زیر نشان داده شده است.
شرایط ورود به بازار بورس و فرابورس
بازار بورس | بازار فرابورس | شرایط پذیرش | |||
تابلوی اصلی بازار اول | تابلوی فرعی بازار اول | بازار دوم | بازار اول | بازار دوم | |
۱۰۰ میلیارد تومان | ۵۰ میلیارد تومان | ۲۰ میلیارد تومان | یک میلیارد تومان | ۱۰۰ میلیون تومان | حداقل سرمایه ثبت شده شرکت |
۲۰ درصد | ۱۵ درصد | ۱۰ درصد | ۱۰ درصد | پنج درصد | حداقل سهام شناور |
هزار نفر | ۷۵۰ نفر | ۲۵۰ نفر | ۲۰۰ نفر | – | حداقل تعداد سهامداران |
سه سال | سه سال | دو سال | حداقل دو سال از زمان بهرهبرداری با ارائه خدمات گذشته باشد | حداقل یک سال از تاسیس آن گذشته باشد | حداقل سابقه فعالیت شرکت در صنعت مربوطه |
نداشته باشد | نداشته باشد | نداشته باشد | نداشته باشد | برنامه عملیاتی مناسبی برای خروج از زیان داشته باشد | زیان انباشته |
۳۰ | ۲۰ | ۱۵ | ۱۵ | – | نسبت حقوق صاحبان سهام به کل داراییها |
سه دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد | دو دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد | یک دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد | یک دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد | – | سودآوری |
– شفافیت قیمت ها و ریسک
یکی از مهمترین مزایای بازار بورس عبارت از شفافیت قیمت ها و کاهش ریسک می باشد. به دلیل اینکه شرایط معاملات بازار فرابورس برمبنای توافق طرفین می باشد، این بازار فاقد چنین مزیت هایی می باشد.
ساعات معاملاتی بازار بورس از شنبه تا چهارشنبه و از سال 9 تا 12:30 می باشد (به غیر از روزهایی که تعطیل رسمی است)، ولی ساعات کاری بازار فرابورس متغیر می باشد.
– مالیات در فرابورس
یکی از مزایای پذیرش شرکت ها در فرابورس شامل معافیت مالیاتی 10 درصدی می باشد که سهامدارن هم از آن منتفع می شوند. همچنین صاحبان سهام برمبنای سهامی که دارند، در مجمع عمومی دارای حق رای هستند.
فرابورس چیست و چه تفاوتی با بورس دارد؟
فرابورس یکی دیگر از بورسهای مهم ایران با عمر کمتر نسبت به بورس است. تفاوت تفاوت بورس با فرابورس اصلی بورس و فرابورس به زبان ساده در نحوه پذیرش آنهاست. بدینصورت که پذیرش شرکتها در فرابورس نسبت به بورس سادهتر است. بنابراین شرکتهایی که در بورس تهران پذیرفته میشوند از اعتبار بیشتر و ریسک معاملاتی کمتری (ارزش ذاتی بالاتر، سوددهی بالاتر، شفافیت اطلاعاتی بالاتر و…) برخوردار هستند. بورس تهران از سال 1346 فعالیت خود را آغاز کرد اما فرابورس از سال 1387 شکل گرفت و در مهرماه سال 1388 بصورت رسمی فعالیت خود را شروع کرد. در ادامه مقالات آموزش بورس به مفهوم بازار فرابورس و انواع آن خواهیم پرداخت.
فرابورس چیست؟
فرابورس یکی دیگر از بورسهای مهم ایران است. از آنجایی که شرکتها جهت پذیرش در بورس (بورس چیست؟) باید از فیلترهای سختی عبور کنند و این امکان برای شرکتهای کوچکتر مهیا نیست بازار فرابورس تهران در سال 87 شکل گرفت. این بازار از نظر عملکرد و ساختار دقیقا مشابه بازار بورس است با این تفاوت که فرآیند پذیرش شرکتها در آن آسانتر است. بدین صورت شرکتهای کوچکتر نیز شانس حضور در بازار سرمایه و عرضه سهام خود جهت تامین منابع مالی موردنیاز و کسب اعتبار بیشتر و… را خواهند داشت. شرکت فرابورس ایران به عنوان یک شرکت زیرمجموعه سازمان بورس و اوراق بهادار ایران متولی نظارت بر این بازار است. با این تفاوت که محدودیتهای حاکم بر شرکتهای فرابورسی کمتر از شرکتهای بورسی است.
تمامی شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس نیز از این شانس برخوردار هستند که با افزایش سوددهی و افزایش سرمایه بتوانند به تابلو اصلی بورس راه پیدا کنند. همچنین امکان دارد شرکتی بعد از پذیرش در بورس به علت تغییر وضعیت شرکت، به این بازار منتقل شود. در گذشته تفاوتهایی بین نمادهای بورسی و فرابورسی وجود داشت. برای مثال حجم مبنا شرکتهای فرابورسی 1 بود! یا بازه نوسان روزانه قیمت سهام با یکدیگر متفاوت بود. اما در حال حاضر تفاوتی با یکدیگر ندارند. البته بازار پایه فرابورس محدودیتهای خاص خودش را دارد که در ادامه توضیح خواهیم داد. همچنین مدنظر داشته باشید که کارمزد معاملات در فرابورس کمی کمتر از بورس است.
نکته: اطلاعات شرکت های فرابورس نیز مثل بورس در سایت TSETMC درج میشود.
انواع بازار فرابورس
فرابورس دارای 9 بازار است:
- بازار اول فرابورس
- بازار دوم
- شرکتهای کوچک و متوسط (SME Market)
- ابزارهای نوین مالی
- بازار مشتقه
- پایه الف (بازار پایه زرد)
- پایه ب (بازار پایه نارنجی)
- پایه ج (بازار پایه قرمز فرابورس)
- بازار سوم
با مراجعه به دیدهبان بازار میتوانید تمام شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس را مشاهده کنید. شرایط پذیرش شرکتها و بالطبع ریسک معاملات در این بازارها با یکدیگر متفاوت است. در ادامه با پارس سهام همراه باشید تا به معرفی این بازارها بپردازیم.
بازار اول و دوم
تمامی شرکتهای سهامی عام که تمامی شرایط لازم (شرایط عمومی و اختصاصی پذیرش) را کسب کرده باشند مجاز به حضور در بازارهای اول و دوم خواهند بود. بازار اول و دوم فرابورس هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند صرفا شرایط پذیرش شرکتها در بازار دوم نسبت به بازار اول سادهتر است. مطابق تصویر زیر، شرکت افرانت در بازار اول و شرکت تفاوت بورس با فرابورس ذوب آهن اصفهان در بازار دوم معامله میشوند. همانطور که مشاهده میکنید هیچ تفاوتی در نحوه خرید و فروش سهام آنها وجود ندارد.
بازار شرکتهای کوچک و متوسط (SME Market) فرابورس
شرایط پذیرش شرکتها در این بازار نسبت به بازار اول و دوم فرابورس منعطفتر است. اما تفاوت اصلی آن با بازار اول و دوم این است که محدودیت حجمی و دامنه نوسان بورس را ندارد. شیوه معاملات سهام شرکتها در این بازار با بازار اول و دوم متفاوت است. همچنین افراد حقیقی امکان انجام معامله در بازار SME را ندارند. فقط سرمایهگذاران نهادی (اشخاص حقوقی، بانک ها، بیمهها، هلدینگها، شرکتهای سرمایهگذاری، صندوقهای بازنشستگی، شرکتهای تامین سرمایه، صندوقهای سرمایه گذاری جسورانه، سازمانها و نهادهای دولتی و عمومی) امکان معامله در این بازار را دارند. چرا که هدف از تشکیل این بازار تحقق اهداف استراتژیک است نه جذب سرمایه گذارن خُرد.
شرایط پذیرش شرکتها در فرابورس
- ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار
- اظهارنظر مقبول یا مشروط حسابرس به صورتهای مالی
- برخورداری از سیستم اطلاعات حسابداری مطلوب و متناسب با فعالیت
- داشتن صورتهای مالی مطابق با استانداردهای حسابداری و دستورالعملهای اجرایی سازمان بورس
- عدم محدودیت قانونی موثر برای نقل و انتقال سهام شرکت
- نداشتن محکومیت قطعی کیفری یا تخلفاتی موثر اعضای هیات مدیره و مدیر عامل شرکت
شرایط اختصاصی جهت پذیرش شرکتها در فرابورس نیز مطابق جدول زیر است.
بورس بهتر است یا فرابورس؟
همانطور که در بالا اشاره شد، هدف فرابورس پذیرش شرکتهایی ست که شرایط ورود به بورس را ندارند. بنابراین با تسهیل شرایط پذیرش شرکتها، امکان عرضه سهام شرکتها در بازاری مثل بورس وجود دارد. گاهی اوقات شرکتی تمام شرایط پذیرش در بورس را ندارد اما به علت تامین منابع مالی، خواستار انتشار سهام خود در بورس است. این گونه شرکتها ابتدا در فرابورس پذیرش میشوند سپس بعد از مدت کوتاهی و با کسب شرایط موردنیاز به بورس منتقل میشوند. بنابراین صرفا بر اساس حضور یک شرکت در فرابورس، نمیتوان قضاوت کرد که از اعتبار کمتری برخوردار است.
نکته حائز اهمیت، چشمانداز شرکت است. ممکن است شرکتی در فرابورس چشمانداز روشنتری از یک شرکت بورسی داشته باشد. همچنین نوسان قیمت سهام شرکتها به پارامترهای زیادی بستگی دارد و عموما این قضیه که سهام متعلق به کدام تابلو (تابلو بورس یا فرابورس) است از اهمیت زیادی برخوردار نیست. اما همچنان دقت بفرمایید که شرکتهای پذیرفته شده در بورس از اعتبار بیشتری برخوردار هستند و احتمالا چشمانداز روشنتر و ریسک معاملاتی کمتری دارند.
مدنظر داشته باشید که آنچه گفتیم پیرامون بازار اول و دوم بود. بازار پایه فرابورس از محدودیتهای خاص و ریسک معاملاتی بالاتری برخوردار است.
بازار پایه فرابورس چیست؟
متداولترین و شناختهترین بازارهای فرابورس، بازارهای اول و دوم و بازار پایه هستند. بازار پایه قبلا به اسم بازار پایه الف، ب و ج شناخته میشد. اما از شهریور سال 98 به اسامی بازار پایه زرد، بازار پایه نارنجی و بازار پایه قرمز تقسیمبندی و قوانین جدید بر آنها حاکم شده است. قبلا دامنه نوسان بازار پایه الف و ب روی 10% بود و بازار پایه ج فرابورس هم دامنه نوسان نامحدود داشت! همانطور که از اسم آنها پیداست این رنگبندی بازار پایه فرابورس به ریسک معاملاتی آنها اشاره دارد! یعنی سهام شرکتهای بازار پایه قرمز نسبت به بازار پایه نارنجی و نارنجی نسبت به زرد، ریسک معاملاتی بیشتری دارند.
شرکتها با توجه به شرایط و صورتهای مالیشان در بورس یا فرابورس پذیرش میشوند. حال فرض کنید که شرکتی شرایط پذیرش در این دو بازار را نداشته باشد و یا اینکه شرکتی قبلا مجوز پذیرش را گرفته است اما حالا به دلیل عدم رعایت دستورالعملها لغو پذیرش شده است! تکلیف چیست؟ بازار پایه فرابورس به همین منظور راهاندازی شده است. شرکتها طبق میزان شفافیت اطلاعاتی و نقدشوندگی در تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز درج خواهند شد.
تذکر: ریسک سهام عرضه شده در تابلو معاملاتی فرابورس از بورس بیشتر است و ریسک بازار پایه از بازار اول و دوم فرابورس بیشتر است. نهایتا در بازار پایه هم به ترتیب ریسک بازار پایه قرمز، نارنجی و زرد بیشتر است. هنگام خرید سهام حتما به نوع بازار سهام خود توجه بفرمایید.
دلایل ثبت شرکتها در بازار پایه
طبق قوانین جدید بازار پایه فرابورس، کنار هر کدام از نمادها در تابلوهای بازار پایه (قرمز، نارنجی، زرد) عنوانی درج شده که بیانگر دلیل تقسیمبندی شرکت در بازار پایه است. این عناوین به شرح زیر است:
- انحلال: شرکت کلا منحل شده است و هیچگونه فعالیتی ندارد!
- ورشکستگی: شرکت ورشکسته شده است! و بخاطر زیان انباشته قادر به پرداخت بدهیهای خود نیست.
- عدم اظهارنظر: بخاطر ابهام در صورتهای مالی، حسابرس هیچگونه نظری پیرامون مقبولیت صورتهای مالی ندارد.
- اظهارنظر مردود: بخاطر نقصهای فراوان در صورتهای مالی، حسابرس صورتهای مالی شرکت را گمراه کننده میداند.
- لغو پذیرش شده: شرکتهای پذیرش شده که بخاطر عدم رعایت دستورالعملها، لغو پذیرش و به بازار پایه منتقل شدند.
- قانون احکام دائمی برنامههای توسعه کشور: شرکتها بر اساس ماده ۳۶ قانون احکام دائمی برنامههای توسعه کشور موظف به انتشار اطلاعات مالی خود هستند.
تذکر: تمامی شرکتهای مندرج در بازار پایه فرابورس، سالی 2 بار (انتهای ماه مرداد و دی) مورد بازنگری قرار میگیرند و در صورت تغییر شرایط به تابلوهای معاملاتی بالاتر یا پایینتر منتقل شوند.
در ادامه ویژگیهای هر کدام از این 3 بازار پایه را خدمت شما توضیح خواهیم داد.
بازار پایه تابلوی زرد
کم ریسکترین بازار پایه فرابورس، بازار پایه زرد است. طبق آخرین قوانین بازار پایه، شرکتهای حائز شرایط زیر، در تابلو پایه زرد معامله خواهند شد.
- مجموع روزهای تأخیر در ارائه صورت های مالی از 100 روز بیشتر نشود.
- عدم ارائه صورتهای مالی شرکت نباید 2 بار بیشتر شود. مدنظر داشته باشید که اگر بیش از 50 روز از موعد ارائه گزارشهای مالی شرکت بگذرد و صورتهای مالی شرکت ارائه نشود 1 فرصت آن شرکت میسوزد! حتی اگر بعد از 50 روز صورتهای مالی خود را ارائه کند.
- ارائه حداقل یک صورت مالی حسابرسی شده
دامنه نوسان روزانه قیمت سهام شرکتهای بازار پایه زرد 3 درصد است. همچنین اگر سهامی در 3 روز معاملاتی متوالی صف خرید یا صف فروش باشد دامنه نوسان قیمت روزانه به 5% افزایش مییابد. همچنین قیمت سهام هر شرکت در بازار پایه زرد مجاز است در 1 هفته معاملاتی حداکثر 15% نوسان قیمت داشته باشد.
بازار پایه تابلوی نارنجی
شرکتهایی که شرایط زیر را دارا باشند به تابلوی پایه نارنجی منتقل میشوند.
- شرکتهایی که شرایط حضور در بازار پایه زرد و یا قرمز را نداشته باشند!
- اظهارنظر حسابرس نسبت به صورتهای مالی شرکت از نوع “عدم اظهارنظر” یا “اظهارنظر مردود” باشد.
دامنه نوسان قیمت سهام شرکتهای بازار پایه نارنجی در یک روز معاملاتی 2 درصد است. همچنین اگر سهامی در 3 روز معاملاتی متوالی صف خرید و فروش باشد دامنه نوسان به 4% افزایش مییابد. همچنین حداکثر نوسان قیمت در 1 هفته معاملاتی برابر 10% است.
بازار پایه تابلوی قرمز فرابورس
پُر ریسکترین بازار پایه فرابورس، بازار پایه قرمز است. شرکتهای حائز شرایط زیر، در تابلو پایه قرمز درج خواهند شد.
- اعلام انحلال شرکت با رای مجمع عمومی فوقالعاده یا مراجع قضایی
- اعلام ورشکستگی شرکت با رأی بدوی یا قطعی مراجع قضایی
- عدم ارائه صورتهای مالی شرکت در حداقل 3 سال مالی متوالی
دامنه نوسان روازنه در بازار پایه قرمز 1 درصد است. همچنین حداکثر نوسان قیمت در 1 هفته معاملاتی برابر 5% است.
نحوه خرید و فروش سهام در فرابورس
نحوه معامله سهام در این بازار کامل مشابه نحوه خرید و فروش سهام در بورس است. اما مدنظر داشته باشید شرکتهای موجود در فرابورس عموما ریسک بالاتر و نقدشوندگی پایینتری دارند. چرا که شرایط پذیرش شرکتها در این بازار نسبت به بورس راحتتر است و شرکتهای نسبتا کوچکتری پذیرفته میشوند.
اگر قصد یادگیری 0 تا 100 مبحث آموزش بورس را دارید به شما توصیه میکنیم مقالات آموزشی زیر را به ترتیب مطالعه بفرمایید، به مرور مقالات جدیدتر پیرامون آموزش بورس در سایت درج خواهد شد حتما پیگیر پارسسهام باشید.
تفاوت بورس با فرابورس در چیست؟ این آلبوم بهادار میباشد
بورس اوراق بهادار را به مجموعی از بازارها و صرافیهایی که در آن فعالیتهای منظم خرید، فروش و انتشار سهام شرکتهای دارای سهام عمومی صورت میگیرد گویند. این فعالیتهای مالی از طریق بازار بورس و یا فرابورس (بازارهای بدون نسخه) انجام میشود که تحت مجموعهای از مقررات مشخص فعالیت میکنند. در هر کشور یا منطقه چندین مکان تجارت سهام وجود دارد که امکان انجام معاملات در سهام و سایر اوراق بهادار را فراهم میکند.همانطور که ذکر کردیم در بازار بورس ایران سرمایه گذاری در دو بازار بورس و فرابورس امکان پذیر است، لذا در ادامه به تعریف و تفاوت بورس با فرابورس و نحوهی سرمایه گذاری در این بازارها خواهیم پرداخت. https://boursemellat.com/
SHENOTO+
کودک خود را بهتر تربیت کنیم ،راحت تر زندگی کنیم - بخش دوم
شنوتو
SHENOTO+
موزیک هایی برای خلق و نهادینه کردن آرامش در وجود ما - پلی لیست موسیقی حماسی آواز زنانه بسیار قدرتمند
رشد تو
SHENOTO+
کتاب صوتی "مکالمات تلفنی موثر" - phone 01
آموزش سخنرانی ، فن بیان و مذاکره با امیر مصطفی
SHENOTO+
درسگفتار «فلسفه تکنولوژی» - درسگفتار فلسفه تکنولوژی جلسه 07
کانون اندیشه جوان
SHENOTO+
فصل دوم موسیقی آرامش دهنده بی کلام | موسیقی هایی از جنس آرامش - نوای التیام دهنده تمام احساسات بد برای ریلکس کردن و خواب
رشد تو
SHENOTO+
ترم اول حلقه مطالعاتی الهیات و نظریه اجتماعی - ترم اول حلقه مطالعاتی الهیات و نظریه اجتماعی جلسه 8
کانون اندیشه جوان
SHENOTO+
فرمول ثروت و موفقیت_(آیا میدانستید؟؟؟) - 14
www.tahasadeqi.com
SHENOTO+
اگر بودی می گفتی - چغرتمه
شنوتو
SHENOTO+
تفاوت بورس و فرابورس چیست؟
تفاوت بورس و فرابورس چیست ؟ همه ما نام بورس را شنیده ایم. بورس جایی است که در آن سهام و دیگر اوراق بهادار و حتی کالا معامله می شوند و از طریق بورس سرمایه ها به سمت شرکت ها وموسسات جذب می شوند. اما فرابورس چیست؟ شنیدن این واژه ها ممکن است ما را کمی گیج کند اما ما می خواهیم شما را با فرابورس و بورس و تفاوت های این دو آشنا کنیم. پس با ما همراه باشید.
همه ما بورس را به سهام می شناسیم اما باید بدانید که بورس فقط مختص به سهام نیست. این روزها عده زیادی از مردم در حال آمدن به بورس هستند چون شنیده اند که می توانند در آن سود بسیار خوبی بدست آورند و سود آن از بانک بسیار بیشتر است (البته ضرر آن هم مسلما بیشتر است). بورس و فرابورس بازارهایی مالی است که در آنها معاملات هنگفتی صورت می پذیرد و می تواند برای افراد باحوصله و باهوش فرصت بسیار خوبی باشد. برای فهمیدن بهتر مطالب بیایید ابتدا بورس و فرابورس را تعریف کنیم و سپس به توضیح تفاوت های این دو بپردازیم.
بازار بورس
در بورس، چیزهای مختلفی شامل کالاهای واقعی و دارایی های مالی مورد معامله قرار می گیرند. به بورسی که در آن دارایی های مالی( مانند سهام و اوراق قرضه) خرید و فروش می شود، بورس اوراق بهادار می گویند و به بورسی که در آن کالای واقعی خرید و فروش شود بورس کالا گفته می شود.
در ایران عموما بورس را به عنوان جایی می شناسند که در آن سهام شرکت ها و موسسات خرید و فروش می شوند. در بورس شرکت ها تحت قوانین مشخص و شفافی فعالیت می کنند و افراد سهامدار نیز طبق آن قوانین به خرید و فروش سهام می پردازند.
شرکت ها سهام خود را به بورس عرضه می کنند تا از طریق جذب سرمایه بتوانند به اهداف تجاری خود دست یابند. بورس می تواند به رشد اقتصادی شرکت ها کمک شایانی کند.
بازار فرابورس
شاید با خود بگویید که حتما این بازار با بورس تفاوت هایی اساسی دارد اما اصلا این گونه نیست. بازار فرابورس مشابه خود بورس است اما شرایط پذیرش و معامله در آن ساده تر از بورس است. شرکت هایی که نیاز دارند فوری وارد چرخه جذب سرمایه شوند وارد بازار فرابورس شوند چون شرایط پذیرش آن راحت تر است. ورود به فرابورس تفاوت بورس با فرابورس نیازمند الزامات کمتری است و موسسات و بنگاه های اقتصادی می توانند در کمترین زمان وارد شده و به فروش سهام خود و جذب سرمایه بپردازند.
به عبارتی ساده تر، فرابورس بازاری مشابه بورس است که شرایط ورود به آن برای شرکت ها راحت تر است. به طور کلی فرابورس دارای پنج بازار است : بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه.
در ایران فرابورس شامل بازارهای اول، دوم و پایه می باشد. بازار اول سخت گیرتر از دوم و بازار دوم سخت گیر از بازار پایه است. به عبارتی دیگر اگر شرکتی نتوانست در بازار اول فرابورس پذیرش شود، می تواند به بازار دوم بورس برود و اگر در آنجا نتوانست شرایط لازم را برای ورود کسب کند می تواند از طریق بازار پایه اقدام به خرید و فروش سهام کنید.
اکثر شرکت های سهامی می توانند وارد یکی از این بازارها شوند چون شرایط ورود به آنها بسیار راحت تر و منعطف تر است. پس حالا که تفاوت بورس با فرابورس مفهوم بازار فرابورس را درک کردید دیگر از نام آن نترسید چون فرابورس تفاوت چندان زیادی با خود بورس ندارد.
تفاوت های بورس و فرابورس
حال که با مفهوم تفاوت های بورس و فرابورس آشنا شدیم بیایید به تفاوت های این دو بپردازیم.
بازار بورس دارای دو بازار اول و دوم است. اگر یک شرکت در بازار اول عملکرد خوبی نداشته باشد به بازار دوم منتقل می شود. این موضوع دقیقا مانند لیگ اول و دوم فوتبال است که اگر تیمی در لیگ دسته یک خوب عمل نکند باید به لیگ دسته دو برود. همین موضوع برای بورس هم صادق است. اگر شرکتی هم در بازار دوم خوب عمل کند می تواند به بازار اول منتقل شود. البته باید توجه داشته باشید اگر یک شرکت در بازار دوم بورس هم عملکرد خوبی نداشته باشد از بازار اخراج خواهد شد چون در حال ضربه زدن به بورس است.
بازار فرابورس اما همانطور که پیش تر گفته شد دارای 5 بازار اول، دوم، سوم، ابزارهای نوین تفاوت بورس با فرابورس مالی و بازار پایه است. پذیرش شرکت های سهامی عام در بازار اول و دوم و دیگر اوراق بهادار نیز در بقیه بازارها صورت می گیرد.
نحوه پذیرش
بازار فرابورس تشکیل شده است تا شرکت های کوچک تر و ضعیف تر هم بتوانند سهام خود را برای جذب سرمایه عرضه کنند برای همین پذیرش در آن راحت تر و ساده تر می باشد.
برای مثال برای پذیرش در فرابورس حداقل یک سال باید از تاسیس شرکت گذشته باشد اما در بورس این عدد دو سال است. یعنی یک شرکتی که تازه تاسیس شده است تنها باید یک سال برای ورود به فرابورس صبر کند اما برای ورود به فرابورس تفاوت بورس با فرابورس باید دوسال صبر کند. همین موضوع خیلی اوقات فرابورس را به گزینه ای بهتر تبدیل می کند.
یکی دیگر از تفاوت های بین بورس و فرابورس در زیان انباشته است. اگر شرکتی دارای زیان انباشته باشد به هیچ عنوان نمی تواند در بورس پذیرش شود (چه در بازار اول و چه در بازار دوم) اما همان شرکت می تواند در بازار فرابورس وارد شود به شرط آن که برنامه اجرایی مناسبی را برای خروج از زیان ارائه کند.
از دیگر تفاوت های بین فرابورس و بورس تفاوت در میزان سهام شناور است. در بورس می توان با حداقل 10 درصد سهام شناور( درصد سهام افراد حقیقی) وارد بازار دوم تفاوت بورس با فرابورس بورس شد اما برای ورود به بازار دوم فرابورس تنها به 5 درصد سهام شناور است. این برای شرکت های کوچک تر که افراد حقیقی چندانی سهام دار آن نیستند بسیار مناسب است و فرابورس را به گزینه ای بهتر برای آنها تبدیل می کند.
حداقل میزان سرمایه
جالبترین قسمت تفاوت بین بورس و فرابورس در حداقل میزان سرمایه ثبت شده توسط شرکت برای فعالیت است. برای ورود به بازار دوم بورس یک شرکت حداقل باید 20 میلیارد تومان سرمایه داشته باشد اما برای ورود به بازار دوم فرابورس تنها کافی است که 100 میلیون تومان سرمایه داشته باشد. به عبارتی شرکت های با سرمایه بسیار اندک هم می توانند وارد فرابورس شوند و به عرضه سهام خود بپردازند.
اگر در بورس باید یک شرکت در بازار اول آن حداقل هزار نفر و در بازار دوم آن 250 نفر سهامدار وجود داشته باشد برای بازار فرابورس در بازار اول آن حداقل 200 نفر و بازار دوم عدد مشخصی وجود ندارد(هر تعداد سهامدار می توانند باشند).
برای حضور در بازار اول بورس یک شرکت باید سه دوره پیش از اقدام به پذیرش باید سودآور بوده باشد اما برای حضور در بازار اول بورس تنها یک دوره سودآوری پیش از پذیرش کافی است.
همه تفاوت هایی که در بالا بیان شد باعث می شود تا بازار فرابورس بازاری جذاب و عالی برای بسیاری از شرکت ها باشد. اما باید توجه داشت که درست است ورود به فرابورس خیلی راحت تر است اما باید دانست ریسک معامله در آن هم بالاتر است و هم چنین شفافیت معاملات در فرابورس کمتر است.
مزایای فرابورس
ورود و پذیرش آسان
برای ورود در فرابورس شما نیاز به حداقل سرمایه، حداقل سوددهی و دیگر موارد را دارید. حتی اگر شرکتی زیان ده باشد اما بتواند سوددهی خود را کم و کمتر کند می تواند وارد بازار فرابورس شود. شرایطی که فرابورس برای شرکت ها و موسسات فراهم کرده است باعث شده تا بسیار مورد توجه قرار گیرد و اکنون شرکت های مطرح بسیاری در آن فعالیت داشته باشند.
جذب سرمایه
مانند بورس، فرابورس هم به خوبی می تواند در جذب سرمایه برای شرکت ها فعالیت داشته باشد. شرکت ها با عرضه سهام و فروش آنها به مالکان حقیقی و حقوقی می توانند به سرمایه لازم برای تامین اهداف تجاری خود دست یابند. خوبی فرابورس اسن است که شرکت های کوچکتر هم می توانند این جذب سرمایه را انجام دهند چون به راحتی می توانند در فرابورس پذیرش شوند و شروع به کار کنند.
معافیت مالیاتی
شرکت هایی که در بازار فرابورس پذیرفته شده اند دارای مزیت های مالیاتی بسیار خوبی هستند. شرکت هایی که در فرابورس، سهام خود را عرضه می کنند(به غیر از شرکت های پایه) امکان برخورداری از معافیت مالیاتی تا 10 درصد درآمد خود را دارا هستند.
وثیقه گذاری سهام
شرکت هایی که در بازار فرابورس پذیرش شده اند، می توانند از طریق وثیقه گذاشتن سهام خود برای گرفتن تسهیلات مالی اقدام کنند. این کار برای شرکت های با سرمایه های پایین تر بسیار خوب و مفید است. بانک ها سهام شرکت های فرابورس را به عنوان یک دارایی مطمئن جهت وثیقه گذاری قبول می کنند.
امکان انتشار اوراق بهادار در بازار ابزارهای نوین مالی
شرکتهای پذیرش شده در بازار فرابورس میتوانند با ارائه کردن مدارک و اسناد لازم به سازمان بورس و اوراق بهادار، منابع مالی طرحهای موردنظر خود را (حداکثر تا ۶۰ درصد سرمایه گذاری در طرح پروژه موضوع اوراق مشارکت) از طریق انتشار اوراق تامین کنند.
امکان خارج شدن از بازار فرابورس
اگر شرکت یا موسسه ای تصمیم بگیرد به هر دلیلی از فرابورس بیرون بیاید، در دستورالعمل پذیرش برای این موضوع راهحلی در نظر گرفته شده است که با گذراندن روند مشخصی این کار به آسانی میسر خواهد بود. در ضمن، شرکت های حاضر در فرابورس ایران میتوانند بسیار راحتتر از بورس به بازارهای دیگر انتقال پیدا کنند.
نبود حجم مبنا
سهامی که در بازارهای فرابورس ایران معامله و خرید و فروش می شوند به دلیل نبود حجم مبنا با معاملات روانتر و میزان نقد شوندگی بالاتری رو به رو هستندو عرضه و تقاضا برای این سهام به سرعت متعادل شده و معمولا صف خرید و فروش آنها برای مدت زیادی ادامه نمییابد و به اصطلاح قفل نمی شود.
تنوع در بازار فرابورس
مزایا و راحتی پذیرش شرکت ها در فرابورس باعث شده است تا شرکت های متنوعی در بورس حضور داشته باشند و به همین دلیل سهامداران می توانند در سبد سهام خود انواع سهام ها را داشته باشند و به این ترتیب، احتمال ضرر و کاهش سرمایه آنها کمتر می شود.
سرمایه گذاری در بورس و فرابورس
همانطور که در ابتدا گفته شد این روزها بورس حسابی مورد توجه قرار گرفته تفاوت بورس با فرابورس است. اما سرمایه گذاری در بورس و فرابورس کار مناسبی است؟ در این بخش پایانی می خواهیم به طور خلاصه درباره مزایای سرمایه گذاری در بورس و فرابورس صحبت کنیم.
بیشتر سرمایه نقدی مردم اکنون در بانک های می باشد و تنها بخش کوچکی از آن در بورس است. در حالی که در کشورهای دیگر این درصد بسیار بیشتر است و سهم سرمایه بورس و فرابورس بالاتر است. سرمایه گذاری در بورس اکنون دیگر به یکی از علاقه مندی های خیلی از مردم تبدیل شده است و همین موضوع باعث می شود تا آینده بورس و فرابورس آینده پررونقی باشد.
از سوی دیگر به خاطر تحریم ها قیمت نفت کاهش پیدا کرده و درآمد ارزی کشور نیز پایین آمده است. در چنین شرایطی بانک مرکزی مجبور به چاپ پول برای چرخاندن چرخ اقتصاد است و همین مسئله تورم را در پی دارد که شما در حال مشاهده کردن آن هستید. با بالا رفتن تورم قیمت سهام در بورس و فرابورس رشد خواهند کرد و شاخص بورس نیز افزایش خواهد داشت.
جلوگیری از تورم
دولت برای کنترل ارز و جلوگیری از تورم ناچار است از بورس حمایت کند و همین طور که می بینید در حال انجام این کار نیز می باشد. این روزها تلاش دارد تا سرمایه مردم را به سمت بورس بکشاند چون توجه به بورس و افزایش رونق آن باعث شکوفایی اقتصادی و رونق شرکت های تولیدی و موسسات تجاری می شود. از آنجایی که بسیاری از شرکت های خود دولت هم در بورس یا فرابورس هستند دولت مجبور است تا این بازار را پررونق نگه دارد و ارزش سهام را بالاتر ببرد.
با این کار هم به رونق شرکت ها کمک خواهد کرد و هم کسری بودجه خود را جبران می کند. بورس و فرابورس امسال رشد بسیار خوبی خواهند داشت و بنابراین افراد باهوش و خواهان سود مالی نباید این فرصت را از دست بدهند. یادتان باشد که برای موفقیت در بورس و فرابورس، داشتن اطلاعات کافی و قدرت تحلیل و صبر از ضروریات است.
دیدگاه شما