کاربرد شاخص ترس و طمع

شاخص ترس و طمع چیست و چه کاربردی در تحلیل قیمت دارد؟

شاخص ترس و طمع چیست و چه کاربردی در تحلیل قیمت دارد؟ به طور کلی احساسات سرمایه‌گذاران و معامله‌گران تأثیر مستقیمی در قیمت یک ارز دیجیتالی یا … دارد. به‌عنوان مثال این شاخص موجب شده تا قیمت یک رمزارز بیش از مقدار واقعی آن باشد و یا بالعکس ترس و طمع ممکن است قیمت آن را کاهش دهد، به‌طوری‌که قیمت از ارزش واقعی آن کمتر باشد. در این مقاله از مزایا و معایب شاخص ترس و طمع به همراه اجزای مهم آن و… می‌پردازیم.

شاخص ترس و طمع (Fear and Greed) چیست؟

در ابتدای مقاله باید توضیحاتی در مورد شاخص ترس و طمع بدهیم. شاید شما هم در این شرایط قرار گرفته باشید که با افزایش قیمت بیت کوین یا ارزهای دیجیتالی دیگر، طمع کنید و از آن رمزارز مقدار بیشتری خریداری کنید. در نتیجه آن احساس فومو در بازار رخ می‌دهد. البته عکس این مثال نیز وجود دارد.

حتماً با تحلیل تکنیکال و تحلیل فاندامنتال سروکار داشته‌اید. از این دو تحلیل برای تجزیه تحلیل بازارهای مالی استفاده می‌کنند، اما برخی از معامله‌گران از تحلیلی استفاده می‌کنند که به آن تحلیل احساسات گفته می‌شود. با بررسی نتایج توسط این شاخص می‌توان آینده بازار را پیش‌بینی کرد و از خطرات احتمالی در امان بود. همچنین در روند فعلی کمک بسیار خوبی برای تریدرها می‌باشد.

به عنوان مثال می‌توانید به عکس زیر برای مشاهده شاخص ترس و طمع بیت کوین در سال 2019 توجه کنید.

شاخص ترس و طمع بیت کوین

این تحلیل اطلاعات اولیه، احساسات حاکم در بازار و وضعیت تریدرها را مورد بررسی قرار می‌دهد که توسط نمودارها و مقدارهای کمی قابل نمایش هستند. این اطلاعات در مقیاسی بین اعداد صفر تا صد قرار دارند. عدد صفر در این نتایج نمایانگر ترس شدید است و عدد صد طمع شدید را نشان می‌دهد.

از ترس شدید که همام عدد صفر است می‌توان نتیجه گرفت که سرمایه‌گذاران در رابطه با سرمایه‌گذاری خود نگران هستند که می‌توان از این موضوع فرصتی را برای خرید آن ارز دیجیتال در نظر داشت. همچنین زمانی می‌توان اصلاح قیمتی را پیش‌بینی کرد که سرمایه‌گذاران بیش از حد معقول طمع‌کار می‌شوند.

چه احساسات دیگری روی بازار تأثیرگذار است؟

علاوه بر موارد گفته شده نمی‌توان تمام نتایج را به ترس و طمع و نگرانی در مورد سرمایه اختصاص داد. در ادامه به برخی از این احساسات اشاره می‌کنیم که نقش خود را در بازارهای مالی ایفا می‌کنند. این احساسات به‌صورت فردی اعمال می‌شود و در برخی مواقع تأثیرات خود را روی بازار موردنظر می‌گذارد.

شادی و هیجان

در صوت کنترل نشدن این احساس در تریدرهای ممکن است ریسک زیادی را به جان بخرند و یا اشتباه دیگری مرتکب شوند؛ زیرا بیش از میزان هیجان‌زده شده و از عملکرد خود راضی است.

امیدواری

این احساس در کاربرد شاخص ترس و طمع سرمایه‌گذار و تریدرهایی به وجود می‌آید که عملکرد خوبی نداشته‌اند و با در نظر گرفتن اشتباه خود به آینده امیدوار هستند.

خستگی

ایجاد اختلال در برنامه ترید ممکن است به دلیل خستگی باشد؛ زیرا معامله‌گر پوزیشن و معاملات خود را می‌بندد تا معاملات جدید باز کند، در صورتی که پوزیشن‌های جدید در برنامه ترید آن قرار ندارد. ممکن است این اتفاق در زمان‌هایی که حجم معاملات و نوسانات بازار کم است رخ می‌دهد.

ناامیدی

معمولاً زمانی تریدر احساس ناامیدی می‌کند که از بازار و خرید و فروش خود در بازه زمانی موردنظر جامانده است. به دنبال این موارد، تریدر از بازار ناامید شده و انگیزه‌ای برای ادامه معاملات ندارد.

نگرانی و استرس

زمانی که تریدر توانایی کنترل شرایط را نداشته باشد نگران است. همچنین زمانی که اندازه پوزیشن‌های معامله‌گر بسیار بزرگ باشد، ممکن است استرس و نگران شود.

نمودار تاریخچه احساسات بازار ارزهای دیجیتال

نمودار زیر بازه‌ای از سال 2018 تا 2019 است که بر اساس شاخص ترس و طمع در بازار ارزهای دیجیتال ثبت شده است. همان‌طور که گفتیم محور عمودی صفر به‌منظور ترس شدید و عدد صد برابر با طمع شدید و زیاد است.

نمودارهای ارزدیجیتال ترس و طمع

با بررسی و تجزیه و تحلیل نمودار به این نکته دست پیدا می‌کنیم، زمانی که شاخص ترس و طمع در روندی نزولی قرار می‌گیرند و سقف‌های نموداری به‌صورت متوالی به سمت پایین است، احساس ترس زیادی در مورد ریزش قیمت در معامله‌گران دیده می‌شود که همین امر باعث خارج کردن سرمایه آنها می‌شود.

به همین دلیل سرمایه جاری در بازار کاهش پیدا کرده و به دنبال آن نوسانات قیمت کاهش پیدا می‌کند و ریزش قیمت ادامه‌دار خواهد بود. برای مشاهده ترس معامله‌گران می‌توان به این مورد اشاره کرد: زمانی که نمودار روند صعودی دارد، کف‌های نموداری بالاتری نسبت به یکدیگر می‌سازند که نمایانگر ترس و افزایش خطرپذیری معامله‌گر است.

در طرف دیگر حرکت کردن نمودار به‌صورت کاربرد شاخص ترس و طمع صعودی، موجب افزایش سرمایه تزریقی به بازار می‌شود و تحلیلگران نسبت به آینده قیمت، امیدوار و خوش‌بین می‌شوند. روند افزایشی تا زمانی ادامه دارد که نمودار به محدوده طمع شدید حرکت کند. به دنبال آن بعد از قرارگرفتن در این منطقه، با اشباع قیمت، حرکت نزولی آغاز می‌شود.

شاخص ترس و طمع از چه فاکتورهایی تشکیل شده است؟

آماری که از شاخص ترس و طمع به دست می‌آید، شامل 5 منبع است که از طریق این عوامل آمار جمع‌آوری می‌شود.

رسانه‌های اجتماعی

پست‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی مختلف از جمله توییتر با هشتگ‌های متفاوت منتشر می‌شوند یکی از عوامل تأثیرگذار در شاخص ترس و طمع است. همچنین سرعت بازخوردهای هر پستی که یک بازه زمانی مشخص به دست می‌آیند، عامل تأثیرگذار دیگری است. با بازخوردهای زیاد نسبت به یک رمزارز دیجیتالی، سبب افزایش طمع در معامله‌گران می‌شود.

نوسانات

در این عامل نوسانات اکنون به همراه حداکثر نوسانی که ممکن است رخ دهد در نظر می‌گیریم. افزایش نوسانات غیرعادی یک ارز دیجیتالی نمایانگر بازاری است که با ترس ادغام شده است.

قدرت بازار (حجم)

در این عامل حجم معاملات و قدرت بازار فعلی مورد بررسی و تحلیل قرار می‌گیرد. زمانی که در تایم فریم روزانه حجم زیادی خرید انجام شده باشد و درعین‌حال بازار صعودی باشد، می‌توان برداشت طمع از بازار داشت.

نظرسنجی‌ها

در گروه‌ها و کانال‌های مختلف می‌توانید از سرمایه‌گذاران و معامله‌گران نظرسنجی کنید که بازار را چگونه ارزیابی می‌کنند؟ آیا بازار ارزهای دیجیتال در یک ماه گذشته عملکرد خوبی داشته است یا خیر؟ از این طریق می‌توانید احساسات را بررسی کنید و در موقعیت‌های مختلف از حال تریدرها و سرمایه‌گذاران خبردار شوید.

تسلط یک ارز دیجیتال، شهم خود را از کل بازار نمایش می‌دهد. البته شرایط ویژه‌ای برقرار است. مانند افزایش تسلط بازار بیت کوین که از ترس نشأت گرفته و سبب کاهش سرمایه‌گذاری بیش از اندازه در آلت کوین‌ها می‌شود. بیت کوین شاه بازار است و درواقع تمام ارزهای دیجیتالی ارزش خود را مدیون بیت کوین هستند.

در مقابل زمانی که بیت کوین سلطه کمتری در بازار دارد، تریدرهای و سرمایه‌گذاران روی آلت کوین‌های پر ریسک سرمایه‌گذاری می‌کنند و نسبت به این سرمایه‌گذاری طمع دارند؛ زیرا انتظار دارند که حرکت صعودی بعدی سود زیادی را نصیب آنها کند؛ بنابراین هجوم همه افراد به یک آلت کوین موجب ایجاد طمع خواهد شد.

مزایا و معایب شاخص ترس و طمع

مزایا و معایب شاخص ترس و طمع

مزایای شاخص ترس و طمع

در این قسمت از مقاله شاخص ترس و طمع چیست و چه کاربردی در تحلیل قیمت دارد؟ به مزایا و معایب این شاخص می‌پردازیم.

1. شاخص‌های ترس و طمع که جزوی از تحلیل احساسی هستند، توانایی این را دارند که در تحلیل تکنیکال به کار بروند. همچنین عکس این موضوع امکان‌پذیر است. البته برای تنظیم زمان در سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت که مبتنی بر تحلیل فاندامنتال هستند، این شاخص کاربرد دارد.
2. با استفاده از این شاخص می‌توانیم احساسات بازار را بررسی کنیم تا در صورت نیاز تصمیماتی در رابطه با این احساسات بگیریم.
3. برای وارد و خارج شدن از بازار می‌توانید از شاخص ترس و طمع استفاده کنید.

معایب شاخص ترس و طمع

1. از شاخص ترس و طمع نمی‌توان به‌تنهایی استفاده کرد. در برخی اوقات بیشترین ترس موجب ایجاد فرصتی برای خریدهای کوتاه‌مدت می‌شود. این درحالی است که در سایر موقعیت‌ها ممکن است نشان‌دهنده یک بازار خرسی باشد. برای بیشترین حد طمع نیز این موضوع صدق می‌کند. در نتیجه تحلیل احساسی باید با عوامل دیگر مورد بررسی قرار بگیرد.
2. تعدادی از منتقدین به این موضوع معتقدند که استفاده از شاخص ترس و طمع فقط برای خرید و فروش مداوم، گزینه خوبی است. در صورتی که بهترین روش برای سرمایه‌گذاری استراتژی خرید و نگهداری ارز دیجیتال است.
3. استفاده از شاخص‌های ترس و طمع کمکی به پیش‌بینی واقعه قوی سیاه (Black Swan Event) و حرکات اصلی بازار نمی‌کنند.

در مقاله شاخص ترس و طمع چیست و چه کاربردی در تحلیل قیمت دارد؟ به بررسی این تحلیل پرداختیم که با نام تحلیل احساسی شناخته می‌شود. از شاخص ترس و طمع می‌توان استفاده‌های مناسبی برای موارد مختلف انجام داد؛ اما در نظر داشته باشید که به‌تنهایی کاری از پیش نخواهد برد. احساسات کاربران بازارهای مالی را به حرکت وامی‌دارد که بر این اساس می‌توانید نشانه‌های خوبی برای نقاط خرید و فروش خود به دست بیاورید. در مقاله بعدی قصد داریم شما را با الگوریتم اجماع چیست؟ آشنا کنیم.

شاخص ترس و طمع در بازار یعنی چه ؟

ا توجه به گسترش معامله‌گران بازارهای مالی مختلف، از جمله بازار ارزهای دیجیتال، تعداد کسانی که بر مبنای احساسات معامله می‌کنند افزایش یافته است و این عامل سبب شده است که شاخص ترس و طمع نیز بیشتر از پیش در تغییرات بازار نقش داشته باشد. شاخص ترس و طمع (Fear and Greed) در واقع بیانگر رفتار احساسی تریدرها در بازارهای مختلف است که به شکل نموداری و با استفاده از اعداد مختلف نمایش داده می‌شود. ترس معامله‌گران و همچنین طمعی که گاهی اوقات از خود نشان می‌دهند، نوسانات بازار را دستخوش تغییرات بسیاری می‌کند و لازم است؛ معامله‌گران حرفه‌ای از این رفتارهای هیجانی بازار استفاده کرده و سود بسیاری کسب می‌کنند. در ادامه این مطلب شاخص Fear and Greed را به شکل کامل توضیح داده و نحوه به کار بردن آن را توضیح می‌دهیم. با ادامه مطلب همراه باشید.

شاخص ترس و طمع چیست؟

معمولا بسیاری از معامله‌گران، مخصوصا افراد تازه‌کار، با مشاهده رشد قیمت سهام یا ارزها، به شکل هیجانی اقدام به خرید آن ارز یا سهم می‌کنند که در اصطلاح به این رفتار، فومو گفته می‌شود. فومو (Fear of Missing out) به ترس از جا ماندن از موقعیت‌های خوب بازار گفته می‌شود؛ به این شکل که رشد قیمت یک سهم یا ارز موجب می‌شود که افراد مختلف به خاطر اینکه از قافله سودکنندگان عقب نمانند، به شکل احساسی اقدام به خرید آن ارز می‌‌کنند.

عکس قضیه نیز صادق است و به هنگام افت قیمت‌ها، تعداد کثیری از معامله‌گران به دلیل ترس از دست دادن سرمایه بیشتر، اقدام به فروش سهم یا ارز خود می‌کنند. این خرید یا فروش معمولا به صورت غیر منطقی بوده و بدون تحلیل و بررسی انجام می‌شود. جالب است بدانید که حرفه‌ای‌های بازار، از این موقعیت‌ها استفاده کرده و نوعی از تحلیل را به کار می‌گیرند که در اصطلاح تحلیل احساسات نامیده می‌شود. یکی از معیارهایی که برای تحلیل احساسات به کار گرفته می‌شود، شاخص ترس و طمع است. با استفاده از این شاخص می‌توان رفتار آینده بازار را پیش‌بینی کرد.

نحوه ایجاد شاخص ترس و طمع بیت کوین

در بازار رمز ارزها، شاخص ترس و طمع ارز دیجیتال کاربرد بسیار زیادی دارد. با توجه به ماهیت این بازار و رشد روزافزون تعداد معامله‌گران در بازار ارزهای دیجیتال، رفتارهای هیجانی بسیاری را در این بازار شاهد هستیم؛ بنابراین استفاده از شاخص ترس و طمع بیت کوین می‌تواند یکی از بهترین ابزارها برای تحلیل رفتار ارزهای دیجیتال باشد.

برای ایجاد شاخص ترس و طمع، داده‌های مربوط به بیت کوین یا ارزهای دیگر در یک رنج عددی بین صفر تا صد قرار داده می‌شوند. در این رنج عددی، عدد صفر بیانگر ترس شدید (Fear) و عدد صد نشانگر طمع شدید (Greed) است.

ترس شدید نشان‌دهنده مضطرب بودن معامله‌گران است و می‌تواند نشانه‌ای باشد برای یافتن یک فرصت مناسب برای خرید. همچنین طمع بالای معامله‌گران نیز هشداری است برای اینکه ممکن است یک اصلاح در راه باشد و باید احتیاط کرد.

نمودار ترس و طمع بیت کوین

برای بررسی معیارهای ترس و طمع در روند تغییرات قیمت یک ارز، نمودار آن را در طی یک بازه زمانی (مثلا یک سال) رسم کرده و بر اساس تغییرات آن، رفتار زمان‌های آینده آن را پیش‌بینی می‌کنیم. سپس بر اساس پیش‌بینی هیجانات بازار، قیمت بیت‌کوین یا ارزهای دیگر و تغییرات آن‌ها را حدس می‌زنیم.

نحوه تحلیل نمودار شاخص ترس و طمع بیت کوین

تحلیل شاخص ترس و طمع بیت کوین به این شکل است که با مشاهده روند نزولی در نمودار این شاخص، نتیجه می‌شود که میزان ترس معامله‌گران از ریزش بازار زیاد است و در نتیجه فروش بیشتری رخ خواهد داد و میزان خروج سرمایه بیشتر خواهد شد. در اثر این کاهش سرمایه موجود در بازار، میزان نوسان روند قیمت ارز کم شده و روند نزولی این ارز ادامه‌دار خواهد بود.

در مقابل این اتفاق، افزایش میزان طمع را داریم که با مشاهده صعودی بودن نمودار شاخص ترس و طمع بیت کوین نتیجه می‌شود؛ این افزایش طمع بیانگر این است که ترس تریدرها کاهش یافته و میزان ریسک‌پذیری آن‌ها بیشتر شده است. در نتیجه این اتفاق میزان سرمایه‌ای که به بازار وارد می‌شود افزایش یافته و روند افزایشی پایدار خواهد بود. این افزایش قیمت تا رسیدن به مرز حداکثر طمع افزایش یافته و پس از آن شروع به اصلاح خواهد کرد.

شاخص ترس و طمع ارزهای دیجیتال با چه معیارهایی تعیین می‌شود؟

اطلاعاتی که برای تعیین معیار ترس و طمع ارزهای دیجیتال به کار می‌روند، از منابع مختلفی به دست می‌آیند. هرکدام از این منابع و فاکتورهای تاثیرگذار بر روی شاخص ترس و طمع بیت کوین نیز به میزان متفاوتی بر روی شاخص اثر می‌گذارند. برای دخالت دادن میزان تاثیر این فاکتورهای بر روی شاخص، برای هر یک از آن‌ها ضرایب متفاوتی در نظر گرفته می‌شود. فاکتورهای تعیین‌کننده شاخص Fear and Greed بر اساس معیارهای زیر تعیین می‌شود:

تاثیر نوسانات در شاخص ترس و طمع بیت کوین

نوسانات زمان حال و همچنین بیشینه نوساناتی که در مدت زمان مورد بررسی اتفاق افتاده است، در نمودار ترس و طمع بیت کوین موثر است. ارزش بیت کوین در معاملات و همچنین اختلاف آن با میانگین معاملات سی و نود روز اخیر در تعیین میزان ترس موجود در بازار به کار گرفته می‌شود. میزان تاثیر این فاکتور در تعیین شاخص 4/1 است.

تاثیر حجم معاملات در شاخص ترس و طمع بیت کوین

حجم معاملاتی که انجام می‌شود و همچنین مقایسه این حجم با میزان معاملات یک و سه ماه اخیر نیز در تعیین شاخص ترس و طمع بیت کوین موثر است. چنانچه در معاملات یک روز میزان رشد خرید چشمگیر باشد، نشان از افزایش حرص و طمع برای خرید بیت کوین در میان معامله‌گران است. فاکتور حجم معادلات نیز مانند نوسانات، با ضریب 4/1 بر شاخص تاثیر می‌گذارد.

تاثیر رسانه‌‌ها و شبکه‌های اجتماعی در شاخص ترس و طمع ارزهای دیجیتال

میزان تاثیر رسانه‌های اجتماعی و شبکه‌های مختلف بر بازار ارزهای دیجیتال بر کسی پوشیده نیست. تعداد هشتگ‌هایی که با عنوان بیت کوین و یا ارزهای دیگر در توییتر منتشر می‌شود، بر میزان علاقه کاربران به خرید این ارزها تاثیر می‌گذارد. بنابراین هرچه بیشتر در مورد بیت کوین مطلب منتشر شود، میزان حرص معامله‌گران نیز بیشتر خواهد شد. ضریب تاثیر این فاکتور بر شاخص ترس و طمع بیت کوین حدود 100/15 است.

تاثیر نظرسنجی ها در نمودار ترس و طمع بیت کوین

نتایج نظرسنجی‌هایی که به صورت هفتگی در مورد بازار از تریدرها انجام می‌شود، در تعیین نوع احساسات آن‌ها و در نتیجه شاخص ترس و طمع ارز دیجیتال موثر است. ضریب فاکتور نظرسنجی نیز بر روی شاخص، تقریبا 100/15 است.

تاثیر نوع روندها در تعیین شاخص ترس و طمع بیت کوین

یکی دیگر از عواملی که با استفاده از آن می‌توان اطلاعات مفیدی در مورد احساسات حاکم بر بازار بیت کوین به دست آورد، دانستن روند جست و جوهایی است که افراد مختلف در گوگل انجام می‌دهند. به عنوان مثال استفاده از ابزار گوگل ترندز (Google Trends) برای بررسی عبارت افزایش قیمت بیت کوین، نشان می‌دهد که اخیرا تعداد زیادی از افراد این عبارت را جست و جو کرده‌اند؛ بنابراین انتظار دارند که قیمت بیت کوین افزایش یابد و به احتمال زیاد سرمایه زیادی در اثر طمع به بازار وارد خواهد شد و فرصت خوبی برای سرمایه‌گذاری به وجود خواهد آمد. ضریب تاثیر این فاکتور بر روی شاخص ترس و طمع، 10/1 است.

تاثیر میزان تسلط یک ارز بر روی کاربرد شاخص ترس و طمع شاخص ترس و طمع آن

منظور از تسلط یک ارز بر بازار، میزان خرید و فروش آن سهم در مقایسه با سایر ارزها است. در مواقعی که میزان ترس در مورد آلت‌کوین‌ها افزایش یابد، معمولا میزان سرمایه‌گذاری بر روی بیت‌کوین افزایش می‌یابد. به عبارت دیگر، در مواقعی که ترس از سقوط آلت‌کوین‌ها بیشتر شود، مردم به بیت‌کوین پناه می‌آورند. برعکس این قضیه نیز صادق است و هنگامی که تسلط بیت‌کوین بر بازار رمزارزها کاهش یابد، مردم ریسک بیشتری در مورد آلت‌کوین‌ها از خود نشان می‌دهند و میزان سرمایه‌گذاری بر روی ارزهای گم‌نام‌تر بیشتر شده و در نتیجه ارزش آن‌ها بیشتر می‌شود. میزان تاثیر فاکتور تسلط بر شاخص ترس و طمع بیت کوین نیز حدود 10/1 است.

نتیجه‌گیری

در این مقاله با شاخص ترس و طمع بیت کوین و همچنین عوامل تاثیرگذار بر آن آشنا شدیم. با استفاده از این شاخص، می‌توان در کنار تحلیل‌های دیگر، زمان ورود و خروج به معاملات را شناسایی کرد و موقعیت‌های مناسب برای خرید و فروش یک ارز دیجیتال را با دقت بیشتری شناخت. هر سوالی در مورد شاخص ترس و طمع دارید در قسمت کامنت‌ها بپرسید. کارشناسان صرافی آنلاین اکس اونیکس با حوصله و دقت پاسخ شما را خواهند داد.

شاخص ترس و طمع کریپتو؛ نحوه محاسبه و روش استفاده

حتما تا به امروز با شرایطی رو به رو شده اید که در آن بازار دچار تلاطم شدید بوده و واکنش های هیجانی از خود نشان دهد؛ در مواجهه با این شرایط معمولا کاربران به دو دسته تقسیم می‌شوند: دسته اول دچار ترس (Fear) و عده ای دیگر دچار طمع (Greed) می‌شوند؛ به عبارت دیگر بازار با دو احساس قالب درگیر است؛ ترس و طمع.

برای اندازه گیری میزان این هیجانات، شاخصی به نام ترس و طمع (Fear and Greed Index) طراحی شده است که در سنجش میزان واکنش های شدید به معامله گران کمک می‌کند.

برای درک بهتر، موضوع را با یک مثال توضیح می‌دهیم. در ماه می سال ۲۰۲۲ رمز ارز ترا لونا (Terra-LUNA) به دلیل افت قیمت ناگهانی استیبل کوین شبکه ترا (UST) دچار ریزش قیمت شدیدی شده و به ترند یک شبکه های خبری و اجتماعی ارزهای دیجیتال بدل شد. کاهش قیمت شارپ دو ارز LUNA و UST ترس زیادی در دل سرمایه گذاران و هولدرهای این دو رمزارز انداخته و منجر به فروش های هیجانی از جانب کاربران گردید. درباره علت ریزش لونا و پیش بینی آینده آن بیشتر بخوانید .

در این مقاله شاخص ترس و طمع معرفی شده و به چگونگی پیدایش اولیه آن در بازار سهام پرداخته می‌شود. در ادامه نیز شاخص ترس و طمع بیت کوین بررسی می‌شود و به نحوه محاسبه و استفاده آن در وبسایت Alternative.me پرداخته می‌شود. در آخر نیز پرسشی اساسی در مورد این شاخص پاسخ داده می‌شود.

تعریف کلی شاخص ترس و طمع

یکی از ابزارهای مورد استفاده تحلیلگران برای سنجش بازار، شاخص ترس و طمع (Fear and Greed Index) است. در تعریف این شاخص فرض بر این است که ترس بیش از حد میان سرمایه گذاران می‌تواند منجر به معامله یک سهم بسیار کمتر از ارزش ذاتی و طمع بیش از حد می‌تواند باعث معامله سهم و افزایش قیمت آن بسیار بیشتر از ارزش ذاتی شود.

از آنجایی که ابداع گر اولیه شاخص ترس و طمع، CNNMoney بوده است، اگر قصددارید از نمودارهای Fear and Greed Index در مقالات خود استفاده نمایید، می توانید برای مشاهده و دانلود آن ها، از طریق این لینک اقدام کنید.

در صورت دانلود نمودارهای شاخص ترس و طمع CNN، انتظار مشاهده چنین تصاویری را داشته باشید.

این شاخص که مربوط به بازار سهام است توسط CNNMoney بر اساس ۷ فاکتور مختلف و با هدف اندازه گیری دو احساس اصلی ترس و طمع طراحی شده است. فاکتورهای تشکیل دهنده شاخص طمع و ترس بازار سهام بر اساس داده های ارائه شده در سایت CNNMoney عبارتند از:

• حرکت قیمت سهام (Stock Price Momentum)
• قدرت قیمت سهام (Stock Price Strength)
• وسعت قیمت سهام (Stock Price Breadth)
• قراردادهای اختیار معامله خرید و اختیار معامله فروش (Put and Call Options)
• تقاضا برای اوراق قرضه با ریسک بالا (Junk Bond Demand)
• نوسانات بازار (Market Volatility)
• میزان تقاضا برای سرمایه گذاری های مطمئن (Safe-Haven Demand)

سرمایه گذاران زیادی بر اساس این شاخص نسبت به انجام یا عدم انجام معاملات تصمیم گیری می‌کنند آنچنان که افزایش میزان طمع (بالا رفتن عدد شاخص)، منجر به بروز احساسی به نام FOMO میان سرمایه گذاران می‌شود.

FOMO که مخفف عبارت The Fear of Missing Out است را می‌توان ترس عقب افتادن از دیگران دانست در حالی که آن ها به تفریح و زندگی خوب مشغولند ولی شما خیر! این احساس که عموماً به واسطه شبکه های اجتماعی مثل فیس بوک و اینستاگرام به وجود می‌آید می‌تواند به عزت نفس فرد لطمه وارد کند.

در روند معاملات نیز فومو (FOMO) می‌تواند منجر به اتخاذ تصمیمات ناگهانی شود بطوریکه کاربران با مشاهده روند سبز بازار احساس می‌کنند در حال از دست دادن فرصت کسب سود هستند پس به خرید هرچه بیشتر سهام اقدام می‌کنند؛ در طرف مقابل نیز اگر بازار روندی قرمز را در پیش گرفته باشد حس می‌کنند در صورت تعلل، ضرر هنگفتی را متحمل خواهند شد بنابراین نسبت به فروش هیجانی سهام خود اقدام می‌کنند.

خریدهای هیجانی، خود منجر به افزایش قیمت سهام و معامله آن بسیار بیشتر از ارزش واقعی و فروش های هیجانی باعث کاهش قیمت سهام و معامله آن کمتر از ارزش واقعی می‌گردند.

نمودار شاخص ترس و طمع (Fear and Greed Index) را می‌توان اینگونه تحلیل کرد:

هرچه عدد شاخص پایین تر باشد، ترس شدیدتری میان سرمایه گذاران حاکم است به این معنی که سهام مورد نظر کاربران در حال معامله با ارزشی کمتر از مقدار واقعی خود بوده و فرصت خوبی برای خرید، سرمایه گذاری و کسب سود بیشتر از آن سهم است.

در طرف دیگر، بالا رفتن عدد شاخص، نمایانگر ایجاد طمع شدید میان کاربران و معامله سهام با قیمتی بسیار بالاتر از ارزش واقعی است؛ این شرایط نشان دهنده فرصت مناسبی برای فروش سهام و خروج از بازار است.

ایده طمع و ترس با جمله معروفی از وارن بافت (Warren Buffett)، سرمایه گذار معروف آمریکایی، مطابقت دارد که معتقد بود “ وقتی دیگران حریص هستند بترسید و زمانی که دیگران می‌ترسند حریص باشید “.

اما چگونه می‌توان از شاخص ترس و طمع برای سنجش قیمت منصفانه بازارها استفاده کرد؟

برای پاسخ به این سوال باید گفت سرمایه گذاران می‌توانند از چرخش احساسات بازار سهام از ترس به طمع برای پیش بینی جهت آینده بازار بهره ببرند؛ بدین معنا که Fear and Greed Index رفتاری مشابه یک فشار سنج دارد که به عنوان یک ابزار مخالف عمل می‌کند؛ هرچه فشار خرید بیشتر باشد، فرصت مناسب تری برای فروش سهام است و در سوی دیگر هرچه فشار فروش بیشتر باشد زمانی مناسب تر برای خرید سهام است.

شاخص ترس و طمع ارز دیجیتال چیست؟

شاخص طمع و ترس در بازار ارزهای دیجیتال، بسیار شبیه فرآیند موجود در بازارهای سنتی تر مثل سهام، ارز و کالا است بدین معنی که ترس بیش از حد موجب فرار سرمایه گذاران از بازار می‌شود و قیمت رمز ارز را کاهش می‌دهد؛ در طرف مقابل نیز حرص و طمع کاربران حباب هایی در بازار کریپتو ایجاد می‌کند که منجر به افزایش قیمت ارز دیجیتال می‌شود.

شاخص ترس و طمع کریپتو پس از بررسی و آنالیز فاکتورهای مختلف می‌تواند در بازه های زمانی روزانه، هفتگی، ماهانه و سالانه اندازه گیری شود تا عددی در بازه ۰ تا ۱۰۰ را تولید کند. این شاخص هرچقدر به ۰ نزدیک تر باشد نشان دهنده ترس بیشتر معامله گران بازار کریپتوکارنسی و فروش هیجانی ارزهای دیجیتال است و هرچه به ۱۰۰ میل کند انتظار می‌رود که مردم با طمع شدیدتری دست به خرید رمز ارزها بزنند.

وب‌سایت های مختلفی وجود دارند که شاخص طمع و ترس ارزهای دیجیتال را در اختیار کاربران قرار می‌دهند؛ در این راستا سایت Alternative.me معتبرترین رفرنس برای بررسی این شاخص به حساب می‌آید. این سایت تاکنون شاخص Fear and Greed را تنها برای بیت کوین (BTC) ارائه می‌دهد اما قصد دارد به زودی شاخص های جداگانه ای را برای توکن های معروف دیگر ارائه کند.

شاخص ترس و طمع کریپتو از ابتدا تاکنون

سایت Alternative با هدف گردآوری آرشیو کاملی از داده های شاخص ترس و طمع از زمان معرفی تاکنون، در سایت خود نموداری را آماده و در دسترس قرار داده است که حاوی داده های Fear and Greed Index از ابتدای سال ۲۰۱۸ تاکنون است. مشابه تصویر زیر

همانطور که در نمودار دیده می شود، اندیکاتور ترس و طمع در ۲۲ آگوست ۲۰۱۹، در محدوده ترس بسیار شدید و عدد ۵ و در ۳۱ دسامبر ۲۰۲۰ در محدوده طمع بسیار شدید و عدد ۹۵ قرار داشته است.

سایت های دیگری نظیر Btctools.io نیز به ارائه شاخص ترس و طمع مربوط به بیت کوین می‌پردازد.

شاخص ترس و طمع بیت کوین

نحوه عملکرد و تعریف شاخص ترس و طمع بیت کوین نیز عیناً مشابه شاخص Fear and Greed بازار سهام است بطوریکه با پایین آمدن این عدد و نزدیک تر شدن هرچه بیشتر آن به ۰، ترس بیشتری در بازار حکمفرما بوده و عده بیشتری از کاربران تمایل به فروش رمز ارزهای خود دارند؛ این شرایط فرصت مناسبی برای خرید و سرمایه گذاری در بازار کریپتوکارنسی تلقی می‌شود.

در طرف مقابل، هرچه میزان شاخص بالاتر بوده و به ۱۰۰ میل کند، طمع بیشتری بر بازار حاکم بوده، فشار خرید بالاتر است؛ این شرایط را می‌توان فرصت مناسبی برای فروش رمزارزهای خریداری شده دانست.

بالا بودن میزان طمع (نزدیک شدن شاخص به عدد ۱۰۰) احتمال ریزش بازار و معکوس شدن قیمت ها را افزایش می‌دهد چرا که ارزها با قیمتی بیش از ارزش واقعی خود در حال معامله هستند. از سویی دیگر، پایین بودن شاخص طمع و ترس (میل به عدد ۰)، می‌تواند نشانه ای از صعود احتمالی و افزایش قیمت ها در نظر گرفته شود چرا که ارزها با رقمی کمتر از ارزش واقعی خود در حال معامله هستند.

نحوه محاسبه Fear and Greed Index

وبسایت Alternative.me در محاسبه شاخص ترس و طمع بیت کوین از مفاهیم مشابهی با وبسایت CNNMoney استفاده می‌کند با این تفاوت که از متغیرهای متفاوتی برای اندازه گیری این شاخص بهره می‌برد. این سایت از ۶ فاکتور برای اندازه گیری شاخص طمع و ترس بیت کوین استفاده می‌کند که در ادامه در این باره بیشتر توضیح خواهیم داد.

از آنجا که عده ای از تحلیلگران معتقدند این شاخص تنها برای یافتن زمان مناسب ورود به بازار کاربرد دارد، توجه به عنصر زمان در محاسبه شاخص ترس و طمع کریپتو از اهمیت بالایی برخوردار شده است. در نتیجه در رویکردی مشابه با وبسایت CNNMoney، این شاخص در وبسایت Alternative.me نیز هر ۸ ساعت به روز رسانی می‌شود .

در محاسبه شاخص ترس و طمع بیت کوین، هر یک از ۶ فاکتور تاثیرگذار بطور جداگانه و در بازه ۰ تا ۱۰۰ اندازه گیری شده و میزان انحراف از میانگین هر عامل بررسی می‌شود؛ سپس به هر فاکتور وزن مشخصی داده شده و شاخص نهایی ترس و طمع بصورت میانگینی از فاکتورهای موثر با در نظر گرفتن وزن هرکدام، محاسبه و اعلام می‌گردد.

کاربرد شاخص ترس و طمع در تحلیل ارز دیجیتال

هر تریدر خوب قطعا درباره تجزیه و تحلیل فنی (Technical) و بنیادی (Fundamental) و تاثیر آن‌ها را بر بازار کریپتو می‌داند. اما شاخص ترس و طمع چیست و تجزیه و تحلیل احساسات (Sentiment Analysis) چه کاربردی در بازار کریپتو دارد؟ مثبت

تجزیه و تحلیل احساسات، که شامل تصمیم‌گیری مبتنی بر احساسات دیگر تریدرها است، مسلما بسیار مهم است؛ به ویژه در بازار ارزهای رمزنگاری شده پر کاربرد است.

احساسات بازار «MARKET SENTIMENT» چیست؟

هر یک از سرمایه‌گذاران بازار سرمایه، یک کاربرد شاخص ترس و طمع حسی درباره روند کلی بازار دارند. برای مثال، «الان بازار نزولی است و همه سهم‌ها قرار است افت شدید کنند.» یا مثلا «همه چیز خیلی خوب به نظر می‌آید و روند صعودی بازار نزدیک است و باید از آن استفاده کرد.»

دیدگاه هر یک از سرمایه‌گذاران نسبت به تغییرات روند بازار در آینده، بر تصمیم‌گیری آن‌ها هنگام معامله تاثیر می‌گذارد. در بلندمدت، ممکن است ارزش شرکت باشد که قیمت‌ها را تعیین می‌کند، اما در کوتاه‌مدت احساس بازار است که قیمت‌ها را به حرکت در می‌آورد. این مساله می‌تواند برای سرمایه‌گذاران بلندمدت در پیدا کردن نقاط ورود جذاب، فرصت‌های سرمایه‌گذاری ایجاد کند.

احساسات بازار، اندازه‌گیری کیفی از نگرش و احساس کلی سرمایه‌گذاران نسبت به بازارهای مالی یا یک بخش خاص از بازار است.

احساسات مثبت و منفی باعث حرکت قیمت، و همچنین ایجاد فرصت‌های معاملاتی و سرمایه‌گذاری برای معامله‌گران فعال و سرمایه‌گذاران بلند مدت می‌شود.

به‌طور کلی احساسات بازار را می‌توان به عنوان مجموع نظرات عمومی، دیدگاه‌ها، احساسات، نگرش یا چشم‌انداز عمومی توصیف کرد که روانشناسی بازار را در هر مقطع زمانی تشکیل می‌دهند.

از آنجایی که احساسات بازار را نمی‌توان دقیقا تعریف یا اندازه‌گیری کرد، هیچ روش درست یا نادرست خاص و یگانه‌ای برای انجام تجزیه و تحلیل احساسات وجود ندارد. با این وجود روش‌هایی برای تخمین زدن آن با استفاده از ترکیب برخی شاخص‌ها وجود دارد که نشان‌دهنده احساس بازار باشد. در مقاله‌های بعدی به بررسی این روش‌ها خواهیم پرداخت.

اهمیت شاخص ترس و طمع و تجزیه و تحلیل احساسات؟

براساس احساسات خود معامله نکنید. این یکی از اولین قواعدی است که یک تریدر ارز دیجیتال می‌آموزد؛ زیرا تمام احساساتی که با آن روبرو می‌شوید مانند پشیمانی، طمع، رضایت و یا ناامیدی می‌تواند منجر به یک فاجعه شود. اما احساسات دیگران چی؟ آیا با آن میشود معامله کرد؟

شما ممکن است یک ماشین تریدینگ مکانیکی باشید که احساسات خود کاربرد شاخص ترس و طمع را کنترل می‌کند، اما بقیه بازار این‌گونه رفتار نمی‌کنند و تصمیم‌های آن‌ها هرچند غیرمنطقی، قیمت‌ها را در بازار نوسان می‌دهد.

به عنوان نمونه‌ای از تجزیه و تحلیل احساسات و بررسی شاخص ترس و طمع، جابه‌جایی دوره‌ای بیت کوین توسط یکی از مدیران تسلا را در نظر بگیرید. هر بار که او مقداری کوین را به یک آدرس دیگر ارسال می‌کند، قیمت بیت کوین کاهش می‎‌یابد.

از لحاظ فنی، این اتفاق به این دلیل می‌افتد که مردم انتظار دارند که وقتی او ۵۰۰۰ بیت کوین را وارد بازار آزاد می‌کند، قیمت بیت کوین سقوط کند. با وجود این‌که مدیر مذکور اطمینان داده است که کوین‌هایش را به این شکل به فروش نمی‌رساند، اما قیمت بیت کوین در لحظه جابه‌جایی توسط او، کاهش می‌یابد.تنها تفسیر این است که تریدرها انتظار دارند که بقیه معامله‌گران با شنیدن این خبر اقدام به فروش بیت کوین‌هایشان خواهند کرد. حتی اگر به حرف مدیر اطمینان دارید، تجزیه و تحلیل ساده احساسات به شما می‌گوید که اقدام به فروش بیت کوین خود کنید.

تجزیه و تحلیل تکنیکال، شاخص ترس و طمع، مسائل بنیادی و احساساتی موضوعاتی هستند که با یکدیگر ارتباط نزدیکی دارند. حتی اگر شما به طور آشکارا معیار شاخص ترس و طمع را در مبادلات خود در نظر نگیرید، این امر بر تصمیمات شما تاثیر می گذارد.

به عنوان مثال، تعدادی از تریدرهای معروف ارزهای دیجیتال، کمی به کوین TRX علاقه دارند که به نظر می‌رسد یک کوین بی‌‌ارزش و بدون آینده است. این باعث نمی‌شود هر زمان که قیمت این رمزارز کاهش پیدا کرد و به سطح حمایت خود رسید، تریدرها اقدام به خرید آن نکنند. چرا؟ از آن‌جایی که آن‌ها تقریبا مطمئن هستند که دوباره قیمت این ارز دیجیتال افزایش می‌یابد، اما نمی‌توانند دلایل منطقی آن را با استفاده از تجزیه تحلیل فنی یا بنیادی توضیح دهند.

ابزار تجزیه و تحلیل احساسات (شاخص ترس و طمع)

ابزارهایی وجود دارند که در یک نقطه مشخص از زمان، تحلیل ساده از احساسات عمومی بازار انجام می‌دهند. برای مثال، شاخص ترس و طمع (Fear & Greed Index)، احساسات بازار را از طیف وسیعی از منابع جمع‌آوری کرده و نمودار آن را ترسیم می‌کند.

احساسات در بازار کریپتو، یک مجموعه جامع‌تر از ابزارهای تجزیه و تحلیل احساسات را فراهم می‌کند. این ابزارها شامل شاخص تعادل استراتژیک و شاخص اطمینان بیش از حد است که نشان‌دهنده ریسک قرار گرفتن سرمایه‌گذاران در موقعیت‌های خطرناک، بر اساس رفتار قیمت بیت کوین است.

با این که تمام ابزارهای خودکار، ربات‌ها و شاخص‌هایی که در طول سال‌ها توسعه یافته‌اند، بازارها بسیار غیرمنطقی و غرق در احساسات انسانی هستند.

بسیاری از تریدرها پرش زیاد بیت کوین و آلت کوین ها را پس از اجماع پیش‌بینی کرده بودند. چون این مهم نیست که این اتفاقی که در سه سال پیش افتاد تصادفی بوده یا خیر.

منابع کاربرد شاخص ترس و طمع شاخص ترس و طمع چه چیزهایی هستند؟

شاخص ترس و طمع در حال حاضر تنها بر اساس بیت کوین محاسبه می‌شود؛ ولی می‌توان آن را به تمام کوین‌های بزرگ رمزارزهای پایه (آلت کوین‌ها) نیز تعمیم داد. برای محاسبه این شاخص به ‌صورت روزانه از معیارهایی به شرح زیر استفاده می‌شود:

شبکه‌های اجتماعی (۱۵٪) : صحبت بیشتر درباره رمزارزها در شبکه‌های اجتماعی می‌تواند یکی از دلایل طمع بیشتر سرمایه‌گذاران باشد.

نظرسنجی‌ها (۱۵٪) :در گذشته ۱۵ درصد از نتایج شاخص ترس و طمع را نظرسنجی‌ها تعیین می‌کرد. ولی در حال حاضر این گزینه به حالت تعلیق درآمده است و سهم آن بین بقیه عوامل تقسیم شده است.

نوسان (۲۵٪) : نوسانات بیش از اندازه در قیمت نشانه‌ای از ترس در بازار است و به‌ همین دلیل در محاسبه این شاخص ۲۵ درصد وزن را به میزان نوسانات قیمت در ۳۰ و ۹۰ روز گذشته می‌دهند.

ترندها (۱۰٪) : یکی از ابزارهایی که می‌توان با‌ آن درباره سرچ‌هایی که اینترنت انجام می‌شود اطلاعات کسب کرد، ابزار گوگل ترندز (Google Trends)‌ است. این ابزار همان‌طور که از نامش پیداست محصول شرکت گوگل است. گوگل ترندز اطلاعات وسیعی درباره میزان سرچ‌های کلمات کلیدی در موتور جستجوی گوگل را در اختیار کاربران قرار می‌دهد. البته این اطلاعات نیاز به آنالیز دقیق دارد و یکی از عواملی است که روی شاخص ترس و طمع اثرگذار است. مثلاً اگر جستجوی عبارت «تحلیل قیمت نزولی بیت کوین» رشد زیادی را نشان بدهد نشانه واضحی از ترس در بازار است.

دامیننس بیت کوین (۱۰٪): دامیننس به‌ معنی تسلط یا سلطه است. منظور از دامیننس بیت کوین این است که تسلط ارز دیجیتال بیت کوین در بازار ارزهای دیجیتال چقدر است؟ مثلاً اگر شاخص دامیننس بیت کوین عدد ۶۰ را نشان بدهد، یعنی ۶۰ درصد کل بازار ارز دیجیتال مربوط به بیت کوین است و مابقی به آلت کوین‌ها اختصاص دارد. در فرمول شاخص ترس و طمع، فرض بر این است که چون بیت کوین نسبت به آلت کوین‌ها امن‌تر است؛ وقتی دامیننس آن بالا می‌رود نشانه‌ای از ترس معامله‌گران است. از طرف دیگر، هنگامی‌که دامیننس بیت کوین کاهش می‌یابد، مردم با سرمایه‌گذاری روی ارزهای دیجیتال پرریسک‌تر طمع بیشتری نشان می‌دهند. کاربرد شاخص ترس و طمع در تحلیل ارز دیجیتال

حجم بازار (۲۵٪): حجم معامله در بازار ارزهای دیجیتال نشانه‌ای از طمع بیشتر در افراد است. این عدد هم به‌صورت میانگینی در بازه‌های ۳۰ و ۹۰ روزه در شاخص لحاظ می‌شود.

اعداد روی شاخص ترس و طمع، نشان‌دهنده چه چیزی هستند؟!

به طور کلی، بازه عددی نمودار و شاخص ترس و طمع، بین ۰ تا ۱۰۰ بوده و دارای ۵ وضعیت است که در زیر مفهوم آن‌ها را بیان کرده‌ایم.

• Extreme Fear: این عبارت مربوط به بازه‌ی ۰ تا ۲۵ بوده و نشان دهنده‌ی وجود ترس شدید در بازار است. بعضی از تحلیلگران تکنیکال این موقیعت را مناسب برای ورود به بازار می دانند.
• Fear: این عبارت نیز زمانی بیان می‌شود که عدد نمودار بین بازه‌ی ۲۵ تا ۵۰ بوده و بیانگر وجود ترس در بین سرمایه‌گذاران است.
• Neutral: این عبارت متناظر عدد ۵۰ در نمودار و نشان‌دهنده‌ی برابر بودن میزان ترس و طمع در بازار است.
• Greed: زمانی که نمودار اعداد، بین ۵۰ تا ۷۵ را نشان دهد، به معنی طمع سرمایه گذاران برای سود بیشتر است.
• Extreme Greed: این آخرین وضعیت نمودار و موربوط به بازه‌ی ۷۵ تا ۱۰۰ و نشان‌دهنده‌ی طمع شدید کاربران است. تحلیلگران تکنیکال در مورد ورود به بازار در این مقطع هشدار میدهند؛ زیرا، بخاطر طمع کاربران و هجوم آن‌ها به بازار، قیمت‌ها بیش از حد بالا رفته و هر لحظه امکان ریزش وجود دارد.

FUD زمانی اتفاق می‌افتد که اتفاقاتی مثل یک اظهارنظر در شبکه‌های اجتماعی باعث ریزش بازار رمزارزها و خروج افرادی از آن می‌شود. معامله‌گران حرفه‌ای باید در مقابل این احساسات منطقی رفتار کنند و اجازه ندهند ذهنشان درگیر احساسات بی‌پایه بشود. شاخص ترس و طمع هم عددی بین صفر تا صد است که تا حد زیادی احساس غالب در بازار را نشان می‌دهد و می‌توان از طریق آن تشخیص داد که وقت ورود به بازار است یا زمان خروج از آن. کاربرد شاخص ترس و طمع در تحلیل ارز دیجیتال

شاخص ترس و طمع بیت‌کوین

بیت‌کوین و دیگر ارزهای دیجیتال، پدیده‌های مهمی هستند. این اهمیت تا بدان‌جا پیش رفته است که روز به روز، داده‌های وسیع‌تر، اخبار گسترده‌تر و ابزارهای دقیق‌تری برای سنجش میزان اعتبار و ارزش این ارزها روانه دنیا می‌شوند. ابزارهایی که معیارهای سنجش ارزش و اعتبار بیت‌کوین را می‌سنجند، در این بین با قدرت بیشتری به فعالیت خود ادامه می‌دهند. عده کثیری از معامله‌گران (تریدرها) و سرمایه‌گذاران در بازار ارزهای دیجیتال، به خوبی می‌دانند که آگاهی از نوسانات ارزهای دیجیتال و نیز بررسی دقیق آمار و اطلاعات جهت پیش‌بینی آینده و رسیدن به تصویر دقیق از اتفاقات پیش‌رو تا چه اندازه حائز اهمیت است. این موضوع، از نظر ما نیز کاملاً بدیهی و مصداق واقعیت است. بنابراین لازم دانستیم در این مقاله به بررسی یکی از مهم‌ترین شاخص‌هایی که در خرید و فروش، سرمایه‌گذاری و در کل، حضور در دنیای ارزهای دیجیتال وجود دارد بپردازیم.

شاخص ترس و طمع

قشر وسیعی از معامله‌گران و فعالان بازارهای ارز دیجیتال، تصمیماتی غالباً بر اساس احساساتِ آنی خود برای نگهداری یا فروش سرمایه خود در دنیای کریپتوها می‌گیرند. یکی از شاخص‌هایی که می‌تواند احساسات متفاوت تریدرها و سرمایه‌گذاران را در قالب اعداد و بصورت ریاضی‌وار نشان دهد، شاخص ترس و طمع یا Fear and Greed Index می‌باشد. با ما همراه باشید تا به بررسی دقیق شاخص ترس و طمع بیت‌کوین بپردازیم و با مشخصات و کاربرد آن بیشتر آشنا شویم.

شاخص ترس و طمع چیست؟

معامله‌گران ارزهای دیجیتال در زمانی که رشد قیمت اتفاق می‌افتد، معممولاً دچار حرص و طمع شده و در نتیجه آن اقدام به خریدن حجم زیادی از ارز دیجیتال مورد نظر خود می‌کنند. این اتفاق بصورت برعکس نیز مصداق دارد. چرا که آمارها نشان می‌دهد در زمان افول قیمت ارزهای دیجیتال، حجم زیادی از ارزها توسط معامله‌گران برای فروش در بازار عرضه می‌شوند. این اقدامات در بسیاری از موارد می‌توانند بر پایه‌های دور از اصول منطقی انجام شوند. برای جلوگیری از انجام اقدامات احساسی و تکانه‌ای در چنین شرایطی، معامله‌گران و سرمایه‌گذاران از روش‌های تحلیل تکنیکال و تحلیل فاندامنتال استفاده می‌کنند. این امر به آنها کمک می‌کند که تا حد زیادی از ضررهای احتمالی مصون باشند. اما روش دیگری نیز برای تحلیل شرایط بازار وجود دارد.

شاخص ترس و طمع؛ تحلیلی بر پایه احساسات!

شاخص ترس و طمع، همانطور که از نام آن پیداست، شاخصی است که با دریافت و تحلیل داده‌ها، وضعیت احساسات غالب در بازار و وضعیت روانی و احساسی معامله‌گران را ارزیابی می‌کند. این شاخص می‌تواند دید خوب و شفافی درباره روند فعلی و احتمالاتی که در آینده وجود دارند را در اختیار تریدرها قرار دهد. شاخص ترس و طمع، عددی بین صفر تا ۱۰۰ را نشان می‌دهد. در واقع، یک سر این طیف، ترس شدید و طرف دیگر آن، طمع شدید قرار دارند. وقتی اندازه شاخص روی صفر باشد، بیانگر مفهوم ترس و وقتی در سر دیگر آن باشد، نشانگر طمع می‌باشد. به عنوان مثال در تصویر زیر، شاخص ترس و طمع روی عدد ۱۳ قرار دارد که نشان دهنده ترس شدید در بازار است.

بررسی شاخص ترس و طمع، امکان پیش‌بینی‌ای را به تریدرها می‌دهد که ‌آن‌ها را از دو وضعیت زیر در بازار سهام و ارز دیجیتال آگاه می‌کند:

• طمع یا Greed: این عامل نشان دهنده بالا رفتن قیمت سهام و شروع سرمایه‌گذاریِ فعالان در آن است.
• ترس یا Fear: مشخص کننده این است که قیمت سهام کاهش یافته و افراد شروع به برداشتن سرمایه خود از روی آن می‌کنند.

اگر شاخص ترس و طمع، عددی را نشان دهد که در حوزه طمع یا Greed قرار داشته باشد، می‌توان از آن انتظار داشت که شاهد بالا رفتن قیمت و ارزش ارز مورد نظر باشیم. حال در مورد ترس یا Fear، این انگیزه به صورت بالعکس عمل می‌کند. شاخص ترس و طمع بیت کوین به ما این اجازه را خواهد داد تا در اندازه‌گیری‌های خود بصورت دقیق‌تر عمل کرده و در کاهش خطاهای شناختی مغز که ناشی از احساسات عاطفی آنی هستند بر حذر باشیم.

پیش از هر چیز باید به این نکته توجه داشت که شاخص ترس و طمع، احساسات جاری و غالب در سرمایه‌گذاران را تجزیه و تحلیل کرده و نتیجه داده‌‌کاوی‌های خود را در مقیاسی عددی بین صفر تا صد نشان می‌دهد.

مروری اجمالی بر تاریخچه سه ماهه احساسی بازار بیت کوین!

گفتیم که شاخص ترس و طمع، با نوساناتی که بین دو مولفه آن دارد، احساسات غالب در بازارهای سرمایه را نشان می‌دهد. نمودار زیر، شاخص ترس و طمع بیت کوین را در سه ماه گذشته نشان می‌دهد. محور عمودی که از صفر تا صد علامت گذاری شده است، برای سنجش میزان ترس و طمع موجود در بازار را نشان می‌دهد.

همانطور که پیداست، از ۱۲حدود مارس ۲۰۲۰، شاخص ترس و طمع بیت کوین به زیر عدد ۲۰ رسیده است. این نمودار نشان از این دارد که احساس غالب در بازار بیت کوین در بین سرمایه‌گذاران و معامله‌گران، ترس شدید است. آگاهی از این امر اهمیت زیاد دارد که:

• زمانی که شاخص به زیر عدد ۲۰ نزول می‌کند، ترس شدید در بین سرمایه‌گذاران وجود دارد.
• زمانی که شاخص به بالای ۶۰ صعود کند، طمع و حرص شدید در آنان فعال شده است.

با مرور چارت سه ماهه شاخص ترس و طمع بیت کوین به این نتیجه می‌رسیم که حوزه آن در زیر عدد ۲۰ قرار دارد که این اتفاق، تقابل و تاثیر مستقیم با قیمت بیت کوین دارد. با بررسی نمودار می‌توان به این نتیجه رسید که وقتی قیمت یک ارز دیجیتال با روند نزولی مواجه می‌شود، ترس زیادی در بین سرمایه‌گذاران و معامله‌گران بوجود می‌آورد که این احساس باعث خروج سرمایه بسیار کاربرد شاخص ترس و طمع کاربرد شاخص ترس و طمع از چرخه معاملات می‌گردد.

به تبع این اتفاق، کاهش سرمایه‌های جاری در بازار به کاهش نوسانات و ادامه ریزش قیمت می‌انجامد. از طرفی، در صورتی که نمودار، روند صعودی را در پیش بگیرد، باعث کاهش ترس معامله‌گران و افزایش میزان ریسک‌پذیری آنان برای انجام معاملات می‌گردد. تجربه ثابت کرده است که حرکت صعودی و افزایش تزریق سرمایه به بازار، خوش‌بینی معامله‌گران را در پی داشته و این روند تا افزایش قیمت بیت کوین و رسیدن آن به Peak دوره‌ای خود می‌شود. پس از رسیدن به این محدوده و با اشباع قیمت، مجدداً روند نزولی آن آغاز می‌گردد.

منابع تعیین کننده شاخص ترس و طمع

داده‌هایی که برای تعیین شاخص ترس و طمع مورد استفاده قرار می‌گیرند، از ۵ منبع مختلف هستند که هر کدام از آن‌ها دارای سهمی مشخص در آن هستند. منظور از سهم، میزان درصدی است که هر کدام از این منابع یا اجزاء در تعیین عدد دقیق برای شاخص ترس و طمع به کار گرفته می‌شوند. این منابع به صورت زیر طبقه‌بندی و درصدگذاری شده‌اند.

• نوسانات بازار (۲۵ درصد): این فاکتور، نوسانات فعلی بازار و میزان حداکثر آن را مد نظر قرار می‌دهد. قیمت معاملات بیت‌کوین و مقایسه کردن آن با مقدار میانگین مربوط به معاملات و تراکنش‌ها در یک تا سه ماه گذشته، نشانگر میزان نوسانات بازار بیت‌کوین می‌باشد.
• حجم بازار (۲۵ درصد): میزان حجم و قدرت بازار فعلی بیت کوین نیز با مقایسه میانگین آن در یک ماه تا سه ماه گذشته سنجیده می‌شود. وقتی در این فاکتور شاهد حجم بالای خرید در بازارهای صعودی باشیم، می‌توانیم ادعا کنیم که بازار آن بیش از حد حریص شده است و بصورت صعودی عمل می‌کند.
• شبکه‌های اجتماعی (۱۵ درصد): شبکه‌های اجتماعی، قدرتمندترین و اثرگذارترین ابزاری است که امروزه روی تقریباً هر چیز، اثری به جای می‌گذارند. در مورد بیت‌کوین و دیگر ارزهای دیجیتال نیز این واقعیت وجود دارد. وقتی میزان توجه، لایک‌ها و کامنت‌هایی که روی پست‌های منتشرشده با هشتگ بیت کوین گذاشته می‌شوند رو به افزایش می‌رود، می‌توان انتظار این را داشت که با یک بازار صعودی و حریص مواجه شویم.
• نظرسنجی (۱۵ درصد): نظرسنجی‌ها به صورت مستقیم، بیانگر احساسات و عواطف سرمایه‌گذاران و معامله‌گران ارزهای دیجیتال می‌باشد. نظرسنجی‌هایی که بصورت هفتگی در این حوزه برگزار می‌شود، شکل و شمایل کلی از احساسات جمعی از سرمایه‌گذاران فعال و حرفه‌ای را به عرصه نمایش می‌گذارد.
• تسلط بازار (۱۰ درصد): منظور از تسلط یک ارز یا سکه، سهم آن از کل بازار است. بیت‌کوین با توجه به مارکت‌کپ بزرگ و تسلط وسیعی که روی بازار دارد، به پناهگاهی برای تمام آلت‌کوین‌ها بدل شده است. وقتی شاهد افزایش تسلط بیت‌کوین در بازار هستیم، همواره این انتظار وجود دارد که ارزش و سهام سایر ارزهای دیجیتال نیز به تبع آن با رشد روبرو شوند. برعکس، وقتی تسلط بیت‌کوین به بازار کم می‌شود، بر جسم و تن آلت‌کوین‌ها نیز لرزه می‌افتد! البته طرف دیگر این ماجرا این است که در جهش‌های این‌چنینی، برخی از آلت‌کوین‌ها شانس این را دارند که در زمان کاهش تسلط بیت‌کوین بر بازار، شانس خود را برای افزایش سهم خود در بازار امتحان کنند.
• عبارات ترند شده (۱۰ درصد): عباراتی که در گوگل Trend می‌شوند، یکی دیگر از شاخص‌هایی است که در تعیین میزان ترس و طمع خریداران و معامله‌گران بیت‌کوین به کار گرفته می‌شود. در این جستارها که توسط کاربران جستجو می‌شوند، می‌توان اطلاعاتی از ترس یا طمع کاربران و نوع نگاه آن‌ها به بیت‌کوین را دریافت کرد. به عنوان مثال، اگر واژه‌ای تحت عنوان «کلاهبرداری در بیت کوین» توسط کاربران به دفعات مکرر سرچ شده باشد، خبر از غلبه ترس در کاربران می‌دهد.

سخن نهایی

استفاده از ابزارهایی مثل شاخص ترس و طمع، صرفاً به عنوان یک قطب‌نما برای حرکت به سمت مقصد صحیح شناخته می‌شوند. باید در نظر داشت که به کار بردن این ابزار نیز همچون ابزارهای دیگر، ملاک صد در صد و قطعی برای موفقیت و کسب درآمد از سیستم‌های مالی نمی‌باشد. بلکه لازم است با نگاه دقیق به جزئیات و در نظر گرفتن تصویر کلی از اتفاقات در جریان، همواره مسیر حرکت خود را تنظیم کرده و با علم و آگاهی فراوان در این زمین بی‌انتها، به رفتن ادامه دهید!