نحوه کار اوراق قرضه

سود سپرده بانکی، همان حفظ ارزش زمانی پول است.

اوراق قرضه آمریکا چیست؟

مجله افیکس کار: برای بسیاری از فعالان بازار ارز بخصوص کسانی که به روش های فاندامنتال اهمیت بیشتری می دهند اطلاع و آگاهی از بازار اوراق قرضه آمریکا اهمیتی دو چندان دارد چرا که بازار سهام و بازدهی اوراق قرضه رابطه ای معکوس داشته و این رابطه به وسیله نرخ بهره فدرال امریکا تعیین و تنظیم می شود.

ورقه قرضه (‌Bond) یک سند بدهی است. زمانیکه شما یک ورقه قرضه را می خرید در واقع شما پولتان را به دولت، شهرداری، یک شرکت سهامی،موسسات فدرال یا دیگر موسساتی که بعنوان منتشر کننده شناخته شده اند ، قرض می دهید. در ازای این وام ، ناشران اوراق قرضه متعهد به پرداخت بهره ای مشخص در طول زمان اوراق قرضه و همچنین اصل آن در زمان سررسید می باشند.

در این میان انواع اوراق قرضه ای که شما می توانید انتخاب کنید عبارتند از:

اوراق قرضه دولتی امریکا ، اوراق قرضه شهرداری ها ، اوراق قرضه شرکتها ،اوراق قرضه با پشتوانه دارایی یا رهنی ، اوراق قرضه موسسات فدرال و اوراق قرضه دولت های خارجی.

اوراق قرضه در کشور آمریکا بنام BOND در کشور آلمان بنام BUND و در کشور انگلیس بنام GILT شناخته می شود.

انواع اوراق قرضه و ناشران آن:

اوراق قرضه خزانه داری آمریکا (U.S. Treasury ):

زمانیکه هزینه های دولت فدرال امریکا از مالیات های دریافتی بیشتر می شود جبران این کسری توسط انتشار اوراق خزانه داری امریکا صورت می پذیرد.این اوراق خود به سه دسته تقسیم می شوند:

اوراق خزانه (T-bills):

در سررسیدهای چند روزه تا ۵۲ هفته ای منتشر می شوند و معمولا با کسر (تخفیف) فروخته می شوند و اختلاف آن با مبلغ اسمی معرف بهره آن می باشد.

اسناد خزانه (T-notes):

در سررسیدهای ۲ ، ۳ ،۵ ، ۷ و ۱۰ سال منتشر می شوند و بهره آن در هر ۶ ماه پرداخت می گردد.قیمت این اوراق در حراج ممکن است با صرف ، کسر و یا همان ارزش اسمی فروخته شود.

اوراق قرضه خزانه (T-bonds):

معمولا در سررسید ۳۰ ساله منتشر می گردد و بهره آن نیز هر ۶ ماه پرداخت می گردد.قیمت این اوراق در حراج ممکن است با صرف ، کسر و یا همان ارزش اسمی فروخته شود.

نوع خاص دیگری از اوراق قرضه نیز توسط دولت امریکا منتشر می شود که بنام اوراق قرضه ضد تورم (TIPS)شناخته می شود سررسید این نوع اوراق ۵ ، ۱۰ و ۲۰ ساله می باشد که بهره آن هر ۶ ماه یکبار پرداخت می گردد .

اصل مبلغ با توجه به نرخ بهره در هر سال اصلاح می گردد.

نکته جالب در مورد این اوراق این است که تمامی آنها به صورت الکترونیکی بوده و همانند روش فیزیکی یا کاغذی مانند اوراق مشارکتی که در داخل ایران منتشر می شود نمی باشد.

حداقل خرید این اوراق در امریکا ۱۰۰دلار و حداکثر آن ۵ میلیون دلار می باشد.

از مزایای این اوراق عاری از ریسک بودن آنها می باشد. قیمت این اوراق بر مبنای عدد ۱۰۰ و با ۶ رقم اعشار نشان داده می شود برای آگاهی از چگونگی فروش این اوراق با صرف یا کسر به جدول زیر توجه کنید:

شرایط	نوع اوراق	بازده در حراج	نرخ بهره	قیمت	توضیح
با تخفیف	30-year bond	4.35%	4.25%	98.333317	Below par price required to equate to 4.35% yield
با صرف	30-year bond	3.99%	4.25%	104.511963	Above par price required to equate to 3.99% yield

اوراق قرضه شهرداری (Municipal Securities):

بیش از ۵۰هزار ایالت ،دولت محلی و آژانس های وابسته به آنها در امریکا وجود دارند که جهت ساخت ، بهبود و تعمیرات مدارس ، خیابانها ، بزرگراهها،بیمارستانها ، پل ها ،خانه های ارزان قیمت،سیستم آب و فاضلاب،بنادر ، فرودگاهها و بسیاری دیگر از مکان های عمومی اقدام به انتشار اوراق قرضه آمریکا و تدارک وجوه می نمایند.

از مزایای این اوراق معافیت مالیاتی آنها می باشد.

اوراق قرضه شرکتها (Corporate Bond ):

این اوراق توسط شرکتها برای افزایش سرمایه جهت تامین مالی در امکانات، تجهیزات، تحقیق، توسعه، تکنولوژی های جدید و توسعه عمومی تجارت منتشر می شوند.

از مزایای این اوراق بالاتر بودن نرخ بهره آن نسبت به اوراق قرضه دولتی می باشد.

ابزارهای بازار پول (Money Market Instruments):

اغلب اوراق قرضه جهت تامین مالی پروژه های بلند مدت منتشر می شوند چنانچه این اوراق به صورت کوتاه مدت انتشار یابد تحت عناوین زیر قرار می گیرند:

• برات های تضمین شده بانکی( bankers acceptances)
• اوراق تجاری(commercial paper)
• گواهی های سپرده(certificates of deposit ) یا همان CDs ها

اوراق قرضه با پشتوانه رهنی (Mortgage-backed securities ) یا MBS:

این اوراق توسط موسسات دولتی مانند Ginnie Mae یا موسسات مورد حمایت دولت مانند Fannie Mae و Freddie Mac منتشر می شوند در واقع این موسسات این اوراق را به پشتوانه مجموعه از وام های رهنی بخش مسکن(که ممکن است این وام ها را خود داده باشند یا آنها را از دیگر بانکها خریده باشند) که در ترازنامه خود دارند منتشر می کنند (فرایند تبدیل وام به اوراق قرضه یا securitizing)و پس از فروش آنها به سرمایه گذاران وجوه حاصله را مجددا وارد چرخه پرداخت وام مسکن می کنند .در واقع با این اقدام وجوه لازم جهت پرداخت به متقاضیان وام مسکن فراهم می گردد.

از مزایای خرید اوراق قرضه با پشتوانه رهنی ، بازگشت قسمتی اصل و فرع آن در پایان هر ماه می باشد در حالیکه در سایر اوراق قرضه اصل مبلغ فقط در سررسید قابل دریافت است.

اوراق قرضه با پشتوانه دارایی (Asset-Backed Securities) یا ABS:

فرایند وجودی این اوراق همانند MBS است با این تفاوت که به جاری پشتوانه “رهن یا وام مسکن”از دارایی های دیگری از قبیل بدهی کارت اعتباری،وام های پرداختی بابت خودرو،وام های پرداختی بابت لوازم منزل، لیزینگ تجهیزات، حسابهای دریافتنی ، وام های پرداختی به موسسات تجاری کوچک و سایر وام ها استفاده می شود.ناشران این اوراق موسسات می باشند.

اعتبار اوراق قرضه:

در آمریکا سه شرکت وجود دارند که اوراق قرضه را درجه بندی می کنند و به اصطلاح به آنها اعتبار می دهند. این سه شرکت عبارتند از Moody’s Investor Service، Standard and Poor’s Ratings Servicesو Fitch IBCA .بطور کلی رابطه اعتبار اوراق قرضه با نرخ بهره آن رابطه ای معکوس است یعنی هر چه اعتبار اوراق قرضه بیشتر باشد نرخ بهره آن کمتر است و بالعکس. جدول زیر شامل علائم مورد استفاده برای اعتبار دهی می باشد:

FITCH	S & P	MOODY’S	اعتبار ریسک
AAA	AAA	Aaa	رتبه اول
AA	AA	Aa	عالی
A	A	A	بالاتر از متوسط
BBB	BBB	Baa	پایین تر از متوسط
BB	BB	Ba	دارای ریسک
B, CCC, CC, C	B, CCC, CC, C	B, Caa	بسیار ریسکی
DDD, DD, D	D	Ca, C	نکول در سررسید

قیمت اوراق قرضه :

برای آگاهی از قیمت انواع اوراق قرضه می توانید به سایت بلومبرگ مراجعه کنید.

روش های تحلیل اوراق بهادار

تفاوت شرکتهای سبدگردان و مشاور سرمایه گذاری با سایر افراد حقیقی و حقوقی در این است که این شرکتها همواره با در دست داشتن نبض بازار و تحلیل تمامی وقایع و اتفاقات داخلی و خارجی، سیاسی و اقتصادی بهترین تصمیمات را با استفاده از الگوهایی تحلیلی اتخاذ می کنند، روشهای قابل بکارگیری ارزش گذاری و تحلیل اوراق بهادار عبارتند از مدلهای مبتنی بر تنزیل جریانات نقدی (DDM) ،مدلهای مبتنی بر جریان نقدی آزاد (FCF) ، توجه به ارزش جایگزینی و استفاده از روشهای p/e بر اساس EPS کارشناسی واحد تحلیل .

منابع اطلاعاتی مورد استفاده

به روز بودن اطلاعات نقش بسزایی در تصمیم گیریهای سبدگردانها و مشاورین سرمایه گذاری دارد. شرکت مشاور سرمایه گذاری ابن سینا مدبر از منابع مختلفی اطلاعات خود را کسب نموده و پس از بررسی، مبنای کار خود قرار می دهد. این اطلاعات از منابع گوناگونی مانند سایتهای رسمی بازار سرمایه، سایتهای خبری تحلیلی داخلی و خارجی و سایر منابعی که اطلاعات مربوط و قابل اتکایی ارائه میدهند، تهیه می گردد. مهمترین این منابع عبارتند از :

بازار های مالی و انواع آن

بازارهاي مالی، منابع پولی را از بازارهاي داراي وجوه اضافی به بازارهاي نیازمند به این منابع انتقال میدهند.

مشارکت کنندگان اصلی در بازارهاي مالی را میتوان به سه دسته تقسیم کرد:

خانوارها،بنگاههاي تجاري و نهادهاي دولتی. مشارکت کنندگانی که سرمایه بازارهاي مالی را تامین میکنند(واحدهاي داراي مازاد وجوه نقد( نامیده میشوند.خانوارها بخش اصلی این واحدها را تشکیل میدهند. مشارکت کنندگانی که براي تهیه پول وارد بازارهاي مالی میشوند، «واحدهاي داراي کسري وجوه نقد « نامیده میشوند. بسیاري از «واحدهاي داراي کسري وجوه نقد» براي تهیه پول اقدام به انتشار اوراق بهادار به «واحدهاي داراي مازاد وجوه نقد» مینمایند.

یک ورقه بهادار، گواهی ادعاي دارنده آن نسبت به ناشر است.

تعریف بازار مالی

بازار مالی، بازاري است که در آن دارایی هاي مالی از قبیل سهام و اوراق قرضه، خرید و فروش میشوند.

در بازارهاي مالی زمانی وجوه انتقال مییابند که یک طرف معامله، دارایی هاي مالی را خریداري میکند.

بازارهاي مالی جریان انتقال وجوه را تسهیل میکنند و بدین ترتیب امکان سرمایهگذاري خانوادهها، بنگاههاي تجاري و نهادهاي دولتی را فراهم میسازند. این فصل درباره بازارهاي مالی و نهادهاي مالی فعال در آن بحث میکند.

نقش بازار های مالی

نخست :روابط متقابل خريدار و فروشنده در بازار مـالي، قيمـت دارايـي مبادلـه شـده را تعيين ميكند.

به عبارت ديگر، اين روابط بازده مورد انتظار دارايي مالي را تعيـين مـيكنـد.

هم چنان كه انگيزه بنگاه براي به دست آوردن وجوه به بازده مورد انتظاري كه سرمايه گذارطلب ميكند بستگي دارد، اين ويژگي بازار مالي نيز نشان ميدهد كه در هر اقتصـاد، وجـوه چگونه ميان دارايي هاي مالي مختلف تقسيم شود. اين فرآيند را قيمت يابي مينامند.

دوم:بازارهاي مالي،مكانيسمي براي سرمايه گذار فراهم ميكنند تادرزمان دلخـواه، بتواند دارايي ماليش رابه فروش رسـاند.ايـن ويژگـي بـازار را اصـطلاحاً ايجـاد نقـدينگي مينامند.

سوم: ، بازارهاي مالي موجب كاهش هزينه معاملات مي شـوند. معـاملات دو نـوع هزينـه دارند: هزينه جستجو و هزينه اطلاعات.

هزينه جستجو بيانگر هزينه هاي آشكار مثل هزينه درج آگهي، خريد يافروش وهزینه های پنهان مانند زمان صرف شده اسـت.

هزينه هاي اطلاعـات، هزينـه هاي مربوط به برآورد ويژگي هاي سرمايه گذاري يـك دارايـي مـالي اسـت.

انواع بازار های مالی

هر بازار مالی به منظور تامین نیازهاي خاص مشارکت کنندگان در آن بازار ایجاد میشود.مثلا:

برخی از مشارکت کنندگان ممکن است به سرمایه گذاري کوتاه مدت وتعدادي دیگر به سرمایه گذاري بلندمدت تمایل داشته باشند.

برخی از مشارکت کنندگان در زمان سرمایه گذاري ریسک بالایی را میپذیرند، حال آنکه برخی دیگر از ریسک پرهیز میکنند.

تعدادی از مشارکت کنندگان هنگام نیاز به پول ترجیح میدهند قرض بگیرند، درحالیکه دیگران به فروش سهام روي می آورند.

انواع بازار های مالی بر اساس سررسید و ساختار معاملات اوراق بهادار، میتوان به این شرح طبقه بندي کرد:

بازار پول و سرمایه:

معمولا بازارهاي مالی که معاملات اوراق بدهی را تسهیل میکنند بر اساس سررسید تقسیم بندي میشوند. بازارهاي مالی که جریان وجوه کوتاه مدت (با سررسید کمتر از یکسال) را تسهیل م ینمایند، به عنوان بازارهاي پول و بازارهایی که جریان وجوه بلندمدت را تسهیل میکنند، به عنوان بازارهاي سرمایه شناخته میشوند.

بازار اولیه و ثانویه:

صرف نظر از اینکه اوراق بهادار متعلق به بازار سرمایه هستند یا بازار پول، تفکیک میان معاملات بازار اولیه و بازار ثانویه ضروري است.

بازارهاي اولیه، انتشار اوراق بهادار جدید و بازارهاي ثانویه معامله اوراق بهادار موجود را تسهیل مینمایند.

بازار های خارج از بورس یا سازمان یافته:

برخی از معاملات بازار ثانویه در چارچوب معاملات سازمان یافته یا در بازاري مشهود انجام میشوند.

دانش بازارهاي مالی، قدرت است: دانش بازارهاي مالی قدرت تصمیم گیري مالی را افزایش میدهد.

مشارکت کنندگان در بازار مالی باید تصمیم بگیرند که از کدام بازارهاي مالی استفاده کنند تا به اهداف سرمایه گذاري خود دست یابند یا سرمایه مورد نیاز خود را تامین کنند.

اوراق بهاداري که در بازارهاي مالی معامله میشوند:

اوراق بهادار را میتوان به اوراق بهادار بازار پول، اوراق بهادار بازار سرمایه یا اوراق بهادار مشتقه طبقه بندي کرد.

ابزار بازار سرمایه

1-سهام

سهام صرف نظر از شكل آن، نشاندهنده منافع مالـك در شـركت نحوه کار اوراق قرضه اسـت و از آنجاكـه طلب و ادعاي سهامداران در مورد دارايي هاي شركت در مرحله آخر تمام طلبها قرار دارد، منافع سهام به عنوان “منفعت باقيمانده” شناخته ميشود.

متداولترين نوع سهام، سهام عادي است.

2-اوراق قرضه (اوراق مشارکت)

اوراق قرضه اسنادي هستند كه به موجب آنها ناشر متعهـد ميشود مبالغ معيني (بهره سالانه يا سود تضمين شده) را در فاصله هاي زماني مشخص به دارنده پرداخت كند و در سررسيد اصل مبلغ را باز پرداخت كند.

اوراق قرضه يك ابـزار بـدهي بلندمـدت براي تأمين مالي است و با تعهدات مشخصي همراه است.

3-ابزار های ویژه مدیریت ریسک

علاوه بر كاركرد تأمين مالي واحد هاي تجاري، مقابله با ريسك همراه بـا سـرمايه گـذاري و بـه ويژه ريسك ناشي از نوسان هاي قيمتي از ديگر كاركرد هاي مهم بازار سرمايه اسـت.

ايـن كـاركرد بازار سرمايه، از طريق به كارگيري ابزارهايي تحت عنوان ابزارهاي مشتقه انجـام مـيشـود.

اطـلاق مشتقه به اين ابزارها به آن دليل است كه ارزش اين ابزارها براسـاس ارزش اوراق يـا دارايـي هـاي ديگر تعيين ميشود و در واقع مشتق از دارايي هاي ديگر است.

ابزار بازار پول

1- اسناد خزانه:

اسنادخزانه، اوراق بهادار كوتاه مدتي هستند كه توسط دولت منتشر ميشوند وسررسيد آنها به طورمعمول سه ماه،شش ماه ويكسال است.

اين اسناد هنگام فروش به صورت تنزيل شده (به مبلغي كمتر از مبلغ اسمي) به فروش ميرسند و در تاريخ سررسيد، دارنده آن مبلغ اسمي سند را دريافت ميكند.

2-پذیرش بانکی

پذيرش بانكي كه دستور پرداخت مبلغ معيني به حامل آن در تاريخ معيني است، از جمله قديمي ترين و كوچكترين (از نظر حجم و مبلغ)ابزارهاي بازار پول به شمار ميرود.

درهرحال اين ابزار به منظور تأمين مالي كالاهايي كه هنوز از فروشنده به خريدارمنتقل نشده است مورد استفاده قرار ميگيرد.

3-اوراق تجاری

نوعي اوراق قرضه كوتاه مدت (با سررسيد 270 روز يا كمتر) است كه توسط شركتهاي مالي و مؤسسات غيرمالي منتشر ميشود.

اوراق تجاري براي شركتهايي كه در كوتاه نحوه کار اوراق قرضه مدت به وجه نقد نياز دارند، ابزار مالي مؤثري محسوب ميشود.

4-گواهی سپرده

گواهي سپرده جديدترين و در عين حال مهمترين ابزار بازار پول است.

اين گواهي از اوايل دهه 1960 ميلادي مطرح شد و به دليل انعطاف پذيري، تنوع و بازار دست دوم سازمان يافته، به سرعت گسترش يافت.

اوراق قرضه، سهام و بازار پول | به زبان ساده

بازار سهام، اوراق قرضه و پول به زبان ساده

آیا در اقتصادهای پیشرفته، کارآفرینان بزرگ، ابر تولیدکنندگان یا مالکان کسب‌وکارهای عظیم همگی از ابتدا دارای سرمایه‌ای هنگفت برای شروع فعالیت اقتصادی خود بوده‌اند؟ در یک کشور و سیستم اقتصادی کارآفرینان و نوابغ زیادی وجود دارند که ایده اولیه قوی دارند اما توان مالی برای اجرای آن ندارند.

راه‌کار اقتصاد برای این چالش چیست؟

اقتصاد که علم تخصیص بهینه منابع است چه مسیرهایی برای ارتباط کارآفرینان با صاحبان سرمایه مالی تعریف کرده است؟ این مسیرها چگونه منابع مالی ارزشمند را به بهترین شکل ممکن به ایده‌های خلاق متصل می‌کنند؟

در پاسخی کوتاه باید گفت :علم اقتصاد سه بازار مهم برای تامین مالی چنین افرادی در نظر گرفته است: بازار پول، اوراق قرضه و سهام. در این مقاله به زبانی ساده به توضیح این بازارها خواهیم پرداخت.

علم اقتصاد و تامین مالی کارآفرینان

اقتصاد علمی است که برای تخصیص بهینه منابع محدود پا به عرصه زندگی انسان گذاشته است. در این مورد هم وظیفه اقتصاد آن است که سیستمی بوجود آورد تا آنان که شایسته برخورداری از منابع مالی هستند، بتوانند متناسب با فعالیتی که می‌خواهند آغاز کنند و سودی که نصیب جامعه خواهند کرد، مبلغ مورد نیاز خود را دریافت کنند.

برای تامین مالی کارآفرینان نوپا یا آنان که سرمایه اولیه کافی برای فعالیت اقتصادی خود ندارند اقتصاد دو بازار مالی مهم یعنی بازار پول (وام) و بازار سرمایه (سهام و اوراق قرضه) را در نظر گرفته است.

علم اقتصاد و تامین منابع مالی

بازار پول به زبان ساده

بازار پول همان‌طور که از اسمش مشخص است محل داد و ستد یا عرضه و تقاضای پول است. عرضه پول یعنی سپرده کردن آن در بانک، و تقاضای پول همان گرفتن وام است. بانک‌ها هم همان واسطه‌های بازار هستند. عده‌ای پول خود را به بانک می‌دهند و انتظار دارند متناسب با تورم، سودی به آن‌ها بپردازد (پول خود را نزد بانک سپرده می‌کنند و سود سپرده دریافت می‌کنند).

یعنی شما به‌عنوان سپرده‌گذار انتظار دارید وقتی پول خود را به بانک می‌دهید، هنگام برداشت آن، ارزش زمانی آن حفظ شده باشد. به زبان ساده اگر الان با پول خود می‌توانید دو عدد کفش بخرید، یکسال دیگر هم که می‌خواهید آن را از بانک تحویل بگیرید، انتظار دارید حداقل بتوان همان قدرت قبلی در خرید (دو عدد کفش) را داشته باشید.

سود سپرده بانکی، همان حفظ ارزش زمانی پول است.

به همین دلیل است که در کشورهایی با تورم بالا بانک‌ها سود بالا می‌دهند و در کشوری مثل ژاپن با تورم پایین سود بانکی نزدیک به صفر است.

حال این پول‌ها چگونه وارد چرخه تولید اقتصاد می شوند؟ پاسخ این سوال در حقیقت توضیح نحوه کارکرد بانک‌ها است.

بانک‌ها در سیستم اقتصادی چه کار می‌کنند؟

هر کسی پولی دارد و نمی‌تواند با آن کار خاصی انجام دهد، چه کم چه زیاد آن را در بانک سپرده می‌کند. بانک این سرمایه‌های ریز و درشت را انباشت و یکپارچه می‌کند. وقتی سرمایه‌های خرد روی هم جمع می‌شوند مبالغ هنگفتی در اختیار بانک قرار می‌گیرد.

حال یک سیستم بانکی کارآمد باید این مبالغ را در اختیار کارآفرینان قرار دهد تا چرخ تولید مملکت را بچرخانند و اشتغال ایجاد کنند.

در ابتدای صف متقاضیان وام، باید کارآفرینانی قرار گیرند که طرح پیشنهادی آن‌ها سود بیشتری نصیب اقتصاد کشور خواهد کرد. بنابراین بانک‌ها طرح‌های مختلف را بررسی کرده و طرح‌های پربازده را در اولویت تخصیص منابع مالی قرار می‌دهند.

ممکن است همین وام‌ها موجب شوند بسیاری از بیکاران وارد چرخه تولید و کسب درآمد شوند. بنابراین کارآمدی بانک‌ها نقش بسیار مهمی در سلامت اقتصاد دارد.

بانک‌ها چنان ارزش و اهمیت در اقتصاد دارند که برای مثال حرف‌های رئیس بانک مرکزی آمریکا در حد سخنان رئیس جمهوراهمیت دارد و بلافاصله بر روی تمامی بازارها تاثیر می‌گذارد.

بانک‌ها واسط بین پول، تولید و اشتغال

بانک‌ها باید وام‌های ارزشمند را به کسانی بدهند که طرح‌های بهتری دارند و مستندات آن‌ها نشان می‌دهد که سود مناسبی نصیب اقتصاد کشور خواهند کرد.متقاضی وام به لحاظ منطقی توجیه می‌کند که طرح او چقدر سود خواهد داشت؛ البته سود او بیشتر از بهره وام خواهد بود؛ تا هم پول مردم دوباره به بانک برگردد، هم از سودی که نصیب او شده بخشی برای خودش بردارد و بخشی هم در قالب سود سپرده به مردم بدهد.

بدین ترتیب بانک‌ها عاملی مهم در توسعه تولید و اشتغال کشورها هستند. آن‌ها پول که یک متغیر اسمی است را به تولید و اشتغال (متغیرحقیقی) تبدیل می‌کنند. در تمامی اقتصادهای پیشرفته سیستم بانکی و بانک مرکزی نقشی تعیین‌کننده در تصمیم‌سازی در مورد، اشتغال، بیکاری، تورم و تولید آینده کشورها دارند.

همه این‌ها را گفتیم تا متوجه شوید بازار پول چیست؟، نقش بانک‌ها چیست؟، اهمیت کارکرد درست بانک‌ها چقدر برای یک سیستم اقتصادی مهم است؟؛

اما یادآور می‌شویم فساد در بانک‌ها هم بلای جان اقتصاد است. اگر وام‌های کم‌بهره که منابع مالی مهم هستند به جای رسیدن به دست کارآفرینان، در جیب دلالان برود و صرف واردات کالاها یا دلالی در بازار مثل طلا، دلار و خودرو شود پیامدی جز از بین رفتن مشاغل و گرانی بیشتر در مملکت نخواهد داشت.

بازار اوراق قرضه

در ظاهر کلمه پیچیده‌ای به نظر می‌رسد ولی مفهومی خیلی ساده دارد. اوراق قرضه یعنی برگه‌های قرض! به همین سادگی

همیشه مبلغ مورد نیاز بنگاه‌های اقتصادی و تولیدکنندگان از بانک‌ها تامین نمی‌شود. در سیستم‌های اقتصادی پویا به منظور هدایت سرمایه‌های سرگردان مردم و خانوارها، به سمت فعالیت‌های مولد بازاری تحت عنوان ” اوراق قرضه” تعریف شده است. هدف این بازار حمایت از تولیدکنندگانی است که قصد توسعه فعالیت فعلی خود را دارند و در تامین مالی دچار مشکل هستند.

این بازار هم برای مردم (نسبت به بانک) جذاب‌تر است -چون نرخ‌های بهره مختلف در آن وجود دارد- هم امکان تامین مالی در هر بازه زمانی (از ماهانه تا سالانه) برای بنگاه‌های اقتصادی فراهم می کند.

بازاری بسیار جذاب و پویا در سیستم اقتصادی

بازار اوراق قرضه چگونه کار می‌کند؟

در این بازار تولیدکنندگان و شرکت‌ها برگه‌های قرضه چاپ می‌کنند و در بازار می‌فروشند. روی هر برگ قرض، زمان بازپرداخت به همراه مقداری سود ثابت، سود شناور یا ترکیبی از هر دو وجود دارد. این به این معنی است که مثلا وقتی شما اوراق قرضه فلان شرکت را می‌خرید نحوه کار اوراق قرضه نحوه کار اوراق قرضه او در زمان مقرر (ماهانه، سه‌ماهه، شش‌ماهه یا سالانه..) مقدار سود مشخصی که روی آن نوشته به همراه اصل پول شما تحویل خواهد داد. اگر هم سود شناور روی آن نوشته شده باشد شرکت ضمانت می‌دهد که مطابق با سودی که عاید او می‌شود به شما نیز سود خواهد داد.

اوراق قرضه ابرار مالی برای تامین مالی بنگاه اقتصادی

برخی شرکت‌ها هم برای آسودگی خاطر خریدار اوراق قرضه، هم سود ثابت را می‌نویسند که صرف نظر از سود و زیان باید به خریدار برگرداند، هم سود شناور که برگه قرض را تا حد ممکن برای خریدار جذاب می‌کند. اگر شرکت سودی بیشتر از میزان نوشته شده روی برگه کسب کند علاوه بر سود ثابت، مقداری نیز اضاف‌تر به شما پرداخت خواهد کرد.

فرق اوراق قرضه با اوراق مشارکت

در نظام اقتصادی کشور ما چیزی تحت عنوان اوراق قرضه وجود ندارد. استدلال آن است که چون این اوراق پس از خرید، می‌توانند مجددا خرید و فروش شود و بهره‌های متفاوت دارند، با مفهوم بانک‌داری اسلامی بدون ربا در تعارض است. به جای آن در سیستم اقتصادی ایران، اوراق مشارکت وجود دارد که دقیقا مشخص شده است در چه فعالیتی صرف خواهد شد و سود یکساله آن چقدر خواهد بود؛ همچنین امکان خرید و فروش آن نیز وجود ندارد.

البته نظام اوراق قرضه در اقتصادهای پویا و غول‌های بزرگی چون چین، آمریکا و ژاپن، یک سیستم بسیار کارآمد برای تامین مالی کارآفرینان بوده که خروجی آن افزایش تولید و اشتغال بسیاری از مردم است.
دولت در این کشورها نظارت دقیق بر شرکت‌های منتشرکننده اوراق قرضه دارد، و حتی ضمانت‌های مثل طرح توجیهی، بررسی دارایی‌های آن‌ها، امکان سوددهی آن‌ها در آینده و.. را از آن‌ها دریافت می‌کند تا پول مردم صرف تولید کشور شود.

بازار واراق قرضه بازاری مهم در توسعه اقتصادهای بزرگ

تا اینجا مشخص کردیم که یک کارآفرین و نیروی خلاق در اقتصاد می‌تواند برای پیشبرد طرح‌های اولیه خود یا از بانک تامین مالی کند، یا برای توسعه کار فعلی خود اوراق قرضه چاپ کرده و با سودی (مشخص یا شناور) به مردم بفروشد. اما در ادامه به سراغ بازار سهام برویم که یکی دیگر از بازارهای مهم در اقتصاد برای تامین مالی شرکت‌ها و تولیدکنندگان مختلف است.

بازار سهام:

یک بنگاه تولیدی می‌تواند برای تامین مالی خود اقدام به انتشار سهام کند. همان‌طور که از اسم آن مشخص است بازار سهام محل دادوستد سهم است. هر سهم قسمت جدا شده‌ای از مالکیت یک شرکت است. یعنی شرکت با انتشار و فروش سهام، مردم را در بخشی از دارایی خود سهیم می‌کند.

بازار سهام دماسنج اقتصاد است، پویایی آن یعنی رونق کسب‌وکارها و ورود سرمایه مردم به تولید کشور

هر سهم به معنی واگذاری قسمتی از یک شرکت یا بنگاه اقتصادی به خریدار آن است. بنابراین وقتی شما سهام شرکتی را خریداری می‌کنید در حقیقت مالکیت بخشی از آن به شما واگذار می‌شود.

مفهوم سهام به زبان ساده | دورنمای اقتصاد

به همین دلیل است که در اخبار می‌شنوید فردی با خرید 51 درصد سهام فلان شرکت رئیس هیئت مدیره آن شد. زیرا اکنون او بیش از نصف مالکیت آن شرکت یا بنگاه اقتصادی را در اختیار دارد و صاحب‌نظر اصلی در مسائل پیش‌رو او خواهد بود.

خرید سهام نوعی سرمایه‌گذاری است

سهام برای خریداران آن در حقیقت، سرمایه‌گذاری در آن شرکت است. دیگر مثل اوراق قرضه در هر صورت به شما سودی پرداخت نخواهد شد. این روند حرکتی و سود و زیان شرکت است که تعیین می کند پول شما چه آینده‌ای خواهد داشت.

• وقتی فردی سهام شرکت ‌مرسدس بنز را خریداری می‌کند، با سوددهی آن شرکت یا اخبار خوب در مورد آینده آن شرکت، سهام او نیز گران‌تر خواهد شد. چون ارزش مرسدس بنز افزایش یافته پس ارزش سهام شما، یا سهم شما از مالکیت آن نیز افزایش یافته است.
• یا اگر سهام تیم فوتبالی را می‌خرید وقتی تیم نتایج مناسبی نمی‌گیرد، به‌طبع ارزش آینده آن به خطر می‌افتد، تماشاگران کمتری خواهند آمد، اسپانسر قوی از او حمایت نخواهد کرد و… بنابراین ارزش کلی تیم پایین می‌آید و سهام آن افت می‌کند.

فرق اوراق قرضه با سهام

طبق تعاریفی که ذکر آن رفت اکنون تفاوت اوراق قرضه و سهام کاملا مشخص است.

شرکتی که اوراق قرضه منتشر می‌کند موقتا پول مورد نیاز خود را قرض می‌کند و پس از مدتی آن را با سود به صاحبان آن بازمی‌گرداند. پس از آن اوراق قرضه باطل می شود و دیگر ارزشی ندارد.
اما در مورد سهام قضیه به کلی فرق می‌کند. شرکت با فروش سهام بخشی از مالکیت خود را به خریداران داده است. صاحبان سهام در حقیقت مالکیت بخشی از شرکت (هرچند ناچیز) را در اختیار دارند.

تفاوت سهام با اوراق قرضه به زبان ساده

نرخ‌های بهره جذاب در بازار اوراق قرضه

بنابراین با توجه به شرایط هر شرکت ممکن است سیاست آن‌ها در تامین مالی فرق کند. ممکن است شرکتی نخواهد تحت هیچ شرایطی مالکیت خود را به دیگران واگذار کند، بنابراین به جای سهام اقدام به انتشار اوراق قرضه خواهد کرد.

ری دالیو میلیاردر معروف: خرید بیت کوین را به اوراق قرضه ترجیح می دهم

ری دالیو (Ray Dalio) سرمایه‌گذار میلیاردر معتقد است خرید بیت کوین بهتر از خرید اوراق قرضه است.

ری دالیو سرمایه‌گذار میلیاردر و مدیر معروف صندوق پوشش ریسک طی مصاحبه اخیر خود در همایش ارز دیجیتال Consensus بیان کرده است که خرید بیت کوین را به خرید اوراق قرضه ترجیح می‌دهد.

ری دالیو در این مصاحبه بیت کوین را نسبت به اوراق قرضه شرکتی یا دولتی، ابزاری برتر برای پس‌انداز معرفی کرده است. وی در این خصوص گفت:

هرچه پس‌انداز بیشتری به صورت بیت کوین داشته باشیم بیشتر می‌گوییم که بیت کوین را به اوراق قرضه ترجیح می‌دهیم. شخصا خودم بیت کوین را به اوراق قرضه ترجیح می‌دهم.

دالیو افزود که هرچه پس‌انداز بیشتری به ارزهای دیجیتال اختصاص داده شود، قدرت دولت‌ها بر سرمایه مردم عادی کمتر می‌شود.

هرچند، دالیو علیرغم تاکید بر مزایای خرید و سرمایه‌گذاری در بیت کوین، خاطرنشان کرد که بزرگترین ریسک بیت کوین، موفقیت آن است. وی اذعان داشت افزایش اخیر محبوبیت و عملکرد ارزهای دیجیتال می‌تواند عاملی برای تسریع سرکوبی این حوزه توسط دولت‌ها باشد. وی گفت:

یکی از بزرگترین نگرانی‌ها، قابلیت و ظرفیت کنترل بیت کوین و ارزهای دیجیتال توسط دولت است. دولت‌ها می‌دانند که ارزهای دیجیتال در کجا قرار دارند و می‌دانند چه اتفاقی در حال وقوع است.

ری دالیو در ماه مارس و پس از آنکه پیش‌بینی کرد دولت آمریکا ممکن است به ممنوعیت بیت کوین اقدام کند، تایید به خرید بیت کوین و در اختیار داشتن آن کرد. دالیو‌ خاطرنشان کرد که دولت آمریکا تلاش کرده است تا شهروندان را از در اختیار داشتن و معامله طلا در دهه ۱۹۳۰ منع کند، زیرا این موضوع تهدید جدی برای اوراق قرضه خزانه‌داری بود.

در ماه ژانویه و در بحبوحه روند صعودی چشمگیر بازار، دالیو افزایش فشار قانونی نسبت به ارزهای دیجیتال را هشدار داد و گفته بود:

به نظرم بزرگترین خطر پیش‌روی بیت کوین،‌ موفق شدن آن است زیرا اگر موفق شود، دولت سعی خواهد کرد که آن را از بین ببرد و قدرت زیادی نیز برای انجام این کار در اختیار دارد.